Andrzej Bohdanowicz (ur. 1932, Wilno) opowiada o pobycie na Syberii i jak ten okres ukształtował jego charakter. Opisuje powrót do Polski, studia w Krakowie oraz zamiłowanie do gry w pokera.
00:00:17 Bohater urodzony w Wilnie w 1932 roku.
00:00:44 Rodzina bohatera, bohater pochodzi z rodziny ziemiańskiej. Ojciec inżynier, rolnik, należał do korpusu Dowbora Muśnickiego, matka pochodziła z Galicji.
00:02:52 PRZERWA TECHNICZNA 00:03:40 Rodzice poznali się w Grudziądzu. Historia poznania rodziców.
00:05:16 1939 rok, matka bohatera mając problemy z sercem wyjeżdża do Rabki do sanatorium, ojciec jedzie ją odwiedzić, zostawia bohatera w majątku u ciotki, wybucha wojna. Rodzice próbując wrócić do Wilna trafiają do Warszawy. Umawiają przemytnika, który ma wywieźć bohatera. Przemytnik spóźnia się, boh. zostaje wywieziony na Syberię. Matka przekonana, że straciła syna, umiera na serce.
00:07:00 Syberia, przez pół roku towarzyszy boh., w końcu umiera. Pogrzeb babci w srogą zimę.
00:08:14 PRZERWA TECHNICZNA 00:08:49 Pogrzeb babci. Przez mróz nie można wykopać dołu, chowają babcię w śniegu. Na wiosnę widoczne w tym miejscu kości. [++]
00:09:30 Życie codzienne bohatera na zesłaniu, początkowo w kołchozie.
00:09:50 Transport, w północnym Kazachstanie zapaliły się osie wagonu, którym jechał boh., Polacy oraz Żydzi. Odczepiają wagon i puszczają go na stepy. Była tam ciotka bohatera z dwiema córkami.
00:11:00 Kołchoz, hodowane gęsi. Kuzynka boh. ucieka przed gęsią, Żyd łamaną polszczyzną dziwi się, że taka duża dziewczynka boi się gęsi. Do dziś bohater z kuzynką śmieją się z wysławiania się wtedy tego Żyda.
00:12:33 Boh. w sierocińcu polskim utworzonym przez Andersa. Po zgodzie na repatriację, Rosjanie dali dzieciom czapki, koszule. Ludzie wzruszeni, całują ziemie.
00:14:15 Syberia, życie codzienne, łapanie na stepie sysłów.
00:15:50 Bohater mieszka u „babuszki”, która miała 15 synów. 14 było na frontach, jeden z domu był kolegą boh. „Babuszka” traktowała boh. jak syna.
00:16:28 Boh. należy do bandy złodziei węgla.
00:18:16 Polski sierociniec, czteroklasowa polska szkoła. Codzienność w sierocińcu.
00:20:40 Stryj boh. był rotmistrzem w 13 pułku ułanów wileńskich, stryj asystował podczas pochówku serca Piłsudskiego w Winie. 1939 dostał się do niewoli niemieckiej, wyzwolony przez wojska amerykańskie. Po wojnie wrócił do Polski.
00:23:27 „Babuszka” wynajmuje część mieszkania rodzinom polskim, boh. śpi na piecu. Pewnego dnia przyjedża z frontu jeden z synów, w domu wielkie pijaństwo. Pijanego syna „babuszka” z innymi kobietami prowadzą na dworzec. Po jakimś czasie kobieta dostaje depeszę, że syn zginął, wypadł z pociągu. [++]
00:25:40 Bohater spędza na Syberii 6 lat. Dzięki siostrze ciotki dowiaduje się, jaki jest adres ojca w Polsce. Ojciec przebywa w domu inwalidów wojennych, ściąga z Wileńszczyzny do Polski akowców-inwalidów.
00:28:02 Po wojnie ojciec pracuje w Czerwonym Krzyżu, w czasie okupacji pracował w Radzie Głównej Opiekuńczej (RGO).
00:31:37 Wywózka bohatera na Sybir, ciotka zostawia boh. w majątku drugiej ciotki i autem wyjeżdża do Wilna. Ginie z rąk SS.
00:33:44 Rosjanie, poszarpani, nędzni żołnierze z karabinami na sznurkach.
00:34:41 Boh. uczy się na Syberii grać w karty.
00:36:00 W Krakowie w akademiku boh. gra w pokera, okazuje się, że ma talent do kart.
00:37:40 Żona boh. poznana na studiach. Po pięciu latach małżeństwa bez żadnych awantur małżonkowie rozwodzą się.
00:39:26 Wiele narodów na Syberii: Tatarzy, Czeczeńcy, Niemcy. Bohater nie widzi tarć między nimi.
00:42:44 Relacje ojca z bohaterem. Ojciec ponownie się żeni. Umieszcza boh. w zakonie w Krakowie, wyrzucają go, trafia do zakonu w Częstochowie.
00:48:00 Gimnazjum w Częstochowie – boh. poznaje dziewczynę, zakochuje się, związek trwa osiem lat.
00:49:05 Podczas studiów w Krakowie boh. wchodzi do Kościoła Mariackiego, poznaje tam kolejna sympatię.
00:50:42 Edukacja bohatera, studiuje wiele kierunków, żadnego nie kończy. Jako jedyny nie należy do Związku Młodzieży Polskiej (ZMP). Wezwanie do wojska, chcą go skierować do karnych batalionów pracy w kopalni. Wyjeżdża z kolegami do Szczecina, aby uniknąć ciężkich robót. W Szczecinie udają się do kuratora, boh. trafia do Choszczna, zostaje tam kierownikiem szkoły sześcioklasowej.
00:58:58 Praca bohatera w szkole.
01:00:10 Studia boh. na Uniwersytecie Jagielońskim.
01:01:20 Nielegalnagra w karty w latach PRL. Warszawska grupa spędza czas w Harendzie. Milicja aresztuje wszystkich, bohater spędza w areszcie 48 godzin, resztę puszczają. Cela i współtowarzysze boh.
01:04:45 Saska Kępa w Warszawie.
01:06:32 Kolega Marek Piwowski na liście Wildsteina.
01:08:30 Wilno obecnie, boh. odwiedza miejsce urodzenia.
01:12:33 Szwadron Harcerzy, bohater zaproszony na obchody.
01:14:40 Mrozy na Syberii.
01:15:59 Powrót do Polski, radość podczas podróży.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.