Jerzy Daniel (ur. 1942, Kielce), dziennikarz, pisarz i regionalista świętokrzyski, opowiada o swoim ojcu Władysławie, aresztowanym przez Niemców za działalność w Armii Krajowej na skutek donosu konfidenta. W lipcu 1944 Władysław Daniel został zamordowany w masowej egzekucji w Suchedniowie. W kwietniu 1945 wdowa po nim rozpoznała ciało męża podczas ekshumacji i Władysława Daniela pochowano na Cmentarzu Partyzanckim w Kielcach. Jerzy Daniel był pierwszym dziennikarzem, który rozmawiał z Henrykiem Błaszczykiem, którego domniemane porwanie stało się bezpośrednim powodem pogromu kieleckiego. Na podstawie rozmów ze świadkami tamtych wydarzeń Jerzy Daniel napisał książkę pt. „Żyd w zielonym kapeluszu”.
00:00:01 Autoprezentacja boh. urodzonego w Kielcach w 1942 r.
00:00:09 Ojciec boh. – Władysław Daniel, został 6 lipca 1944 zabrany z więzienia w Kielcach do Suchedniowa i rozstrzelany w masowej egzekucji – dziś w tym miejscu stoi krzyż i wisi pamiątkowa tablica. Więźniowie zostali rozstrzelani bez sądu, na podstawie rozporządzenia władz.
00:01:26 Matka przynosiła ojcu jedzenie do więzienia, a zabierała koszule do prania. Pewnego dnia dowiedziała się, że już go nie ma w więzieniu. Ojciec kupił boh. konia na biegunach i wkrótce potem został aresztowany. Po aresztowaniu matka zawiozła boh. do rodziny na wieś.
00:03:20 W kwietniu 1945 r. matka jechała do syna – na dworcu w Kielcach usłyszała komunikat dla osób jadących na ekshumację do Suchedniowa. Powodowana impulsem pojechała do Suchedniowa. Przebieg ekshumacji. Matka rozpoznała ciało męża po ubraniu. Jeszcze cztery kobiety z Kielc rozpoznały bliskich. Ciała pięciu ofiar przewieziono do miasta: braci Łapaczów, Kaletę, Kluźniaka i Władysława Daniela pochowano na powstającym Cmentarzu Partyzanckim. [+]
00:06:22 Ojciec pracował przed wojną w fabryce „Granat” (w czasie wojny Hasag), w czasie okupacji współpracował z AK. Rodzice pochodzili z wielodzietnych rodzin. Poznali się w Kielcach, gdzie obydwoje przyjechali w poszukiwaniu pracy.
00:07:40 Z opowieści ciotki boh. wie, że ojciec i jego kilku kolegów z pracy zostało zadenuncjowanych przez znajomego, na którym potem wykonano wyrok.
00:09:12 Boh. nie pamięta ojca, bo miał dwa lata, gdy go aresztowano.
00:09:54 Boh. napisał książkę pt. „Zapisane w gwiazdach”, w której kilkudziesięciu kielczan opowiada swoje historie. Rozważania na temat losu, zbiegu okoliczności – gdyby mama przypadkiem nie była na dworcu, ojciec zostałby pochowany, z nierozpoznanymi ofiarami egzekucji, na cmentarzu w Suchedniowie. Po latach do matki dotarło niemieckie obwieszczenie z dnia egzekucji, z nazwiskami osób skazanych na śmierć. Nazwisko ojca zostało wymienione w artykule w „Gazecie kieleckiej”.
00:14:46 Rozważania na temat podejścia boh. do pracy dziennikarskiej, skupienie na historii regionu pokazanej przez ludzkie losy. Oddawanie realiów wiejskiego życia.
00:17:38 Pogrom kielecki 4 lipca 1946 r. – boh. słyszał o nim jako dziecko. Poszukiwania i docieranie do świadków wydarzeń. Boh. napisał na temat pogromu kieleckiego książkę pt. „Żyd w zielonym kapeluszu”. Jako pierwszy dziennikarz rozmawiał z Henrykiem Błaszczykiem, który opowiedział o prawdziwych okolicznościach swojego dwudniowego zniknięcia, które stało się bezpośrednim powodem pogromu Żydów w Kielcach. Henryk Błaszczyk przyprowadzony do budynku przy ul. Planty 7 wskazał jako sprawcę swojego „porwania” Kalmana Singera, mężczyznę w zielonym kapeluszu. Wejście żołnierzy do budynku, atak tłumu. [+]
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.