Zalewska Hanna
Hanna Zalewska (ur. 1945, Warszawa) opowiada o życiu swoich rodziców podczas II wojny św. Przywołuje historię swojego ojca, który uratował się z niemieckiej egzekucji w sierpniu 1944 na warszawskim Wolumenie, a także śmierć wuja zamordowanego przez jedną z band grasujących w okolicy. Pani Hanna ukończyła Wydział Biologii UW, obecnie jest na emeryturze.
mehr...
weniger
[00:00:08] Bohaterka urodziła się w Warszawie w 1945 r., ma o rok starszą siostrę. Ukończyła wydział biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Na emeryturę przeszła w 67 roku życia, dużo podróżowała, nie ma najbliżej rodziny.
[00:02:00] Rodzice urodzili się w Warszawie: ojciec Wacław Zalewski (1912), matka Janina (1913). Pobrali się w 1938 r. Pierwsza urodzona w okresie okupacji córka umarła. W czasie wojny rodzina została „wyrajzowana” i mieszkała k. Rawy Mazowieckiej, do Warszawy wrócili po wyzwoleniu. Skomplikowany poród i narodziny boh.
[00:04:00] Po ślubie rodzice wynajęli pokoik na Wawrzyszewie. W 1939 r. przez Wawrzyszew przechodził front i rodzice razem z całą rodziną uciekali. Drugi raz uciekali 3 sierpnia 1944, gdy Niemcy wyrzucali ludzi z domów, które potem niszczyli.
[00:05:50] Ojciec ukrył się z mieszkańcami w schronie-ziemiance, matka z córką Marysią schowała się z dala od wszystkich. Niemcy odkryli ziemiankę, a mężczyzn przyprowadzili w okolicy Wolumenu i ustawili do rozstrzelenia.
[00:08:10] Nie było chętnych do wykonania egzekucji, dopiero z załogi przejeżdżającego czołgu zgłosił się ochotnik. Jeden z mężczyzn błagał o życie i został zabity jako pierwszy. Ojcu boh. kula przeszła nad sercem. Kiedy się ocknął, słyszał jęki i strzały. [++]
[00:13:00] Gdy Niemcy odjechali, ojciec wyczołgał się w stronę kościoła. Kościelny zabrał go, krwawiącego, wozem do Lasek. Tam ojciec został zoperowany i spędził w Laskach kilka tygodni. Był tam też oddział Węgrów dezerterujących z armii niemieckiej.
[00:15:35] Niemcy wkroczyli na teren Lasek i zaczęli rozwozić lokalnych rannych po sąsiednich osadach. Ojciec trafił do Dąbrowy Leśnej.
[00:17:20] Mama z siostrą boh. wróciła z ukrycia i dowiedziała się, że doszło do egzekucji. Poszła zobaczyć miejsce egzekucji ale nie znalazła tam męża. Niebawem dowiedziała się, że jakiś ranny jest w kościele i okazało się, że to jej mąż.
[00:18:00] W Dąbrowie Leśnej ojcem opiekował się dr Rajewski. W październiku 1944 ojciec wyjechał z całą rodziną matki (27 osób) do wsi Kaleń k. Ożarowa. Podróżowali nocami, w dzień ukrywali się.
[00:20:40] Rany ojca, stan zapalny.
[00:22:45] „Zamach” na ojca, gdy po śmierci matki poszedł na jej grób. Na cmentarzu został otoczony przez kilku mężczyzn, którzy chcieli go zabić, ale jeden z nich zorientował się, że to nie on jest ich celem. Dwa tygodnie późn[00:00:08] Bohaterka urodziła się w Warszawie w 1945 r., ma o rok starszą siostrę. Ukończyła wydział biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Na emeryturę przeszła w 67 roku życia, dużo podróżowała, nie ma najbliżej rodziny.
[00:22:45] „Zamach” na ojca, gdy po śmierci matki poszedł na jej grób. Na cmentarzu został otoczony przez kilku mężczyzn, którzy chcieli go zabić, ale jeden z nich zorientował się, że to nie on jest ich celem. Dwa tygodnie później zabili brata ojca. [+]
[00:23:50] Po okolicy grasowały bandy podszywające się pod AK i podziemie, napadały na ludzi i ich ręki zginął brat ojca boh.
[00:25:15] W czasie okupacji ojciec zajmował się szmuglem. Zdobył ausweis (dowód osobisty) z symbolem niemieckiej wrony. Zdarzenie z radzieckim żołnierzem po wyzwoleniu. [+]
[00:27:10] Ojciec boh. dożył 83 lat. Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie nie przyznała ojcu odszkodowania.
[00:31:00] Po wojnie rodzice boh. mieszkali na Wawrzyszewie przy ul. Wolumen. Musieli wynająć mieszkanie, niebawem urodziła się boh. Potem dostali mieszkanie w Al. Zjednoczenia.
[00:32:40] Kiedy w 1938 r. rodzice boh. pobrali się, wynajęli pokoik przy ul. Żeromskiego, niedaleko obecnej ul. Wolumen. Krzyż i tablica pamięci rozstrzelanej na Wolumenie ludności.
[00:35:10] Miejsce egzekucji i groby zamordowanych mężczyzn. Grób prapradziadka boh., który umarł w 1902 r. i podział opieki nad grobami rodzinnymi. Z czasem grób ofiar egzekucji został zlikwidowany pod nowy grób. Świeczki zapalane przez ojca na grobie powstańców.
[00:39:43] Chodzenie ojca „za szmuglem” w czasie okupacji, zdarzenie z Niemcami, którzy zarekwirowali mięso, a zatrzymanych wypuścili w zamian za odmalowanie ścian domu. Odprowadzenie przez Niemców do domu, by nie zostali zatrzymani przez inny patrol. [+]
[00:44:20] „Dobry Niemiec”, który przychodził do domu kuzynki, pokazywał fotografie swojej rodziny i płakał. Dzieciom polskim przynosił czekoladę z przydziału.
[00:45:50] Boh. nie wie, za co zabito brata ojca ok. 1941 r. Bracia ojca to Henryk i Mieczysław, boh. nie wie, który zginął. Członków bandy, która otoczyła ojca na cmentarzu, ojciec spotykał po wojnie, udawali, że go nie znają. [+]
[00:48:15] Niemiec, który dokonał egzekucji na ochotnika.
[00:50:00] Matka boh. w czasie wojny miała małe dziecko. Kiedy uciekali na początku wojny, matka miała tylko 1-2 pieluszki dla starszej siostry boh. Radzenie sobie matki w czasie wojny i ostrzałów.
[00:51:30] Podczas jednego z ostrzałów w Dąbrowie, członkowie jednej z ukrywających się w piwnicy rodzin, zostali poranieni. Lekarz, zmieniający opatrunki ojcu boh., wydał mu zaświadczenie, że został ranny odłamkiem.
[00:53:50] Matka wspominała, że w domu, w którym zamieszkali z mężem po ślubie w 1938 r., była pani, która miała przez pewien czas dziecko żydowskie, chłopca. Potem pani z dzieckiem wyjechała. iej zabili brata ojca. [+]
[00:53:50] Matka wspominała, że w domu, w którym zamieszkali z mężem po ślubie w 1938 r., była pani, która miała przez pewien czas dziecko żydowskie, chłopca. Potem pani z dzieckiem wyjechała.
mehr...
weniger