Teresa Balicka z d. Strużyńska (ur. 1946, Piórkowo) pochodzi z rodziny rolniczej, gospodarującej na 12 hektarach na Kujawach. Z powodu choroby matki została przez ojca zmuszona do przerwania nauki w liceum ogólnokształcącym w Rypinie, by pomagać w domu i gospodarstwie. W 1974 roku jej ojciec sprzedał ziemię i pani Teresa wraz z rodzicami, mężem i dwojgiem dzieci przeprowadziła się do nowowybudowanego segmentu w Toruniu. W styczniu 1975 podjęła pracę w Toruńskiej Przędzalni Czesankowej Merinotex w dziale zdwajalni. Trzykrotnie wybierana do Rady Pracowniczej, członkini NSZZ „Solidarność”. W 1996 roku przeszła na emeryturę. Mieszka w Toruniu.
[00:00:10] Ur. 1 stycznia 1946 r. w Piórkowie, nazwisko rodowe Strużyńska. Szkoła podstawowa w Rużu. Zaangażowanie boh. w życie szkoły i lokalnej społeczności. Konieczność przerwania nauki w liceum ogólnokształcącym w Rypinie z powodu choroby mamy – „ojciec mnie zabrał” do dojenia krów. Trzech braci i siostra boh.: „nikt nie chciał na gospodarstwie” rodziców pracować.
[00:03:38] „Wybitny umysł” matki, przez 15 lat przewodniczyła Kołu Gospodyń Wiejskich. Nauka gotowania, pieczenia, prowadzenia domu przez boh. w wieku 12 lat. Gospodarstwo rodziców o pow. 12 ha. Najstarszy brat służył w WOP (Wojska Ochrony Pogranicza), pracował w zakładzie w Rypinie. Wyczerpująca fizyczna praca na roli bez używania maszyn, wspólne prace w gospodarstwie z sąsiadami (młocka). [+]
[00:06:50] Poznanie przyszłego męża, odmowa przejęcia gospodarstwa rodziców (najlepsze ziemie 1 i 2 klasy, pszenica, buraki cukrowe), zakup działek i wybudowanie domków szeregowych w Toruniu. Przeprowadzka w 1975 r. z synem Wojtkiem i córką Kasią.
[00:09:42] Podjęcie pracy w Merinoteksie w dziale zdwajalni przędzy wełnianej – opis pracy na kolejnych wydziałach: przędzalni, skręcalni, przewijalni, czesalni. „Wspaniałe warunki pracy i ludzie”. Kierownik Grabałowski, oddziałowy Pełczyński namawiali boh. do wstąpienia do partii. „Ojciec nienawidził komuny”. Zżyta załoga, „żyliśmy jak jedna wielka rodzina”.
[00:13:20] Babcia ze strony mamy Kalinowska (ur. 1880) była kucharką w majątku Sokołowo, dziadek był tam ekonomem, jeździł wozem po kraju w poszukiwaniu pracowników do majątku. Synowie dziadków: Władysław (ur. 1902), Józef (1904), Ignacy (1916), dwie córki zmarły. Wuj Władysław był kołodziejem, robił bryczki, wolanty. Synowie zdobyli wykształcenie na domowym nauczaniu.
[00:15:57] Tragiczna historia dwóch sióstr mamy (ur. 1915 i 1916), które zmarły na odrę. Przyjście na świat mamy boh. w 1922 r. Przeprowadzka dziadków z majątku w Sokołowie do Wielgiego, następnie Zbójna (dziedzic Dzierżanowski). Zamożność dziadków, „dziadek trzymał pieniądze w workach” – stały się bezwartościowe po wymianie pieniądza. Radość wuja Władysława z urodzin mamy Genowefy. Rozpieszczanie mamy przez brata, „otwarty kredyt” u sklepikarza Rossa w Radominie. [+]
[00:19:27] Zbudowanie domu dziadków w Piórkowie, mama z ojcem zamieszkali z nimi. Wuj Władysław służył w saperach, utopił się w stawiku w wieku 28 lat. Dobre wspomnienia o babci i mamie wśród sąsiadów. Zakup trzeciego miejsca pod dom dla brata w szeregowcu obok rodziców.
[00:23:40] Urodziny córki Kasi boh. w 1974 r. Szczęście z posiadania zgodnej rodziny. Utrzymywanie silnych więzi rodzinnych, zacięcie do grzybobrania i sympatia do ludzi – najważniejsze walory życia boh. [+]
[00:27:12] Rodzina ojca: dziadek był dekarzem, układał dachy z trzciny, dorabiał w cukrowni w Ostrowitem. Miał 2 synów i 4 córki, ciotka Lucia (ur. 1946). Zaradność dziadka. Spisywanie przez boh. losów rodziny dla wnuków.
[00:29:40] Żal do ojca o przerwanie edukacji: „zepsuł mi życiową karierę”. Zadowolenie boh. z własnej rodziny, „dobre dzieci” i sąsiadów. „Dziękuję Bogu za każdy przeżyty dzień”. [+]
[00:37:20] Mama Genowefa dd. Kalinowska, ojciec Stefan Strużyński. Gospodarstwo: 12 ha bardzo urodzajnej ziemi pszenno-buraczanej, czarnoziem. Zamożny dom, boh. przynosiła koledze jedzenie do szkoły, dała mu swoje skarpety. Pracowici rodzice, „ja biedy nie znałam”.
[00:40:25] Zapamiętana bieda ludzi po wojnie. Elektryfikacja wsi ok. 1963 r., radość z pierwszego zapalenia żarówki. Ojciec używał kosiarki do zboża zamiast kosy. Sołtys Leszczyński, zgoda wśród sąsiadów.
[00:44:00] Radość z zakupu nowych sprzętów: pralki Frani, żelazka. Pierwszy telewizor we wsi, film „Czterej pancerni i pies” oglądany przez całą wieś w domu ciotki.
[00:46:55] Przekonanie o obłudzie w PRL i braku możliwości samostanowienia. Ojciec nie dał się namówić na przystąpienie do spółdzielni rolniczej. Sympatie prawicowe ojca, bez przynależności partyjnej.
[00:49:38] Pomaganie rodzicom w gospodarstwie: praca przy burakach, ręczne ścinanie liści buraczanych, wykopywanie kopaczką, męcząca praca przy młócce i zbieraniu ziemniaków, dojenie krów. Wizyty w gospodarstwie ministra kultury i sztuki [Czesława] Wiśniewskiego.
[00:53:53] Żywy inwentarz gospodarstwa: 8-9 krów, „przepiękne konie”, klacze zarodowe, rasowe gołębie pocztowe („pyszne” pieczone), owce, drób, świnie. Dbałość o czystość na podwórku, pochwała od ministra. [+]
[00:57:45] Marzenie o ukończeniu gimnazjum (internat w Rypinie) i ukończeniu studiów medycznych. Zabranie przez ojca z internatu mimo protestów boh. [+]. Decydujące zdanie ojca w domu, rządy twardej ręki. Nieposłuszeństwo młodszego brata. Ucieczka ze wsi w proteście przeciw decyzji ojca. Wysoka ocena gospodarności ojca, „był bardzo czysty”, dbałość ojca o maszyny i narzędzia.
[01:04:44] Pierwsze dojenie krowy przez boh. w wieku 8 lat. Organizowanie kursów gotowania w domu boh., pomoc mamie w prowadzeniu domu, siostra pomagała ojcu. 14 lat życia na wsi i prowadzenia gospodarstwa.
[01:07:47] Udoskonalenia w gospodarstwie: opony w wozie, wyselekcjonowane rasowe konie. Wuj Kopczyński pracował w PGR Ugoszcz – pomagał ojcu zbierać zboże snopowiązałką – ciężkie snopy. Zamożność współczesnych wsi: „my przy nich to dziady”.
[01:12:23] Ulubiona klacz arabska Kara. Zapobiegliwość i profesjonalizm ojca budziły uznanie ludzi.
[01:15:50] Odpowiedzialność ojca w Merinoteksie – oliwił maszyny, uznanie kierownika: „ja jeszcze takiego pracownika nie miałem”.
[01:17:35] Coniedzielne odwiedziny gości w domu boh., obiady („czernina ze śliweczkami”), „nigdy nie pracowaliśmy w niedzielę”.
[01:19:16] Ostatnia klasa w szkole w Radominie. Tradycja rodziców: piesza wędrówka na niedzielne msze. Porządki w gospodarstwie wprowadzone przez nowego właściciela po sprzedaży.
[01:21:45] Wyprowadzka ze wsi w ulewnym deszczu do niewykończonego segmentu [w Toruniu]. Uratowanie rodziny brata Mirosława przez boh. przed zaczadzeniem w środku nocy. [++]
[01:26:45] Brat zmarł w wieku 47 lat, był honorowym dawcą krwi – oddał 21 litrów.
[01:28:05] Silny związek mamy z ojcem, wzajemne zaufanie.
[01:29:26] Boh. była w radzie pracowniczej Merinoteksu przez 4 kadencje. Ulubiony dyrektor, przezwisko boh. „Czarna”.
[01:30:10] Dożynki w gminie Radomin. Letni wyjazd młodzieży do Zakopanego z księdzem Romualdem Bralczykiem w nagrodę za pilne chodzenie na msze, wyjazdy na obozy harcerskie. Operatywność boh. od młodych lat: obiad wyproszony od kapitana statku płynącego po Wiśle. [+]
[01:36:45] Wycieczka do Warszawy w 3 klasie, zwiedzanie Tatr, pomoc góralce, znajomość Gór Stołowych. Wnuk podróżnik. [+]
[01:39:50] Ukochany nauczyciel z Ruża Aleksander Jabłoński postrzelony śmiertelnie na polowaniu. Obrzędy żałobne, „puste noce” – czuwanie modlitewne przy zmarłym.
[01:43:50] Misjonarz pasjonista Andrzej/ Antoni Tenenbaum prowadził rekolekcje – list od boh. z podziękowaniem. Ksiądz Zenon Bukowski. Wieloletnia korespondencyjna znajomość z misjonarzem, wybór imion dzieci.
[01:47:58] Docenienie poświęcenia macierzyńskiego mamy przez boh. Mądre nauki o. Andrzeja.
[01:50:20] Przeprowadzka do Torunia z wyboru boh., zakup działki. Rozdane przez ojca zwierzęta z gospodarstwa, „na pewno mu było przykro”. Zaangażowanie mamy boh. w wychowanie wnucząt, „tyle tych dzieci”. Praca kobiet na trzy zmiany.
[01:53:30] Poznanie przyszłego męża na zabawie wiejskiej, „uwielbiałam tańczyć”. Mąż „czysty i zadbany”. Poglądy wiejskie na staropanieństwo. Wesele na 120 osób w domu boh., orkiestra Studzińskich. Przepowiednia weselna, „wierzę w przeznaczenie”.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..