Jerzy Chełmecki (ur. 1947, Nowy Sącz), historyk sportu, wieloletni wykładowca Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, uczestnik wydarzeń Marca 1968 na tej uczelni. Miał brata Mirosława (ur. 1927 r.) oraz siostrę Zofię (ur. 1939 r.). Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu (1965 r.), po maturze rozpoczął studia na warszawskiej AWF. W 1969 r. uzyskał dyplom magistra wychowania fizycznego, a w 1979 r. ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1983 r. został doktorem nauk humanistycznych. Wieloletni pracownik naukowy AWF im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, od 2017 roku na emeryturze. W młodości uprawiał wyczynowo lekkoatletykę, był instruktorem narciarstwa alpejskiego i kajakarstwa turystycznego. Żonaty z Tamarą Hajnysz-Chełmecką, także absolwentką warszawskiej AWF i trenerką piłki siatkowej. Mają syna Bartłomieja (absolwent AWF Warszawa i Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, doktor nauk o wychowaniu fizycznym, ukończył Executive Masters of Sport Organisations Management na Université Catholique de Louvain).
więcej...
mniej
[00:00:30] Rozważania na temat zawodności źródeł historycznych. Najważniejsze wydarzenie życia boh.: Marzec 1968 na warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego (studia 1965-70). Całe życie związany z AWF.
[00:03:36] Ur. w marcu 1947 r. w Nowym Sączu, edukacja do matury w Nowym Sączu, studia na warszawskiej AWF. Poznanie żony Tamary, siatkarki AZS AWF (nauczycielka WF), kariera zawodowa syna Bartłomieja (sekretarz generalny Polskiego Związku Golfa).
[00:05:18] Kariera sportowa: współzawodnictwo podwórkowe, treningi lekkoatletyczne od szkoły podstawowej, klub szkolny MKS Beskid. Liceum z tradycjami. Egzaminy na AWF.
[00:07:55] Zamieszkanie w Warszawie, zachwyt wielkim miastem. Brat Mirosław, geodeta, siostra Zofia, nauczycielka pielęgniarstwa. 3-tygodniowe kursy przygotowawcze przed egzaminami, prowadzone przez studentów AWF.
[00:10:12] Szok i zachwyt po wejściu na kampus AWF, silna więź z uczelnią. 4 stopnie egzaminów kwalifikacyjnych: badania medyczne, dwuczęściowy sprawdzian sprawnościowy, egzamin teoretyczny.
[00:16:18] Obóz żeglarski w Giżycku jako ostatni element egzaminu na studia. „Luksusowe” życie w akademiku, rozbudowany system stypendialny, skromne życie. [+] Początki popularności piłki nożnej. Sport amatorski w AZS. Kontuzje zamykające karierę zawodniczą. [+]
[00:20:18] Marzenia o karierze w AZS AWF, treningi sprinterskie, trener Drużbiak, silna drużyna lekkoatletyczna.
[00:23:17] Punkty na studia za pochodzenie, większość studentów spoza Warszawy, bujne życie przede wszystkim w obrębie kampusu uczelni, prowincjonalne środowisko. Wyczerpujący plan zajęć na studiach, oddalenie uczelni od centrum życia studenckiego, „to był koniec Warszawy”.
[00:26:55] Życie studenckie na AWF, dziekan Trześniowski. Wyżywienie na uczelni, nowoczesna stołówka. [+]
[00:29:30] Pasja narciarska boh., integrujące obozy sportowe, uprawnienia instruktorskie. Metody harcerskie stosowane w programie dydaktycznym uczelni. Życie w akademiku. Sprzęt sportowy zapewniany przez uczelnię (namioty, narty, materace), pełna refundacja obozów i kosztów podróży przez uczelnię. [+]
[00:34:47] Najważniejsi wykładowcy: prof. Zygmunt Bielczyk (metodyka turystyki rekreacyjnej), prof. Grzegorz Młodzikowski (narciarstwo, turystyka wysokogórska). Dydaktyczne obozy letnie: kajakarski, wędrowny w Tatrach, żeglarski. [+]
[00:39:12] Marzec 1968. Dzień Kobiet organizowany przez Zrzeszenie Studentów Polskich (ZSP) w stołówce przerwany wiadomością o pobiciu studentów uniwersytetu przez milicję, szok, niedowierzanie. [+]
[00:43:05] Bliskie relacje z pracownikami AWF na kampusie. Działalność w ZSP, studencki ruch naukowy, samopomoc studencka wzorowana na „Bratniaku”. Powstanie komitetu interwencyjnego, organizacja 12 marca wiecu poparcia studentów UW oraz „ogólnopolskiej platformy protestacyjnej” uczelni sportowych.
[00:46:46] Trudności organizacyjne, nauka pisania na maszynie [+] – „krok cywilizacyjny”, odezwa protestacyjna na wiecu z rektorem. Janusz Cieśliński, przewodniczący ZSP.
[00:48:52] Wtargnięcie studentów UW na wiec AWF, zagubienie studentów. Potrzeba zrozumienia sytuacji, dyskusje z pracownikami naukowymi, socjolożka sportu Barbara Krawczyk. [+]
[00:51:51] Marzec 1968 jako wydarzenie formujące. Początkowa specjalizacja zawodowa z rehabilitacji, propozycja stażu w Zakładzie Nauk Politycznych od prof. Laskiewicza, samokształcenie, studia historyczne na UW łączone z pracą dydaktyczną na AWF. Wsparcie prof. Wroczyńskiego.
[00:56:10] Praca magisterska z anatomii, legendarny dr Borowiec. Wiece na UW, poznanie studenckich przywódców Marca 1968. Pierwsze zetknięcie z „aktywem robotniczym” z pałkami i ZOMO, szok, „niewiele wiedzieliśmy o życiu”. Decyzje życiowe spowodowane przeżyciami Marca 1968, zainteresowanie sprawami publicznymi, przywódca „S” na AWF Roman Kaniuk z tego samego rocznika. [+]
[01:02:38] Powstanie studenckiego ruchu naukowego, komisja nauki przy ZSP, stworzenie Koła Naukowego Historii Kultury Fizycznej. Roczne przygotowania rowerowego wyjazdu naukowego do Grecji: wsparcie Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki, Almaturu, zarobkowanie w spółdzielni studenckiej.
[01:50:54] Otrzymanie profesjonalnych rowerów z fabryki Romet w Bydgoszczy, skromni sponsorzy. Zgoda MKOl na uczestnictwo w zajęciach Międzynarodowej Akademii Olimpijskiej w Olimpii (1976 r.) Dojazd do Grecji pociągiem. [+]
[01:10:02] Strajki w Ursusie. Międzynarodowe wyjazdy stażowe dla młodych pracowników naukowych uczelni wychowania sportowego, współpraca naukowa. [+]
[01:13:23] Przygotowanie doktoratu na temat sportu w ruchu młodzieżowym, zainteresowanie upowszechnianiem sportu masowego, pierwsza praca magisterska o sporcie na Wydziale Historii UW. [+] Zasada boh. dotycząca metodyki badań historycznych: nie zajmować się czasami, w których się żyło. [+]
[01:21:31] Ważne osoby w życiu zawodowym boh.: Trześniowski, „jednoosobowa instytucja”, rektor Wołoszyn, „symbol uczelni”. Zaangażowany Związek Nauczycielstwa Polskiego, Andrzej Mazur, POP PZPR Kajetan Hądzelek, kurator uczelniany ZSP Ryszard Wrociński [+]. Opieka Barbary Krawczyk nad Klubem Studenckim „Relaks”. Wsparcie pracowników, przychylna atmosfera na uczelni.
[01:27:28] Życie towarzyskie w akademikach, konieczne zezwolenia na odwiedziny gości. AWF jako szkoła zawodu przygotowującą pedagogów. Wszechstronna, rozbudowana metodyka nauczania i treningów w czasie studiów boh., dziś gorsze przygotowanie absolwentów. Praktyki studenckie w technikum w Stalowej Woli pod nadzorem prof. Żukowskiej, egzamin końcowy.
[01:34:04] Zmiany w AWF na przestrzeni lat: odejście od „żelaznej paramilitarnej dyscypliny” wobec studentów, liberalizacja po 1968 r. Obozy jako element budowania więzi i wspólnoty, do którego należy powrócić.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.