Krystyna Wiland z d. Kazimierczyk (ur. 1935, Rososz) pochodzi z rodziny osiadłej na mazowieckiej wsi, jej ojciec był szewcem, a matka krawcową. Okupację niemiecką przeżyła w rodzinnej wsi. Po wojnie ukończyła szkołę podstawową w Cegłowie, a następnie Technikum Handlowe w Mińsku Mazowieckim. W 1953 roku w ramach nakazu pracy zatrudniła się w firmie handlu zagranicznego „Transactor”, skąd została przeniesiona do firmy „Dal” obsługującej budowę Pałacu Kultury. W 1955 roku została zatrudniona w centrali handlu zagranicznego, gdzie pracowała do emerytury.
[00:00:07] Ur. 13 marca 1935 r. w Rososzy. Losy rodziny ojca (Władysław Kaźmierczyk) przed wojną. Stryjowie Jan, Stanisław, Józef. Ojciec nie znał się na gospodarstwie, był szewcem, mama krawcową. Buty wykonywane przez ojca: dziecięce oficerki.
[00:03:18] Pod koniec wojny we wsi stacjonowało wojsko radzieckie, przy drodze z Cegłowa do Rososzy mieściły się magazyny wojskowe i lotnisko dla dwupłatowców „kukuruźników”.
[00:05:35] Zakaz chodzenia drogą przy magazynie. Droga do szkoły w Cegłowie, nauczycielki siostry mariawitki.
[00:08:00] Rosjanie we wsi, wyrzucenie rodziny z domu, zamieszkanie rodziny przez trzy miesiące w „ziemlankach” pod lasem. Bracia pracowali w tartaku. Nowy dom zbudowany przez ojca i braci z bali żywicznych w 1942 r. Konstrukcja ziemianki przykrytej snopkami zboża.
[00:10:55] [zmiana miejsca nagrania] Szkoła podstawowa w oddalonym o 4 km Cegłowie (nauczycielki zakonnice mariawickie), następnie 3-letnie technikum handlowe w Mińsku Mazowieckim (nauka języka rosyjskiego).
[00:13:11] Wkroczenie Niemców do wsi w 1939 r., przemarsz z Siennicy do Cegłowa. Uciekinierzy z Warszawy we wrześniu 1939. Ciała zmarłych po drodze uciekinierów z Warszawy przykryte prześcieradłami, pochowani w Cegłowie. Warszawiacy zatrzymywali się na nocleg u rodziców: spanie na słomie na podwórku, dzieci dokarmiane przez mamę.
[00:16:12] Kolonia niemiecka w prewentorium dziecięcym, obsługa tartaku. Wygnanie Niemców przez Rosjan na początku lipca 1944 r, rozstrzelanie żołnierza niemieckiego przez Rosjan na oczach boh. Pozostanie żołnierzy radzieckich w Rokoszy do września.
[00:18:17] Kulturalny stosunek Niemców do mieszkańców wsi. Tartak w Mieni, uciekinierzy z rejonu poznańskiego, zaprzyjaźnienie się z rodziną Kaczmarków z Poznania. Losy rodziny Kaczmarków, osiedlili się w Siedlcach. Rososz – wieś typowo katolicka.
[00:21:20] Aktywna partyzantka AK w Rososzy. Rozstrzelani po wojnie przez „bandę leśną” partyzanci AK, m.in. Antoni Materka, Bogdan Rżysko, „akowcy zginęli z rąk Polaków”. Zgodna współpraca akowców z mieszkańcami wsi, samoobrona przed bandyckimi napadami.
[00:23:25] W sierpniu 1944 r. we wsi stacjonował sztab wojsk radzieckich „pochodzenia żydowskiego”. Mściwe zachowania żołnierzy: bijatyki, gwałty, burdy pijackie co wieczór [+]. Samoloty załadowane bombami codziennie odlatywały z lotniska. Sporadyczne zabawy boh. z żołnierzami, codzienne oglądanie łuny płonącej Warszawy, komentarze Rosjan: „niech się Polaczki same bronią, skoro chcieli walczyć”.
[00:26:15] Przyzwoity Rosjanin tęsknił za córką. Alkohol pędzony w lasach przez mieszkańców wsi. Dowódcy radzieccy kwaterujący w domu boh., trzy miesiące spędzone w ziemiance, stłoczonych kilka rodzin.
[00:29:14] Sasiedzi Sykita [?] i Zagańczyk. Marne jedzenie w ziemiance, „suchy prowiant”. Gwałtowny pożar domu po kilku latach, wybuchy zakopanych wokół domu granatów.
[00:31:31] Koniec wojny. Dotarcie Rosjan do Warszawy pod koniec października 1944 r. Zdewastowany dom rodziców po wyjściu Rosjan. Składy broni pod Cegłowem.
[00:33:26] 1 września 1939 r. przemarsz wojska niemieckiego od strony Siennicy, rzucanie dzieciom paczek z sucharami i kawą. Dziadek dotkliwie kopnięty przez niemieckiego konia w udo. Honorowe zachowanie 4-letniej boh.: odmowa przyjęcia żywności od Niemców.
[00:35:20] Pomoc niemieckiego lekarza w wyleczeniu boh. z zapalenia płuc (doustny spirytus). Traumatyczne wspomnienie z czasu wojny: zgwałcenie dwóch uciekinierek z Warszawy (Kowalskiej i Cywińskiej) przez kilku pijanych Rosjan [+]. Odbicie kobiet przez mężczyzn z Rososzy i Bożej Woli.
[00:39:11] Rodzina Kaczmarków. Brat boh. był „wtyczką” w granatowej policji, pilnował transportu jadącego z Mińska Mazowieckiego do Siedlec. Zawiadowcą stacji w Mińsku był brat stryjeczny Kazimierz Kaźmierczyk. Brat boh. szedł z frontem na Berlin, w Gubinie został zastrzelony przez Niemców, pochowany w tamtejszej zbiorowej mogile.
[00:41:26] Młodszy brat został zawodowym żołnierzem – pod koniec służby pracował w WKR w Mińsku Mazowieckim.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..