Ramotowska Jadwiga

Świadkowie Epoki

IP/DF/SE/0910

24 września 2019, Świdry-Dobrzyce

[00:42]

Jadwiga Ramotowska z d. Święczkowska (ur. 1929, Zabiele) pełniła funkcję łączniczki w oddziale Narodowych Sił Zbrojnych na terenie wsi Zabiele. Mając 16 lat została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa i więziona przez kilka tygodni w siedzibie PUBP w Łomży.

[00:00:00] – Przedstawienie się. Szkoła podstawowa (Konopki-Monety). „Całe swoje życie spędziłam przy rodzicach”, pracowała w gospodarstwie. Duża rodzina. Rodzeństwo uczyło się. „Poszłam uczyć się do Niećkowa”. Skończyła szkołę rolniczą
[00:03:00] – Nakaz pracy. Skończyła 6-miesięczny kurs pielęgniarski w Suwałkach. „Wiedziałam, że trzeba będzie pomagać partyzantom trochę”
[00:05:00] – Pracowała 7 lat w Grajewie jako pielęgniarka. Wyszła za mąż (Antoni Ramotowski)
[00:06:00] – Urodzenie dziecka (prosto po dyżurze). Powrót do pracy
[00:07:00] – Kontakty z partyzantką (wzmianka). Hieronim (?) Konopka, partyzant z NSZ
[00:09:00] – 1945 rok, „przyjechało UB po mnie, dwa autobusy duże przyjechało UB”. Rewizja, szukali broni. Zabierają panią Jadwigę ze sobą
[00:10:00] – Stawiska, posterunek. Potem UB w Łomży. Opis warunków. Nauczycielka Wądołowska z Jedwabnego
[00:17:00] – [pytania] Zwolnienie z aresztu (pani Jadwiga nie pamięta, kiedy)
[00:19:00] – Pytanie o przesłuchania
[00:20:00] – Pytanie o nazwisko koleżanki z aresztu: Eugenia Konopko (teraz jest w USA)
[00:21:00] – Pytanie o losy po zwolnieniu: przenocowanie u zatrzymanego furmana ze Stawisk
[00:23:00] – Pytanie o ojca (rolnik, miał 30 ha)
uzupełnienie dot. zatrzymania – ubecy podczas rewizji zabrali rulon płótna i bęben, „okradli po prostu nas”
[00:24:00] – Pytanie o wybuch wojny, uciekające wojsko polskie, „nigdzie się nie zatrzymywało, tylko uciekało i uciekało”
[00:26:00] – Pytanie o wejście wojsk sowieckich
[00:27:00] – Pytanie o Żydów, byli w Stawiskach
matka nagotowała garnek dla Żydów, po kryjomu, żeby dzieci nie wiedziały
przychodzenie Żydów, gdy rodziców nie było, byli na weselu
podała chleb przez okno
[00:29:00] – Rodzina Rydzewskich w parafii Stawiska, zamordowana za ukrywanie Żydów
[00:30:00] – Ojciec pomagał partyzantom z NSZ (Mieduszewski „Deska”, Hieronim Konopka „Wygon”)
[00:32:00] – Opowieści ojca o tym, że jakieś dziecko za cukierka zaprowadziło ubeków do miejsca ukrywania ojca
[00:33:00] – Pytanie o okoliczności wstąpienia do NSZ. „Wciągnęli”. Starsze siostry nie należały do NSZ. Miała pseudonim „Marta”
[00:34:00] – Pytanie o to, czym się zajmowała w NSZ. „Specjalnie to tam się niczym nie zajmowałam”. „Ja na uboczu byłam, ja tam nie ciągnęłam do tego dużo”. [00:35:00] – Pytanie o meldunki do przeniesienia. Nosiła je do Dzięgiel, „od ‘Wygona” do „Deski’”. Inni należący do NSZ: Arkadzik, Kotlewski, Konopko Czesław, Bolesław Dęby. „Jak raz się ubrali, przez wieś się przeszli, to było na co popatrzeć…”
[00:36:00] – Pytanie o wykonywanie wyroków przez partyzantów. „Nie wiem tego”
[00:37:00] – Pytanie o nękanie przez UB po wojnie. Chodziła pięć razy do Grabowa meldować się
[00:38:00] – Pytanie o przysięgę, nie pamięta
[00:39:00] – Pytanie o życie na wsi przed wojną. „Ciężkie było życie”
[00:39:00] – Pytanie o szkołę przedwojenną. Nauczycielka Marianna Kozłowska (z Łomży), była w partyzantce, jej brat Bolesław Kozłowski także. Wyjechała, mieszkała w Konopkach
[00:41:00]m – Pytanie, jak wyglądało życie na wsi po wojnie. „Ja po prostu się tym nie zajmowałam. Pasłam krowy, pasłam gęsi i to wszystko” więcej...
mniej

Suchanowski Łukasz

Latusek Adam

Film