s. Tomiła Maćkowiak (ur. 1935, Stary Lubosz) pochodzi z rodziny chłopskiej, ukończyła szkołę podstawową w Starym Luboszu. W styczniu 1953 wstąpiła do zakonu Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Pleszewie. Po ukończeniu Studium Katechetycznego przy Seminarium Duchownym w Gnieźnie była katechetką. W sierpniu 1994 rozpoczęła pracę misyjną w Kazachstanie. Przez cztery lata, do 1998 roku, przebywała w Ozjornoje, gdzie pracowała z ówczesnym proboszczem księdzem Tomaszem Petą, obecnym metropolitą w Kazachstanie. Obecnie mieszka w Domu Generalnym Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia NMP w Luboniu.
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonej w Starym Luboszu pow. Kościan. Rodzice byli rolnikami.
[00:00:23] W 1939 r. po wybuchu wojny matka pokazywała boh. płonące stogi. W czasie ucieczki Niemców w 1945 r. chłopi musieli dawać podwody żołnierzom. Ojciec wyjechał wozem, a gdy zorientował się, że musi jechać dalej na zachód, zostawił konia i wóz w Wolsztynie i pieszo wrócił do domu.
[00:02:20] Po wojnie boh. chodziła do szkoły w Starym Luboszu, potem chciała się uczyć w Liceum Pedagogicznym w Lesznie, tu miała mieszkać w internacie. Gdy dowiedziała się, że uczennice z internatu nie mogą w niedziele chodzić do kościoła, zrezygnowała z nauki i wróciła do domu. W czasie okupacji siostra szarytka zbierała w okolicy zioła, boh. jej pomagała i także chciała zostać zakonnicą. Po powrocie z liceum do domu boh. brała udział w misjach w parafii i wtedy podjęła decyzję o pójściu do klasztoru – pomoc proboszcza, wstąpienie do zakonu Sióstr Służebniczek w Pleszewie w 1953 r. Rola religii w życiu rodziny boh.
[00:07:15] Życie w zgromadzeniu nie było dla boh. trudne – jej postawa. Sytuacja kościoła w 1953 r., modlitwy w intencji uwięzionego prymasa Wyszyńskiego. Razem z prymasem były uwięzione siostry zakonne, które uwolniono wcześniej. Komasacja zgromadzeń zakonnych, zakonnice zajmowały się szyciem.
[00:09:30] Problemy ze zdrowiem. Boh. po ukończeniu studium katechetycznego w Gnieźnie i zdaniu eksternistycznie matury pracowała jako katechetka. Lekcje katechezy odbywały się w parafiach – trudności lokalowe. Dokształcanie katechetów.
[00:12:05] Boh. dowiedziała się od Matki Generalnej, s. Miriam Szyszki, że można się zgłaszać na wyjazd do Kazachstanu. Boh. zgłosiła się w 1993 i rok później wyjechała. Po przyjeździe do Oziornoje ludzie chcieli rozmawiać z nią po polsku. Wyjeżdżając z Polski boh. zabrała krzyż. Cztery zakonnice wsiadły w Poznaniu do pociągu, który jeździł z Berlina do Astany i nie miał w rozkładzie przystanku w Poznaniu. Podróż trwała cztery doby, po siostry wyjechał na stację ks. Tomasz Peta, obecny arcybiskup. Siostry zamieszkały w domu państwa Oleani.
[00:16:50] Odczucia po przyjeździe – nastawienie ludzi. Gdy boh. przyjechała do Oziornoje, wnętrze kościoła nie było wykończone. Budowa klasztoru, który był przybudówką do plebanii – po roku tam się przeprowadzono. Siostry prowadziły katechezy, odwiedzały chorych, zorganizowały przedszkole. [+]
[00:19:30] Ksiądz i siostry mieli 13 placówek, które odwiedzano. Dwie siostry wyjechały do Czkałowa. Boh. zajmowała się przygotowywaniem posiłków. Organizacja rekolekcji. W parafii było pięciu księży, dziekanem był ks. Peta. Pomoc miejscowych mieszkańców.
[00:22:00] Miejscowi modlili się korzystając z przepisywanych modlitewników – opowieści o tajnej posłudze kapłańskiej. Religia a poczucie wspólnoty. [+]
[00:23:50] Ksiądz Peta po przyjeździe do Oziornoje mieszkał u państwa Pietruszków – warunki bytowe. Na początku większość w kościele stanowiły kobiety, w niedziele kołchoźnicy pracowali. Po upadku kołchozu przestało działać centralne ogrzewanie we wsi. Nauczyciele prowadzili lekcje w nieogrzewanej szkole i bez wynagrodzenia. Siostry dawały dzieciom przybory szkolne przysyłane z Polski.
[00:27:55] Działalność księdza Lorenca w Korniejewce. Organizowane pielgrzymki.
[00:29:35] Wyposażenie klasztoru, w którym zamieszkano w 1995 r. Msze święte odprawiano po rosyjsku, ale była też msza po polsku i niemiecku. Modlitwy o przyjazd papieża Jana Pawła II do Kazachstanu i spotkanie z biskupem Janem Pawłem Lengą.
[00:31:45] Młodzież z Kazachstanu wyjeżdżała do szkół w Polsce, potem przyjeżdżały rodziny. Rekolekcje dla młodzieży prowadzone w kościele w Oziornoje. Zainteresowanie zakonnicami w czasie ich podróży do Kazachstanu. Stosunki polsko-kazachskie. Postawienie krzyża na Sopce Wołyńskiej – boh. nosiła kamienie na cokół.
[00:35:47] Dary z Polski. Pielgrzymi z Poznania przywieźli do Oziornoje figurę Matki Boskiej z rybami. Zakonnice po przyjeździe zameldowały się w urzędzie w Kokczetawie – napomnienie, by nie nawracać Kazachów. Boh. przygotowała do pierwszej komunii dwie nauczycielki.
[00:38:16] Obchodzenie świat religijnych – wyjazdy do placówek, pomoc księdza Bronisława – jego choroba.
[00:40:30] Wyjazdy do placówek – praca z dziećmi i dorosłymi, posługa kapłańska. W czasie wyjazdów zimowych wożono szpadel, by móc odkopać samochód. Najdalszym punktem była Dmitrowka oddalona o 80 kilometrów. Specyfika prania zimą. Boh. do Polski jeździła pociągiem, z kraju przywiozła krzyż, figurę Matki Boskiej pobłogosławioną przez papieża, obraz Świętej Rodziny i portret ojca założyciela [Edmunda Bojanowskiego]. [+]
[00:44:50] Refleksje na temat pracy wśród mieszkańców Kazachstanu. Boh. czasie pobytu w Oziornoje prowadziła katechezę i opiekowała się biednymi osobami. W parafii był generator prądu przywieziony z Polski. Biskup Lenga organizował rekolekcje – spotkania zakonnic z różnych zgromadzeń.
[00:47:58] Do nowego kościoła w Kokczetawie przywieziono tabernakulum z Polski. Boh. przywiozła z kraju trzy tabernakula, jedno jest w kaplicy w Oziornoje.
[00:50:34] Boh. rozmawiała i śpiewała z wiernymi po polsku. W czasie wakacji w Polsce boh. miała zawał i już nie wróciła do Kazachstanu, za nią pojechała tam siostra Rafała. Boh. mieszkając i pracując w Kazachstanie nie tęskniła za Polską. Adoracja Najświętszego Sakramentu w kościele w Oziornoje – zaangażowanie sióstr i pomoc Marii Oleani, która po śmierci męża wstąpiła do karmelitanek w Karagandzie. Karmelitanki, które chciały założyć placówkę w Kazachstanie, mieszkały u pani Oleani, a stołowały się u Sióstr Służebniczek – wybór Karagandy na siedzibę zakonu.
[00:56:16] Boh. nie pamięta nazwisk księży. W czasie pobytu boh. w Kazachstanie nie było wymiany sióstr. Założenie placówki w Kellerowce. Pod wpływem pobytu w Kazachstanie boh. zapisała się do wspólnoty modlitwy za misje.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.