Tadeusz Hudon (ur. 1957, Cieplice Śląskie Zdrój) wychował się w rodzinnym mieście, gdzie ukończył liceum ogólnokształcące. Parokrotnie rozpoczynał studia wyższe, jednak studiów nie ukończył. Pracował w Fabryce Maszyn Papierniczych Fampa w Jeleniej Górze. W latach 1985-87 odbył zasadniczą służbę wojskową w Wojskach Ochrony Pogranicza w Szklarskiej Porębie. W 1989 roku rozpoczął pracę w Milicji Obywatelskiej (potem Policji), gdzie służył 14 lat. Po zwolnieniu z policji pracował dorywczo na budowach. W 1984 roku ożenił się z Anną Karolak, mieli trójkę synów: Radosława (ur. 1984), Dariusza (ur. 1986) i Daniela (ur. 1989). Rozwiedziony, od 2022 roku w Domu Pomocy Społecznej w Niemczy.
[00:00:09] Ur. w styczniu 1957 r. w Cieplicach Śląskich Zdroju, po 50 latach przeprowadzka do Jeleniej Góry. 4 lata temu boh. zamieszkał w DPS w Bolkowie, od 2 lat w Domu Pomocy Społecznej w Niemczy.
[00:01:20] Nauka w liceum ogólnokształcącym, niedokończone studia prawnicze i psychologiczne, praca przez 14 lat w milicji, „woziłem komendantów”.
[00:02:40] W 50 roku życia choroba (miażdżyca), konieczność poruszania się na wózku. Życiowe pasje: zbieranie grzybów w górskich lasach, wędkarstwo w całej Polsce.
[00:03:59] Ojciec Roman Hudon przepracował 30 lat jako formierz odlewnik w zakładach Fampa (Fabryka Maszyn Papierniczych), mama Janina dd. Gryczyniec zajmowała się domem, starsza siostra boh.
[00:05:24] Mieszkanie na nowoczesnym osiedlu przy ul. Dzierżyńskiego. Ojciec ukończył szkołę odlewniczą w Poznaniu. W czasie wojny Cieplice nazywały się Bad Warmbrunn. Nieskończone studia prawnicze, założenie rodziny.
[00:08:40] Opowieści teścia o wojnie podczas wypraw na ryby. Ojciec urodził się w 1935 r. w siedleckiem, mama w 1939 r. na terenach obecnej Białorusi. Dziadków wywieziono na Sybir, gdzie babcia karczowała tajgę. Dziadek walczył na froncie, zaginął po wojnie, odnalazł się po 25 latach dzięki pomocy PCK.
[00:10:50] Spotkanie boh. z odnalezionym dziadkiem, który założył nową rodzinę. Babcia i mama wróciły z Syberii, jej dwaj starsi bracia tam zmarli. Opowieści babci o mrozie na Syberii, „drzewa pękały na pół”.
[00:12:40] Przyjazd mamy z babcią do Jeleniej Góry w 1946 r. Rodzina mamy pochodziła z rejonu Smoleńska, kontakty z rodziną z Białoruskiej SRR. Odwiedziny we wsi rodzinnej ojca, zapamiętany koń w kieracie. Dziadek zastrzelony w czasie wojny przez esesmana, który chciał ukraść jajka.
[00:15:32] Ojciec boh. trafił do domu dziecka w Warszawie, potem do Poznania do szkoły. Przepracował 30 lat w Cieplicach, komfortowe mieszkanie zakładowe.
[00:16:40] Dzieciństwo w Cieplicach, zawodnik drużyny piłkarskiej klubu „Chojnik” Cieplice, turnieje międzynarodowe, talent lekkoatletyczny: „nie dałem się nikomu wyprzedzić”. [+]
[00:18:05] Chodzenie z kolegami „na szaber” na działki pracownicze: pomidory, ogórki, agrest. Zabawy w Indian, strzelanie z łuku: najlepsze wyniki boh. na spartakiadzie w Fampie (6 tys. pracowników). W czasie wojny w odlewni odlewano korpusy czołgów tygrysów.
[00:20:08] Klub zakładowy Gencjana (sala kinowa, scena) – projekcja filmu ze spartakiady z udziałem boh. strzelającego z łuku, „teraz bym postrzelał”.
[00:21:23] Wolny czas spędzany na treningach piłkarskich, wakacje w ośrodku zakładowym „Pod sosnami” w Łebie.
[00:23:30] Rok 1968: przez osiedle jechało „na Czechy ruskie wojsko”, „liczyliśmy: 300 samochodów”. Starszy kolega był podczas interwencji w Czechosłowacji w wojsku.
[00:24:54] Poznanie żony Anny Karolak na „wczasach pod gruszą” w Drawnie, teść Wacław Karolak pracował w MPK. Zaskoczenie ojców na zaręczynach, ślub w 1984 r. „Późny ożenek”. [+]
[00:26:57] Zamieszkanie u teściów, po 5 latach otrzymanie milicyjnego mieszkania służbowego, sąsiedzi „prominenci”.
[00:27:45] Losy wojenne teścia: służył w kawalerii, uciekł z Syberii do rodzinnej Łodzi (Bałuty). Z łapanki wywieziony na roboty przymusowe do Hamburga (fabryka mydła, cegielnia). Ucieczka w 1943 r. do domu na święta Bożego Narodzenia, po powrocie przesłuchiwany przez esesmana [+]. Osiadł w Cieplicach po wojnie. Procedura przyjęcia teścia do ZBoWiD w latach 80. Rozszabrowany pozostawiony w okolicznych domach dobytek niemiecki.
[00:33:15] Opowieść kolegi ze wsi Komarno k. Jeleniej Góry o Niemcach, którzy przyjechali do niego w latach 80. poprosić, by dbał o ich dawny dom. Inny kolega wpuścił Niemców do ogrodu – wykopali ukryty w ziemi za stodołą „skarb”. [+]
[00:35:25] Teść przyjechał do Cieplic w 1945 r. Przed ślubem wyczerpująca praca boh. w Fampie – na odlewni z ojcem, potem w magazynie przyjęć Fampy (wózek akumulatorowy).
[00:38:32] Pobór do wojska w Szklarskiej Porębie: 81 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza, zrobienie jazdy „trójki” – objazdy strażnic granicznych z oficerami zwiadu. Łużycka Brygada WOP, służba w kompanii technicznej w Szklarskiej Porębie – wyłapywanie nielegalnie przekraczających granicę, przewożenie nysą więźniarką do aresztu w Lubaniu. „Tam było przerypane – nie można było pójść na lewiznę”.
[00:42:10] Zmiana na oddział zaopatrzenia żywnościowego, samochód żuk. Wożenie mięsa i wędlin do strażnic, wojskowa świniarnia.
[00:43:50] Zdobywanie kolejnych uprawnień kierowcy, po wojsku zatrudnienie w PTTK jako kierowca – kontrole schronisk górskich, samochód UAZ. [+]
[00:45:54] Wyjazd służbowy do Sopotu na ogólnopolski zjazd dyrektorów PTTK, noclegi w nowoczesnym hotelu Miramar.
[00:46:36] Odejście do pracy w Milicji Obywatelskiej w 1990 r. na stanowisku kierowcy: samochód Star, przywożenie „towaru” i dokumentów, a następnie jako kierowca komendanta, pułkownika („wspaniały człowiek”), samochód fiat na cywilnych numerach. Opis brawurowych wyczynów na drodze.
[00:50:30] Wyjazdy do jednostek wojsk radzieckich stacjonujących w Świętoszowie. Zakupy w radzieckim sklepie: „schaby, boczki, gruzińska woda mineralna Borjomi”, wizyta w bani. [+]. Służba żołnierzy radzieckich w Polsce przez 5 lat.
[00:53:35] Jednostka wojskowa w Świętoszowie, gdzie stacjonowały w lesie rakiety SS 20 skierowane na Berlin, podziemne hangary samolotowe. Praca w MO przez 14 lat, odejście z MO „na własną prośbę”.
[00:55:40] Wyjazdy plenerowe „na barany” (sekretarze PZPR, szefowie milicji itd.). Bezpośredni przełożony – komendant wojewódzki SB. Po 10 latach służby (medal „W Służbie Narodu”) nauka w rocznej podoficerskiej szkole milicyjnej w Słupsku.
[00:58:30] Batalion ze Słupska (1,5 tys. funkcjonariuszy) obstawiał Stocznię Gdańską w sierpniu 1980 r. Eskortowanie Wałęsy przez boh. podczas przechodzenia przez bramę stoczni z mec. Siłą-Nowickim. [+]
[00:55:40] Drobiazgowe przygotowanie lotniska wojskowego w Słupsku do lądowania prezydenta Gorbaczowa z Raisą. Pluton boh. miał wartę przy 2 bramie stoczni w 1980 r. Noclegi milicjantów w ośrodku wczasowym na Stogach. [+]
[01:01:35] Wprowadzenie stanu wojennego, „nikt się nie spodziewał”, nerwowość w jednostce. „Jeździłem wtedy i zgarniałem ludzi «Solidarności», żeby ich internować do Opola”. „Ja byłem tylko kierowcą”.
[01:03:20] Dyżury nocne – inspekcje komisariatów w województwie jeleniogórskim. Duże zaufanie komendanta do boh.
[01:06:05] Po odejściu z milicji „różnie bywało”, praca w warsztacie naprawy pieców Junkers, „byłem mistrzem”. Dorabianie, fuchy podczas pracy jako kierowca ciężarowego stara. Opis najszybszej jazdy w karierze boh., testowanie auta na betonowej drodze z prędkością 180 km/h.
[01:11:45] Droga do Warszawy – używanie sygnału milicyjnego. Obraz pojazdów na polskich drogach: furmanki jadące z targu.
[01:13:55] Zatrudnienie tymczasowe na budowach jako hydraulik, wszechstronne umiejętności „złotej rączki”, układanie ogrzewania podłogowego.
[01:17:10] Zdiagnozowanie miażdżycy. Opis wypraw na ukochane grzybobranie do Śnieżnych Kotłów przez Jagniątkowo (Agnetendorf), gdzie przed wojną mieszkał noblista Gerhart Hauptmann. Zbieranie grzybów wysoko w górach, doskonałe zarobki ze sprzedaży grzybów świeżych i suszonych. [+]
[01:24:20] Metodyka zbierania grzybów: samotnie, nieujawnianie najlepszych miejsc. Poetycki opis grzybobrania. Sprzedaż grzybów handlarkom.
[00:27:42] Ból nóg z powodu miażdżycy, operacje nóg, jelita grubego, ordynator Ryszard Kędra. Opis licznych zabiegów medycznych i badań. Dzięki przyznanej I grupie inwalidzkiej zniżki w komunikacji zbiorowej.
[01:34:03] Postępujące kłopoty zdrowotne boh., 9 miesięcy w łóżku, stomia, cewnik. Amputacja palców u nóg. Obecnie ograniczenie palenia: 10 szt. dziennie.
[01:37:30] Przebywanie boh. przez 2 lata w ZOL (Zakład Opiekuńczo-Leczniczy) w Bolkowie, ulubione przyjaciółki 80-latki. Anegdoty z ośrodka, chorzy na alzheimera. Przeniesienie do ośrodka w Niemczy.
[01:41:50] Rozwód z żoną po 27 latach, eksmisja z małżeńskiego mieszkania. [+] Nowa partnerka przez 12 lat, „było mi jej żal”, trudne rozstanie.
[01:45:28] Relacje z synami. Pokłócony z najstarszym synem Radosławem – brak kontaktu. Średni syn Dariusz. Brak więzi z najmłodszym synem, pierwszy komputer kupiony synowi za sprzedaż grzybów.
[01:48:28] Sukcesy informatyczne najmłodszego syna Daniela. Tęsknota za synami, brak zainteresowania z ich strony, „może myślą, że ja nie żyję albo co?”. [++]
[01:51:45] Uzupełnienie historii zaradnego teścia w Hamburgu: handlowanie Polaków żywnością na kartki z esesmanem. Specjalne, bliskie stosunki z teściem. Powolne odchodzenie teścia przez 1,5 roku. [+]
[01:56:25] Przekazanie informacji o zgonie teścia przez pogotowie ratunkowe firmie pogrzebowej bez zgody rodziny, „łowcy skór”. Przygotowanie trumny. [++]
[01:58:30] Ważna rola teścia w życiu boh., osłabione kontakty z ojcem. Rozwód rodziców po 25 latach, mama zamieszkała w Jeleniej Górze z babcią. Pierwsze własne mieszkanie boh. (kawalerka z wnęką łazienkową) zostało mieszkaniem mamy.
[02:01:40] Nagła wiadomość o śmierci mamy.
[02:03:00] Nagła śmierć ojca we Wrocławiu po trzecim wylewie, mama żyła jeszcze 20 lat. Opis pomnika na grobie rodziców w Cieplicach, „dobrze, że mam ich w kupie”. [+]
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.