Alina Biegańska z d. Przybecka (ur. 1936, Wieluń k. Żuromina) opowiada wojenną i powojenną historię swojej rodziny. W okresie okupacji w rodzinnym gospodarstwie pani Aliny mieszkało dwóch żołnierzy niemieckich, a jednocześnie w stodole, w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu, ukrywał się ojciec pani Aliny wraz ze swoją siostrą i kuzynem matki. Po wojnie jeden z braci wstąpił do milicji, ale po niedługim czasie przeszedł na stronę partyzantki antykomunistycznej i zginął zastrzelony w walce z KBW i MO. Ojciec w tym czasie nadal ukrywał się przed UB w stodole. Starszy brat pani Aliny za pomoc partyzantom został skazany i więziony w Rawiczu. Młodszy brat pani Aliny oraz jej matka zostali poddani ciężkim przesłuchaniom, brata próbowano torturami zmusić do wydania kolegów. Pani Alina została sama w domu i pracowała na gospodarce. Mieszka w Ostródzie.
(UWAGA: czasy wg plików oryginalnych, a nie zmontowanej relacji!)
S1670004
[00:00:08] AUTOPREZENTACJA BOHATERKI, urodzona w Wieluniu.
[00:00:20] WSPOMNIENIA Z DZIECIŃSTWA, w domu rodzinnym boh. zamieszkiwali Niemcy. Zajęli jeden pokój, a 8 osobowa rodzina w pokoju obok. Wspomnienie ukochanego pieska, który został zastrzelony przez Niemca.
[00:01:00] RODZINA, rodzice posiadali gospodarstwo. Boh. miała ośmioro rodzeństwa.
[00:03:00] OKUPACJA, zajęcie pokoju przez Niemców. Stosunki z Niemcami - Niemcy byli różni, jeden był pomocny, płakał za czwórką swoich dzieci, drugi agresywny, nie można było się do niego odzywać.
[00:06:18] SZLACHTOWANIE ŚWIŃ, Niemcy zakazali zabijania świń. Mamy brat i bratowa poszli do więzienia za złamanie zakazu. Dobry Niemiec mówił rodzinie boh., kiedy mogą bezpiecznie szlachtować świnie. Przyszedł raz z menażką i dał rodzinie swój posiłek.
[00:11:04] KRYJÓWKA W STODOLE, w czasie okupacji w stodole ukrywał się ojciec boh. Razem z siostrą i kuzynem matki.
S1670005
[00:00:13] UKRYWANIE OJCA, brat boh. uciekł z wywózki [na roboty przymusowe]. Ojca ścigano, żeby przez niego odnaleźć syna. Ukrywała się też siostra ojca (której męża wywieźli i zabili) oraz kuzyn matki. Kiedy Niemcy wyjeżdżali, rodzina wychodziła ze stodoły.
[00:04:35] BRAT ALBIN, po wojnie w domu była bieda i brat poszedł do milicji, wtedy akowcy zabrali mu broń, za co groziło mu pół roku więzienia. Wstąpił do AK, ktoś na niego doniósł i brat został zabity przez MO.
[00:08:23] RODZINA W WIĘZIENIU, starszy brat trafił do więzienia za pomaganie AK (przynosił świeża bieliznę do lasu). Następnie do aresztu na 7 tygodni trafił kolejny brat, później matka. Dzieci zostały na gospodarstwie same.
[00:09:47] URZĄD BEZPIECZEŃSTWA, do gospodarstwa przyjechało z rewizją UB, wykopali jabłonkę szukając zakopanych ulotek, ukradli złoto matki.
[00:11:40] HISTORIA BRACI, brat Albin działał w AK, mówiono na niego Albin Groźny, został skazany na karę śmierci. Brat Piotr za noszenie bielizny do lasu trafił do ciężkiego więzienia w Rawiczu.
[00:14:40] UKRYWANIE SIĘ OJCA PO WOJNIE, po wojnie ojciec ukrywał się w stodole przed komuną.
[00:15:30] OKRES POWOJENNY, dla rodziny boh. okres po zakończeniu wojny był gorszy niż czasy okupacji. Rodzeństwo nie mogło chodzić do szkoły, na boh. wołano: „siostra bandyty”. Całą rodzinę po wojnie nękano, „ubecy byli gorsi niż Niemcy”.
[00:16:55] WKROCZENIE ROSJAN, Rosjanie palili domy, na których widniało niemieckie godło.
[00:20:39] REWIZJA UB, podczas rewizji dzieci były w lesie, a matka siedziała w więzieniu. Ubecy poniszczyli wszystko, poprzecinali pościel, wszędzie były fruwające pióra.
[00:21:46] BRAT ALBIN, wychodził z lasu i odwiedzał rodzinę. Kiedy przychodził do domu, młodsze rodzeństwo musiało wyjść do drugiego pokoju lub na dwór. Rodzice bali się, że najmłodsza siostra powie, że widziała brata. Późniejsza informacja o śmierci Albina była dla rodziny ogromnym wstrząsem.
[00:25:10] MATKA W WIĘZIENIU, była traktowana bardzo źle. Nie dawano jej jeść i pić, wyzywano ją i poniewierano.
[00:25:54] LOSY BOH., praca na gospodarce. Kilka lat po wojnie w domu panowała bieda. W 1958 boh. wyszła za mąż. Po śmierci pierwszego męża wyszła za mąż po raz drugi.
[00:30:50] DZIECIŃSTWO, podsumowanie smutnego dzieciństwa.
[00:31:35] MOMENT STRACHU, boh. bała się o brata, później martwiła się, żeby nikt nie trafił do więzienia.
S1670006
[00:00:10] BRAT PIOTR W WIĘZIENIU W RAWICZU, znęcanie się nad bratem w więzieniu w Rawiczu, plucie w oczy, bicie. Zmuszano go do wydawania kolegów.
[00:01:45] ZASTRZELENIE PSA , boh. miała kundelka, który od nazwiska sąsiada wabił się Antoszewski. Niemiec, który u nich mieszkał, zastrzelił jej psa.
[00:02:55] DOBRY NIEMIEC ALFRED, pod koniec wojny Niemiec zamieszkujący w gospodarstwie boh. zaprzyjaźnił się z rodziną. Zostawił im rower i płakał, kiedy nadchodził front.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.