Irena Jaszczuk (ur. 1926), więźniarka KL Auschwitz-Birkenau oraz KL Bergen-Belsen. Podczas okupacji została wysiedlona ze swoich rodzinnych stron koło Sochaczewa i zamieszkała w Warszawie. Po Powstaniu Warszawskim trafiła do Auschwitz, skąd po sześciu tygodniach przewieziono ją do Bergen-Belsen. Ważyła zaledwie 32 kg, chorowała na dur brzuszny. Skierowana na blok śmierci, dzięki pomocy blokowej i koleżanek z baraku zdołała przetrwać do wyzwolenia obozu.
[00:01:00] – Kontakty z Sue Ryder, msze w jej intencji (Hanna Gronkiewicz-Waltz, biskup Jan Chrapek), jak Sue Ryder zmieniła jej życie
działalność Sue Ryder
[00:04:00] – Rodzice, wysiedlenie, ucieczka do Warszawy. Działalność brata, fabryka na Krochmalnej. Tajne komplety. Praca na punkcie rozdzielczym w tramwajach warszawskich (Doboszówna, Krycka – koleżanki z pracy)
[00:09:00] – Powstanie Warszawskie, Krochmalna 87, Wola. Bracia walczą z bronią w ręku, pani Irena jako wolontariuszka. Przychodzenie rodzin do kwasiarni, gdzie była woda
[00:12:00] – Wypędzenie z Warszawy podczas Powstania Warszawskiego. Strach przed egzekucją, myśli o tym, jak próbować przeżyć. Punkt rozdzielczy na Wolskiej, Dworzec Zachodni. Je suchary nasuszone przez matkę podczas PW
[00:14:00] – Losy braci podczas Powstania
[00:19:00] – Ucieczki z transportu, obóz przejściowy w Pruszkowie. Transport do Auschwitz, pomoc ludzi na stacjach, dawanie wody i chleba. 6 tygodni w Auschwitz (blok 18, 31)
[00:20:00] – Transport do Bergen-Belsen, tu spędziła 7,5 miesiąca. Opis warunków obozowych, orkiestra obozowa, apele
[00:21:00] – Bergen-Belsen, wzmianka o filmie
[00:22:00] – Precyzuje, że była w Brzezince. W czasie transportu kolejarz chce ją zabrać do rodziców do Breslau, bo „tu może nie przeżyć”
[00:24:00] – Pobyt w Brzezince, obserwuje ze współwięźniarkami transporty przybywające do obozu. Praca w Bergen-Belsen. Ma ścięte do gołej skóry włosy, w Oświęcimiu szuka szyby, chce się zobaczyć, nie umie się rozpoznać
[00:25:00] – Bergen-Belsen. Lageraltester Stenia (“ona jest panią świata, nieba i ziemi”) przywieziona z Auschwitz. Warunki życia w B-B. Praca w komandzie (pani Sochowa, Roszkowska, Marysia, Krysia – koleżanki). Wożenie brukwi z pola, kapo Żyd holenderski, jednorazowa pomoc Ukrainek, rozmowa z Jadwigą Krasińską („Irena, dlaczego nie płaczesz?...”)
[00:31:00] – Przywiezienie chleba do obozu. Widok zmarłych więźniów. Muzułman mówi, że musi umrzeć, patrzy na chleb
[00:33:00] – Transport z Buchenwaldu, więźniowie rzucają się na brukiew, kucharz bije ich szpadlem
[00:33:00] – Zachorowuje na dur brzuszny, blokowa spisuje ją na blok śmierci. Waży 32 kilo. Idzie na blok śmierci, ale wraca do blokowej (Maria z Poznania), która wpisuje ją na stan więźniów. Koleżanki pomagają jej podczas apeli
[00:37:00] – Wyzwolenie obozu, słyszy odgłosy, ale nie ma siły wyjść z baraku. Blokowa, która ją uratowała, leży chora w szpitalu („ona mi uratowała życie, ale ja jej nie mogłam”)
[00:40:00] – Współwięźniarka Zośka, która opiekowała się panią Ireną, a potem sama zachorowała
[00:42:00] – „Anioł stróż, co czuwał nade mną”
[00:43:00] – „Metryczka” (niepełna), o swoim wieku, umieranie ojca. Śmierć syna. O drugim synu (ur. 1948)
[00:47:00] – Po wyzwoleniu Bergen-Belsen. Powrót do wątku Zośki, rozdzielenie się z nią, szukanie jej i jej rodziny
[00:49:00] – Cd. po wyzwoleniu Bergen-Belsen, pójście z bańką po zupę, zapoznanie przyszłego męża (major Bomba)
[00:51:00] – Edukacja w powojennej Polsce: matura
[00:52:00] – Losy braci w Powstaniu Warszawskim (wszyscy przeżyli)
[00:54:00] – Wyjście za mąż w Bergen-Belsen (6.10.1945), losy męża (Zamek lubelski, Majdanek, Dora, Buchenwald, Mittelbau, Bergen-Belsen). Przyjazd do Polski w 1947 roku. Plany wyjazdu do Ameryki. Zamieszkanie w tym samym miejscu, co gen. Maczek. Śmierć męża (Stefan) w 1975 roku
[00:57:00] – Cd. „metryczki”
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.