Edward Müller (ur. 1958, Gdańsk) w sierpniu 1980 uczestniczył w strajku w Zakładach Przemysłu Cukierniczego „Pomorzanka”. W latach 1982-1985 był współzałożycielem i członkiem Zakładowego Komitetu Oporu w ZPC Pomorzanka oraz wydawcą podziemnego pisma ZKO. Od lipca do listopada 1982 działał w Okręgowym Komitecie Oporu „S” Regionu Słupskiego. W listopadzie 1982 został powołany do Wojskowego Obozu Specjalnego w Chełmnie n. Wisłą. 9 grudnia 1982 aresztowany, a 11 lutego 1983 skazany wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy na 1 rok i 8 miesięcy więzienia w zawieszeniu na 4 lata i karę grzywny. W lutym 1985 został powtórnie aresztowany i skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy na 1 rok i 2 miesiące więzienia, wyszedł na wolność w październiku 1985. Zwolniony z pracy, kilkukrotnie skazywany przez kolegium ds. wykroczeń. Od 1985 roku zatrudniony w prywatnej firmie w Słupsku, od 1986 w Zakładach Wykonawstwa Sieci Energetycznej. W marcu 1986 uciekł podczas zatrzymania, poszukiwany listem gończym ukrywał się w Gdańsku, Kartuzach i okolicznych miejscowościach. W październiku 1986 ujawnił się na mocy amnestii. Od 1986 współzałożyciel i przewodniczący MKK „S” w Słupsku. Od 1987 pracownik Wojewódzkiej Stacji Krwiodawstwa (po 1989 Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Słupsku). W latach 1987-1989 współzałożyciel i przewodniczący Międzyregionalnej Komisji Koordynacyjnej „S” Pomorza Środkowego Koszalin-Słupsk
podjął współpracę z Komitetem Helsińskim w Polsce. W 1988 zorganizował niezależną pierwszomajową demonstrację, rozbitą przez ZOMO. Organizował kolonie dla dzieci działaczy opozycji.
podjął współpracę z Komitetem Helsińskim w Polsce. W 1988 zorganizował niezależną pierwszomajową demonstrację, rozbitą przez ZOMO. Organizował kolonie dla dzieci działaczy opozycji.
więcej...
mniej
[00:00:26] Szkolenia w Szwajcarii Kaszubskiej na przełomie 1983/84 zorganizowały Anna Kurska i Alina Pienkowska. Prowadzili je „żołnierze II Rzeczpospolitej”: AK, WiN, NSZ. Uczestnicy 5-20 osób z Pomorza, czas: od piątku do niedzieli. Nauka, jak przetrwać pierwsze 48 godzin od zatrzymania i nie zdradzić – to był kluczowy czas na ochronę siatki organizacyjnej.
[00:04:53] Poligrafia do Słupska sprowadzana przez Annę Kurską i Alinę Pienkowską: powielacze spirytusowe i urządzenia do sitodruku. Pod koniec 1987 drukarnia offsetowa z Norwegii przez Szczecin. W czasie ukrywania się boh. miał do dyspozycji lokale zapewnianie przez RKK Region Gdańsk (Krzysztof Dowgiałło, Lech Kaczyński, Bogdan Borusewicz).
[00:06:56] Środki pieniężne ok. średniej pensji krajowej. Charakteryzacja na spotkania z rodziną, znajomymi. Mama nie rozpoznała boh. na przystanku w Gdańsku Wrzeszczu. Trening reagowania na imię, wpadka z siostrą. [+]
[00:09:45] Wojskowy obóz internowania w Chełmnie, stowarzyszenie „Chełminiacy” – zafałszowanie faktów, trudna ich weryfikacja. Głodówki protestacyjne w obozie, wymuszanie posłuszeństwa na internowanych. [+]
[00:13:54] Oddanie książeczki wojskowej, zabranie przez WSW do „sztabówki”, aresztowanie w Koszalinie. Wywiezienie z obozu internowania do prokuratury garnizonowej w Koszalinie, przejazd w konwoju: boh., Roman Pączek, Józef Grządzielski, Marszałek.
[00:17:56] Wigilia 1982 w więzieniu w Szczecinku, cela 12-osobowa, spanie na sienniku na podłodze, strach z powodu noszenia munduru. Nieznajomość zachowania w celi. Agresywne zachowanie współosadzonych, hierarchia. Problem grypsery.
[00:23:00] Pierwsza Wigilia w więzieniu: obrus z prześcieradła. Reguły kontaktów między więźniami. Omdlenia, zasłabnięcia. Lekarz [Andruszkiewicz?] podawał dożylnie leki wspomagające na bazie glukozy [+]. Odwołany przyzwoity dowódca – zrzutka więźniów na pomoc dla niego.
[00:27:04] Msze za ojczyznę w kościele Mariackim w Słupsku, potem kościół pw. Serca Jezusowego. Boh. miał zakaz uczestnictwa w tych mszach i demonstracjach ulicznych z obawy o dekonspirację. Droga krzyżowa na kościele Mariackim – napisy „solidarność” i „odwaga”, krzyże z kwiatów.
[00:30:39] Kontakty z działaczami Solidarności Walczącej. Kolportaż biuletynów SW. Tadeusz Wołyniec. Materiały KPN Jolanta Szczypińska (Joachimiak).
[00:33:15] Współpraca z Józefem Majkowskim z PAX-u od wiosny 1989 r. Jan Król z PAX-u na liście wyborczej „S”. Morderstwo syna Bolesława Piaseckiego. Współpraca z [Marcem], szefem Stronnictwa Demokratycznego – kolega z wojewódzkiej stacji krwiodawstwa.
[00:37:28] Wydawanie biuletynu „Ślad” dla Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Słupsku. [Tomasz] Burek i kilku innych studentów – wyrzuceni z WSP za wydawanie pisma „Akademik” w 1984 r. Aresztowanie boh. w lutym 1986 r. Próba odtworzenia struktur „Gryfa Pomorskiego” – pomoc Anny Kurskiej i Józefa Wyszyńskiego. Gazeta w języku kaszubskim. Piotr Piskozub agentem UB, akcja-pułapka na ul. Partyzantów, wpadł boh. Kocioł.
[00:44:05] Akcja zatrzymania boh. w domu-pułapce. Skrytka pod podłogą. Ubecy Dymowski, Grębowski, Stępień, aresztowanie w świetle kamer. Powrót do mieszkania przy ul. Mostnika, pomysł ucieczki. Zasady kontaktu z przedstawicielami władzy/ubekami/milicją wyuczone na szkoleniu w 1984 r. [+]
[00:49:10] Pozorowanie przygotowania do pójścia do więzienia. Wyskoczenie przez balkon z 1 piętra, bieg do kolegi. Przebranie przez Elżbietę Dołęgę, przejście do kryjówki. Powiadomienie „S” w Gdańsku. Piskozub miał przejąć wszystkie hasła i strukturę „S”, poznać drogi kolportażu. Posądzenie boh. o współpracę z SB, odmowa pomocy ze strony siatki „S”.
[00:54:50] Pomoc Janusza Łaździna i Małgorzaty Mikulińskiej – ewakuacja do Kartuz. Zasadzka milicji k. Sierakowic, ucieczka przez las i cmentarz. Dotarcie do kryjówki. Kurierka Maria. [+] Zdemaskowanie Piskozuba, teczka w SB.
[00:59:38] Pobyt na Rakowieckiej, żona odmówiła odwiedzin, mecenas Andrzejewski i Johann. Widzenie z matką szóstego dnia głodówki w celi. Kara na Rakowieckiej: „twarde łoże” (metalowe łóżko z deskami), izolatka, smród nieczystości. [+]
[01:05:33] Rozpad małżeństwa z powodu działalności opozycyjnej, żona nie akceptowała zaangażowania boh. Rozwód z orzeczeniem o winie boh. Pomoc mec. Piotra Andrzejewskiego. Chwile załamania w Pałacu Mostowskich, cela bez okna, nocne przesłuchania. Łamanie psychiki przez ubeków. Tortury wobec kobiet. [+]
[01:11:25] Odmowa wyjazdu za granicę z powodów rodzinnych. Modlitwa o wolną Polskę dla dzieci albo wnuków. W kwietniu 1988 r. strajki, naciski z Gdańska na zorganizowanie manifestacji w Słupsku, żeby zatrzymać siły porządkowe na miejscu. Przygotowanie transparentów w Koszalinie (Tadeusz Wołyniec). Organizowanie logistyki zatrzymań przez SB przed manifestacją. Ukrywanie się w kościele Mariackim przez 6 godzin. Marsz po mszy z transparentami. [+]
[01:17:30] Aresztowanie Roberta Dołęgi, trudna rozmowa z matką. Zaangażowanie młodzieży niezbędne do zwycięstwa jakiejkolwiek idei.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.