Stanisława Wanda Nogaj (ur. 1939, Zastawie), mniszka benedyktynka z Opactwa św. Wojciecha MB w Staniątkach. Pochodzi z rodziny osiadłej przed wojną na Wołyniu. Najmłodsza w rodzinie, starsze rodzeństwo: Władysław i Mieczysław (bliźniacy), Kazimierz, Józef i Halina. W październiku 1939 ojciec Jan Nogaj został aresztowany przez Rosjan i wszelki ślad po nim zaginął. 10 lutego 1940 r. z mamą i rodzeństwem została deportowana na Syberię. Zmarli tam jej bracia bliźniacy Władysław (1941) i Mieczysław (1944). W 1946 roku reszta rodziny powróciła do Polski i osiedliła się na „Ziemiach Odzyskanych” w Kuropatniku. W 1953 roku Stanisława Wanda Nogaj ukończyła miejscową szkołę podstawową. W latach 1953-1955 uczęszczała do Zasadniczej Szkoły Drzewnej w Złotoryi, zdobyła specjalność stolarza drzewnego. W latach 1955-1958 kształciła się na handlowca w Zasadniczej Szkole Handlowej w Legnicy. Wykształcenie uzupełniła o maturę w 1968 r. w zaocznym Technikum Ekonomicznym we Wrocławiu (kierunek: administracja terenowa). W latach 1960-1969 pracowała jako księgowa w Miejskim Zarządzie Budynków Mieszkalnych w Strzelinie (po reorganizacji: Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej). W latach 1969-1980 kierowała sekcją księgowości głównej w Instytucie Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów Mera-Elwro we Wrocławiu. 5 marca 1980 r. przyjechała do opactwa w Staniątkach, następnego dnia została przyjęta do klasztoru, 9 marca otrzymała habit. 31 marca 1980 r. dobiegł końca jej urlop, więc rozwiązała umowę o pracę z Mera-Elwro i została w klasztorze. 9 września 1980 r. odbyła się uroczystość jej obłóczyn i przyjęcia klasztornego imienia Benedykta. 31 października 1982 r. złożyła czasowe śluby zakonne. W 1985 r. wskutek konfliktu z matką przełożoną została chwilowo wydalona z zakonu, przyjęto ją z powrotem i 30 października 1985 r. odnowiła śluby. 22 lutego 1987 r. złożyła śluby wieczyste. Jej starszy brat Józef Nogaj został ciężko pobity przez ZOMO w pierwszym dniu stanu wojennego i zmarł na skutek obrażeń 29 kwietnia 1982 r. Mama Marianna Nogaj z domu Nowak (ur. 1904 r.) zmarła wskutek wylewu w 1985 r. w szpitalu w Strzelinie.
mehr...
weniger
[00:00:25] Procedura repatriacji do Polski – pomoc lokalnego męża zaufania w zdobyciu dokumentów podróży. Powrót ostatnim transportem 10 czerwca 1946 r., pogodny, ciepły dzień, pomoc UNRRA i PUR: ubrania, żywność. Dokument podróżny noszony przez mamę na sznurku na szyi w obawie przed kradzieżą. [+]
[00:03:11] Niepewność dalszego losu, wieści o rzezi wołyńskiej, zachowanie Ukraińców w rodzinnej wsi. Stopniowe odzyskiwanie sił, dokarmianie, zachwyt polskim chlebem. Przyjazd do Polski po półtoramiesięcznej podróży. Brak możliwości praktykowania religii na Syberii, utrudnianie kontaktów przez władzę, powszechne donosicielstwo. Pierwszy kościół w Krzycku, przygotowanie siostry do I komunii. Zaloty radzieckiego oficjela do mamy. [+]
[00:09:00] Praca dzieci w kołchozie, pobicie siostry na polu podczas plewienia za ugryzienie marchewki, zmasakrowanie do krwi za nieprawidłową pracę, odrzucenie skargi matki. [++]
[00:13:04] Zabranie przez mamę zdjęcia ślubnego na Syberię, przedwojenne polskie pieniądze przywiezione z powrotem. Wspomnienia siostry z czasu przed wojną: bracia podkradali pieniądze ojca z szuflady stołu [+], podjadali zapasy kiełbasy i słoniny na święta.
[00:18:00] Wpadnięcie brata Kazika pod lód na rzece w drodze do szkoły w Łabędach, strach przed mamą. Łagodny ojciec i zaradny gospodarz – rozbudowanie gospodarstwa do 50 hektarów.
[00:20:40] Pierwsze chwile w Polsce: sarenka przy torach, wizyta na targu, pierwszy biały chleb [++]. Czekolada od wujka. Możliwość wyjazdu – otwarte granice tuż po wojnie.
[00:24:28] Antoni [Matwiejczyk] trafił do Indii do „dobrego maharadży” dzięki interwencji Hanki Ordonówny. Naciski władz, represje wobec mamy, by przyjęła obywatelstwo radzieckie i oddała dzieci do domu dziecka, odmowa mamy. Dom rodzinny na Kresach wciąż stoi. Dzielność mamy.
[00:28:20] Nauka polskiego w domu przez mamę, modlitwy i pieśni kościelne. Dzień mamy wypełniony ciężką pracą od rana do wieczora, zbieranie przez dzieci jagód i klukwy [żurawiny błotnej] , szczawiu końskiego, lebiody.
[00:30:00] Dwie polskie rodziny w „osadzie wojskowej”, Żydzi, Czesi. Ciekawska siostra boh. Przemoc domowa – próba uderzenia mamy pasem przez ojca. Charakterystyczne powiedzenie mamy: „ty zarazo”.
[00:33:20] Wspomnienie białej sukienki siostry ubłoconej na podwórku [+]. Krytyczne spojrzenie na gospodarowanie finansami przez mamę.
[00:35:23] Dalsza droga z Białej Podlaskiej: Krzycko-Leszno-Szczecin-Wrocław-Strzelin. Rejestracja w PUR. Rozpoczęcie edukacji przez boh., siostrę i brata, pierwsza praca w Miejskim Zarządzie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, wyjazd boh. do Wrocławia, zamieszkanie przy ul. Hubskiej.
[00:38:04] Wyjazdy na pielgrzymki do Lichenia, Niemiec, na Węgry, stabilizacja finansowa. Naciski na zapisanie się do PZPR. Koleżanka Bożena zwerbowana do francuskiej drużyny koszykarskiej. Marzenie boh. o zwiedzeniu Lourdes, odmowa paszportu, pomoc inżyniera Romera.
[00:43:05] Wyjazd do Paryża, zwiedzanie, spotkanie z Bożeną Ściesielską. Droga pociągiem do Lourdes przez 11 godzin, poznanie nauczycielek z Wrocławia. Zwiedzanie sanktuarium.
[00:48:52] Kariera koszykarska Bożeny Ściesielskiej we Francji, losy po powrocie: zakup mieszkania przy ul. Ślicznej, włamanie złodziei w biały dzień. Anegdoty z podróży do Francji, pocztówka urodzinowa od mężczyzny na lotnisku, wycieczka do Paryża i Lyonu, znalezienie pieniędzy na ulicy. [+]
[01:01:14] Moment powołania do życia zakonnego w Lourdes. Częste wyjazdy do Lichenia, okradzenie z pieniędzy w kościele. Spotkanie cieśli [Jana Kołodziejskiego], historia cudownego uzdrowienia dzięki Helenie Olejnik i wstawiennictwu Urszuli Ledóchowskiej. Kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej wybudowana w Licheniu przez Kołodziejskiego jako wotum dziękczynne. [++]
[01:08:35] Spotkanie Heleny Olejnik i córki Mirosławy, ofiary pseudoeksperymentów medycznych w obozie koncentracyjnym. Ks. Marian Więcek z Kamiennej. Wprowadzenie wolnych sobót. Historia matki Maksymiliana Kolbego. Powołanie zakonne podczas kazania w Kamiennej. [++]
[01:12:20] Zabiegi boh. o przyjęcie do zgromadzenia w Staniątkach, udział w pielgrzymce z Warszawy do Częstochowy, historia koleżanki Sławki. Umowa z Matką Bożą, zaproszenie do Staniątek 8 września [1980]. Trudny proces podejmowania decyzji w Krakowie, rozmowa z matką ksieni.
[01:17:25] Pożegnanie ze świeckim i zawodowym życiem, bojkotowanie decyzji boh. przez głównego księgowego [+]. Początki życia w klasztorze w marcu 1985 r. Wybór Wojtyły na papieża, świętujący Wrocław.
[01:26:55] Otrzymanie pelerynki, czarnej spódnicy i welonu w domu gości. Obłóczyny 8 września 1980 r., przyjęcie imienia Benedykta [++]. Kolejne śluby po dwóch latach, otrzymanie habitu i białego welonu (profeska czasowa), po trzech latach śluby wieczyste, konsekracja przez bp Stanisława Smoleńskiego.
[01:30:30] Uroczystość obłóczyn [++]. Utrzymywanie kontaktów ze światem cywilnym, „Dzienniczek” siostry Faustyny na uśmierzenie wątpliwości. Potrzeba utwierdzenia powołania zakonnego, rozmowa z matką przełożoną. [+]
[01:38:10] Reakcja rodziny na wieść o pójściu do zakonu, niezadowolenie mamy, brat Józek pobity w Oławie przez ZOMO. Odwiedziny u mamy, zmarła w 1985 r.
[01:40:49] Brat Józef, samotny elektryk w Oławy, porzucony przez narzeczoną. Zmiana obyczajów przedmałżeńskich. [++]
[01:44:45] Sprzedaż domu po śmierci mamy. Zaangażowanie brata Józefa w działalność opozycyjną w „Solidarności”, zasadzka w czasie stanu wojennego [++]. Pobicie przez ZOMO, poszukiwanie Józefa we wrocławskich szpitalach. Tragiczny stan zdrowia brata, amputacja nóg, pogrzeb w Kuropatniku w kwietniu 1982, rozpacz mamy. Grób rodzinny w Dankowicach.
[01:51:51] Siostra Immakulata, nauczycielka ze szkoły w Staniątkach. Kolejni kandydaci na męża, starania o względy boh. [+]
[01:57:28] Wyjazd do sanatorium w Szczawienku, by uciec przed zawziętym i zazdrosnym adoratorem Czesławem, trudne zerwanie [++]. Kolejni amanci, ukrywanie prawdy o zakonie.
[02:06:24] Złożenie ślubów wieczystych w 22 lutego 1987 r. Zatarg z matką ksieni, zazdrosna siostra Joanna, wydalenie z zakonu. Interwencja matki prezeski z Żarnowca, przeprosiny matki przełożonej. Konsekracja zakonna, „już wiedziałam, że to jest moja droga”. [++]
[02:12:17] Zabicie kur przez braci przed deportacją w głąb ZSRR, droga sańmi na dworzec, okłamanie matki przez enkawudzistę. Zgubienie 6-miesięcznej boh.: upuszczenie przez mamę w śnieg w 30-stopniowym mrozie. [++]
[02:16:27] Jedenastokrotne ratowanie boh. przed śmiercią: planowana aborcja, wypadnięcie z becika, wrzucenie przez Wanię do studni, tonięcie w wieku 14 lat, próba wyskoczenia z rozpędzonego pociągu w drodze ze szkoły, porażenie prądem, wciągnięcie szaty w mechanizm poruszający dzwony, groźba podcięcia gardła przez fatyganta Czesława. Ciągły strach przed biciem mamy.
[02:21:43] Przekonanie marynarza Czesława do zaprzestania gróźb podcięcia gardła boh. Żarty z Czesława poznanego przez biuro matrymonialne, psikus z gazetą „Morze”. [++]
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..