Teresa Baćkowska z d. Furmanek (ur. 1960, Daleszyce) jest córką Czesława Furmanka, który pomógł żydowskiej rodzinie z sąsiedztwa we wrześniu 1942, tuż przed zaplanowaną przez Niemców akcją wywózki Żydów. 12-letni ojciec bohaterki Czesław wraz z ojcem Stanisławem ukryli i wywieźli 8-osobową rodzinę żydowską.
Streszczenie relacji (UWAGA: czasy wg plików oryginalnych, a nie zmontowanej relacji!)
658A1154
00:00:20 Bohaterka opowiada o swoim ojcu i dziadku. Naprzeciwko rodziny bohaterki mieszkali Żydzi, z którymi rodzina żyła w zgodzie.
00:01:30 Dziadek miał swój sklep oraz ubojnię. Jeździł po towar dla siebie i dla Żydów do Rakowa. Ojciec bohaterki również pomagał żydowskim sąsiadom.
00:03:35 Żydowskie rodziny mieszkające w mieścinie.
00:05:00 Podczas okupacji niemieckiej Żydówka prosi o pomoc przy wywiezieniu swojej rodziny. Ojciec bohaterki jako mały chłopiec prowadzi wóz, na którym pod plandeką schowali się Żydzi.
00:07:25 Niemcy zabrali dziadka boh. za udzielenie pomocy Żydom, ojcu udało się uciec do Rakowa. Po jakimś czasie musiał jednak wrócić do domu. Dziadek przekazał ojcu wiadomość, że już nie wróci. Został przewieziony do więzienia, gdzie był torturowany, bity.
00:12:10 W więzieniu na dziadku boh. robiono doświadczenia, po czym dostał silnego reumatyzmu i zmarł. Babcia boh. dostała marynarkę po nim przesiąkniętą krwią. Nie zważając na strach przed śmiercią babcia znowu udzieliła pomocy Żydom, których schowała na strychu.
658A1155
00:00.26 Babcia bohaterki miała na imię Stefania. Udzielała pomocy Żydom z Płocka. Gotowała ziemniaki rzekomo dla świni, która chodziła po podwórku.
00:02.59 Kiedy Żydów wypędzano z Kielc, matka upiekła chleb i niosła go 20 km, aby im go przekazać. Za to, że rodzina udzieliła pomocy Żydom, cały majątek został skonfiskowany, a ich chciano wywieźć na roboty do Niemiec. Zostali wykupując się łapówką.
00:06.32 Dziadka boh. zdradził żydowski sołtys, który bał się o swoje życie.
00:07.35 Ojciec boh. został w rodzinie jako najstarsze dziecko, miał 14 lat. Pracował jak dorosły mężczyzna. Cały majątek rodziny Niemcy spalili.
00:09.52 Czas po wojnie.
00:11.30 Rodzina ojca nie zważała na to, kto był jakiej narodowości, dla nich najważniejsze było ratowanie ludzkiego życia. Dziadek boh. wysłał Żydów do konkretnych osób w Rakowie.
658A1156
00:00.05 Dziadka boh. zamordowano w więzieniu w 1943 roku, ciało nie zostało oddane rodzinie. Dziadek został odznaczony jako Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
więcej...
mniej
Archiwum Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego ul. Foksal 17 00-372 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego od początku swojego istnienia zajmuje się gromadzeniem i udostępnianiem dokumentów ukazujących oblicza zeszłego stulecia. Wiele z nich było dotąd rozproszonych, nieodkrytych lub zapomnianych. Cześć znajdowała się w archiwach na innych kontynentach. By ułatwić pracę badaczom, stworzyliśmy nowatorskie archiwum cyfrowe, dzięki któremu w łatwy sposób można zapoznawać się ze źródłami. Dążymy do zgromadzenia w jednym miejscu jak największej liczby archiwaliów. Dzięki temu wystarczy kilka kliknięć, by poznawać dzieje Polski i jej obywateli w XX wieku.
Na stronie internetowej Instytutu można zapoznać się z opisem zbiorów dostępnych w Czytelni oraz uzyskać informacje potrzebne do zaplanowania wizyty. Same dokumenty są dostępne tylko w Czytelni Instytutu. To ogólnodostępne miejsce, w którym bezpłatnie są udostępnianie materiały badawcze naukowcom i wszystkim zainteresowanym, oferuje ono także przyjazne środowisko do cichej pracy.
Materiały są pozyskiwane od instytucji, archiwów publicznych, organizacji społecznych, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, a także od osób prywatnych. Zbiory są systematycznie rozbudowywane. Pełnotekstowa wyszukiwarka przeszukująca zarówno treść dokumentów, jak i metadane pozwoli użytkownikowi na szybkie dotarcie do intersującego go źródła. Innym możliwym sposobem poruszania się po zgromadzonych zasobach jest wykorzystanie ich podziału na instytucje archiwalne, z których pochodzą dokumenty. W takiej kolekcji pochodzącej z danego archiwum znajdują się ułożone hierarchicznie zespoły i jednostki archiwalne.
Większość materiałów archiwalnych znajduje się w otwartym dostępie na komputerach w Czytelni. Część naszych zbiorów, np. te pochodzące z Bundesarchiv, jest jednak objęta ograniczeniami dostępności wynikającymi z umów między Instytutem a instytucjami je przekazującymi. Po przybyciu do Czytelni należy dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia. Dzięki nim dostęp do treści dokumentów będzie możliwy na miejscu.
Przed wizytą zalecamy zapoznanie się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich chętnych do zapoznania się z naszymi zbiorami zapraszamy do Instytutu Pileckiego na ul. Foksal 17 w Warszawie. Czytelnia jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9–15. Przed wizytą należy się wcześniej umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.
ul. Foksal 17
00-372 Warszawa
tel. (+48) 22 182 24 75
czytelnia@instytutpileckiego.pl
Otwarte Pon. - Pt. 9:00 - 15:00