Hudon Tadeusz

Świadkowie Epoki

IP/DF/SE/1958

19 października 2023, Niemcza

2:06

Tadeusz Hudon (ur. 1957, Cieplice Śląskie Zdrój) wychował się w rodzinnym mieście, gdzie ukończył liceum ogólnokształcące. Parokrotnie rozpoczynał studia wyższe, jednak studiów nie ukończył. Pracował w Fabryce Maszyn Papierniczych Fampa w Jeleniej Górze. W latach 1985-87 odbył zasadniczą służbę wojskową w Wojskach Ochrony Pogranicza w Szklarskiej Porębie. W 1989 roku rozpoczął pracę w Milicji Obywatelskiej (potem Policji), gdzie służył 14 lat. Po zwolnieniu z policji pracował dorywczo na budowach. W 1984 roku ożenił się z Anną Karolak, mieli trójkę synów: Radosława (ur. 1984), Dariusza (ur. 1986) i Daniela (ur. 1989). Rozwiedziony, od 2022 roku w Domu Pomocy Społecznej w Niemczy.

[00:00:09] Ur. w styczniu 1957 r. w Cieplicach Śląskich Zdroju, po 50 latach przeprowadzka do Jeleniej Góry. 4 lata temu boh. zamieszkał w DPS w Bolkowie, od 2 lat w Domu Pomocy Społecznej w Niemczy.
[00:01:20] Nauka w liceum ogólnokształcącym, niedokończone studia prawnicze i psychologiczne, praca przez 14 lat w milicji, „woziłem komendantów”.
[00:02:40] W 50 roku życia choroba (miażdżyca), konieczność poruszania się na wózku. Życiowe pasje: zbieranie grzybów w górskich lasach, wędkarstwo w całej Polsce.
[00:03:59] Ojciec Roman Hudon przepracował 30 lat jako formierz odlewnik w zakładach Fampa (Fabryka Maszyn Papierniczych), mama Janina dd. Gryczyniec zajmowała się domem, starsza siostra boh.
[00:05:24] Mieszkanie na nowoczesnym osiedlu przy ul. Dzierżyńskiego. Ojciec ukończył szkołę odlewniczą w Poznaniu. W czasie wojny Cieplice nazywały się Bad Warmbrunn. Nieskończone studia prawnicze, założenie rodziny.
[00:08:40] Opowieści teścia o wojnie podczas wypraw na ryby. Ojciec urodził się w 1935 r. w siedleckiem, mama w 1939 r. na terenach obecnej Białorusi. Dziadków wywieziono na Sybir, gdzie babcia karczowała tajgę. Dziadek walczył na froncie, zaginął po wojnie, odnalazł się po 25 latach dzięki pomocy PCK.
[00:10:50] Spotkanie boh. z odnalezionym dziadkiem, który założył nową rodzinę. Babcia i mama wróciły z Syberii, jej dwaj starsi bracia tam zmarli. Opowieści babci o mrozie na Syberii, „drzewa pękały na pół”.
[00:12:40] Przyjazd mamy z babcią do Jeleniej Góry w 1946 r. Rodzina mamy pochodziła z rejonu Smoleńska, kontakty z rodziną z Białoruskiej SRR. Odwiedziny we wsi rodzinnej ojca, zapamiętany koń w kieracie. Dziadek zastrzelony w czasie wojny przez esesmana, który chciał ukraść jajka.
[00:15:32] Ojciec boh. trafił do domu dziecka w Warszawie, potem do Poznania do szkoły. Przepracował 30 lat w Cieplicach, komfortowe mieszkanie zakładowe.
[00:16:40] Dzieciństwo w Cieplicach, zawodnik drużyny piłkarskiej klubu „Chojnik” Cieplice, turnieje międzynarodowe, talent lekkoatletyczny: „nie dałem się nikomu wyprzedzić”. [+]
[00:18:05] Chodzenie z kolegami „na szaber” na działki pracownicze: pomidory, ogórki, agrest. Zabawy w Indian, strzelanie z łuku: najlepsze wyniki boh. na spartakiadzie w Fampie (6 tys. pracowników). W czasie wojny w odlewni odlewano korpusy czołgów tygrysów.
[00:20:08] Klub zakładowy Gencjana (sala kinowa, scena) – projekcja filmu ze spartakiady z udziałem boh. strzelającego z łuku, „teraz bym postrzelał”.
[00:21:23] Wolny czas spędzany na treningach piłkarskich, wakacje w ośrodku zakładowym „Pod sosnami” w Łebie.
[00:23:30] Rok 1968: przez osiedle jechało „na Czechy ruskie wojsko”, „liczyliśmy: 300 samochodów”. Starszy kolega był podczas interwencji w Czechosłowacji w wojsku.
[00:24:54] Poznanie żony Anny Karolak na „wczasach pod gruszą” w Drawnie, teść Wacław Karolak pracował w MPK. Zaskoczenie ojców na zaręczynach, ślub w 1984 r. „Późny ożenek”. [+]
[00:26:57] Zamieszkanie u teściów, po 5 latach otrzymanie milicyjnego mieszkania służbowego, sąsiedzi „prominenci”.
[00:27:45] Losy wojenne teścia: służył w kawalerii, uciekł z Syberii do rodzinnej Łodzi (Bałuty). Z łapanki wywieziony na roboty przymusowe do Hamburga (fabryka mydła, cegielnia). Ucieczka w 1943 r. do domu na święta Bożego Narodzenia, po powrocie przesłuchiwany przez esesmana [+]. Osiadł w Cieplicach po wojnie. Procedura przyjęcia teścia do ZBoWiD w latach 80. Rozszabrowany pozostawiony w okolicznych domach dobytek niemiecki.
[00:33:15] Opowieść kolegi ze wsi Komarno k. Jeleniej Góry o Niemcach, którzy przyjechali do niego w latach 80. poprosić, by dbał o ich dawny dom. Inny kolega wpuścił Niemców do ogrodu – wykopali ukryty w ziemi za stodołą „skarb”. [+]
[00:35:25] Teść przyjechał do Cieplic w 1945 r. Przed ślubem wyczerpująca praca boh. w Fampie – na odlewni z ojcem, potem w magazynie przyjęć Fampy (wózek akumulatorowy).
[00:38:32] Pobór do wojska w Szklarskiej Porębie: 81 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza, zrobienie jazdy „trójki” – objazdy strażnic granicznych z oficerami zwiadu. Łużycka Brygada WOP, służba w kompanii technicznej w Szklarskiej Porębie – wyłapywanie nielegalnie przekraczających granicę, przewożenie nysą więźniarką do aresztu w Lubaniu. „Tam było przerypane – nie można było pójść na lewiznę”.
[00:42:10] Zmiana na oddział zaopatrzenia żywnościowego, samochód żuk. Wożenie mięsa i wędlin do strażnic, wojskowa świniarnia.
[00:43:50] Zdobywanie kolejnych uprawnień kierowcy, po wojsku zatrudnienie w PTTK jako kierowca – kontrole schronisk górskich, samochód UAZ. [+]
[00:45:54] Wyjazd służbowy do Sopotu na ogólnopolski zjazd dyrektorów PTTK, noclegi w nowoczesnym hotelu Miramar.
[00:46:36] Odejście do pracy w Milicji Obywatelskiej w 1990 r. na stanowisku kierowcy: samochód Star, przywożenie „towaru” i dokumentów, a następnie jako kierowca komendanta, pułkownika („wspaniały człowiek”), samochód fiat na cywilnych numerach. Opis brawurowych wyczynów na drodze.
[00:50:30] Wyjazdy do jednostek wojsk radzieckich stacjonujących w Świętoszowie. Zakupy w radzieckim sklepie: „schaby, boczki, gruzińska woda mineralna Borjomi”, wizyta w bani. [+]. Służba żołnierzy radzieckich w Polsce przez 5 lat.
[00:53:35] Jednostka wojskowa w Świętoszowie, gdzie stacjonowały w lesie rakiety SS 20 skierowane na Berlin, podziemne hangary samolotowe. Praca w MO przez 14 lat, odejście z MO „na własną prośbę”.
[00:55:40] Wyjazdy plenerowe „na barany” (sekretarze PZPR, szefowie milicji itd.). Bezpośredni przełożony – komendant wojewódzki SB. Po 10 latach służby (medal „W Służbie Narodu”) nauka w rocznej podoficerskiej szkole milicyjnej w Słupsku.
[00:58:30] Batalion ze Słupska (1,5 tys. funkcjonariuszy) obstawiał Stocznię Gdańską w sierpniu 1980 r. Eskortowanie Wałęsy przez boh. podczas przechodzenia przez bramę stoczni z mec. Siłą-Nowickim. [+]
[00:55:40] Drobiazgowe przygotowanie lotniska wojskowego w Słupsku do lądowania prezydenta Gorbaczowa z Raisą. Pluton boh. miał wartę przy 2 bramie stoczni w 1980 r. Noclegi milicjantów w ośrodku wczasowym na Stogach. [+]
[01:01:35] Wprowadzenie stanu wojennego, „nikt się nie spodziewał”, nerwowość w jednostce. „Jeździłem wtedy i zgarniałem ludzi «Solidarności», żeby ich internować do Opola”. „Ja byłem tylko kierowcą”.
[01:03:20] Dyżury nocne – inspekcje komisariatów w województwie jeleniogórskim. Duże zaufanie komendanta do boh.
[01:06:05] Po odejściu z milicji „różnie bywało”, praca w warsztacie naprawy pieców Junkers, „byłem mistrzem”. Dorabianie, fuchy podczas pracy jako kierowca ciężarowego stara. Opis najszybszej jazdy w karierze boh., testowanie auta na betonowej drodze z prędkością 180 km/h.
[01:11:45] Droga do Warszawy – używanie sygnału milicyjnego. Obraz pojazdów na polskich drogach: furmanki jadące z targu.
[01:13:55] Zatrudnienie tymczasowe na budowach jako hydraulik, wszechstronne umiejętności „złotej rączki”, układanie ogrzewania podłogowego.
[01:17:10] Zdiagnozowanie miażdżycy. Opis wypraw na ukochane grzybobranie do Śnieżnych Kotłów przez Jagniątkowo (Agnetendorf), gdzie przed wojną mieszkał noblista Gerhart Hauptmann. Zbieranie grzybów wysoko w górach, doskonałe zarobki ze sprzedaży grzybów świeżych i suszonych. [+]
[01:24:20] Metodyka zbierania grzybów: samotnie, nieujawnianie najlepszych miejsc. Poetycki opis grzybobrania. Sprzedaż grzybów handlarkom.
[00:27:42] Ból nóg z powodu miażdżycy, operacje nóg, jelita grubego, ordynator Ryszard Kędra. Opis licznych zabiegów medycznych i badań. Dzięki przyznanej I grupie inwalidzkiej zniżki w komunikacji zbiorowej.
[01:34:03] Postępujące kłopoty zdrowotne boh., 9 miesięcy w łóżku, stomia, cewnik. Amputacja palców u nóg. Obecnie ograniczenie palenia: 10 szt. dziennie.
[01:37:30] Przebywanie boh. przez 2 lata w ZOL (Zakład Opiekuńczo-Leczniczy) w Bolkowie, ulubione przyjaciółki 80-latki. Anegdoty z ośrodka, chorzy na alzheimera. Przeniesienie do ośrodka w Niemczy.
[01:41:50] Rozwód z żoną po 27 latach, eksmisja z małżeńskiego mieszkania. [+] Nowa partnerka przez 12 lat, „było mi jej żal”, trudne rozstanie.
[01:45:28] Relacje z synami. Pokłócony z najstarszym synem Radosławem – brak kontaktu. Średni syn Dariusz. Brak więzi z najmłodszym synem, pierwszy komputer kupiony synowi za sprzedaż grzybów.
[01:48:28] Sukcesy informatyczne najmłodszego syna Daniela. Tęsknota za synami, brak zainteresowania z ich strony, „może myślą, że ja nie żyję albo co?”. [++]
[01:51:45] Uzupełnienie historii zaradnego teścia w Hamburgu: handlowanie Polaków żywnością na kartki z esesmanem. Specjalne, bliskie stosunki z teściem. Powolne odchodzenie teścia przez 1,5 roku. [+]
[01:56:25] Przekazanie informacji o zgonie teścia przez pogotowie ratunkowe firmie pogrzebowej bez zgody rodziny, „łowcy skór”. Przygotowanie trumny. [++]
[01:58:30] Ważna rola teścia w życiu boh., osłabione kontakty z ojcem. Rozwód rodziców po 25 latach, mama zamieszkała w Jeleniej Górze z babcią. Pierwsze własne mieszkanie boh. (kawalerka z wnęką łazienkową) zostało mieszkaniem mamy.
[02:01:40] Nagła wiadomość o śmierci mamy.
[02:03:00] Nagła śmierć ojca we Wrocławiu po trzecim wylewie, mama żyła jeszcze 20 lat. Opis pomnika na grobie rodziców w Cieplicach, „dobrze, że mam ich w kupie”. [+]
więcej...
mniej

Gleb Tomasz

Latusek Adam

Instytut Pileckiego

Film