Edward Janocha (ur. 1922, Krosno) – inżynier, w czasie okupacji mieszkaniec Krosna. We wrześniu 1939 w wyniku pogłosek, że Niemcy zabierają młodych chłopaków do wojska, uciekł z rodzinnego miasta. Udał się do Lwowa, następnie trafił do Rumunii i Włoch, a stamtąd jeszcze w 1939 roku wrócił do Krosna. Rozpoczął pracę w ramach Baudienst pod Krosnem. Po roku zrobił kurs kreślarski i pracował jako kreślarz. Miał związki z AK. Po wojnie, w 1950 r., ukończył wydział architektoniczny przy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i dostał skierowanie do pracy w Warszawie. Pracował m.in. w Wojskowym Biurze Studiów i Projektów Budowlanych.
[00:00:08] Ur. 6 czerwca 1922 r. w Krośnie, rodzice: Zofia dd. Socha, Antoni Janocha. Dzieciństwo w Krośnie, Ukraińcy, liczni Żydzi. Koleżanka szkolna: „polubiłem ją, mimo, że była Żydówką”.
[00:03:54] Wydobywanie ropy naftowej w okolicy, odwierty, przy których pracował ojciec. Mama zajmowała się domem, pomoc służących. Służąca „wpadła” do studni po zawodzie miłosnym.
[00:06:50] Przynależność ojca do partii socjalistycznej, zjazdy członków przed 1 maja. Przyjazd żołnierzy od strony Czechosłowacji. Początek wojny, zbombardowanie hangarów z myśliwcami na lotnisku w Krośnie, pomoc uczniów w przygotowaniu ewakuacji lotniska. Plakaty „Uważaj, wróg podsłuchuje”. Odlot samolotów na Polesie.
[00:14:05] Samotny powrót z lotniska. Przysposobienie wojskowe w gimnazjum.
[00:18:06] Obawa przed poborem do wojska, ucieczka boh. z kolegami na wschód w towarzystwie tramwajarzy śląskich.
[00:20:57] Przychylni ludzie po drodze, dotarcie do Lwowa, Tarnopola, wieści o ucieczce rządu polskiego do Rumunii, boh. w obozie dla uchodźców w Rumunii.
[00:24:50] Odesłanie Polaków statkiem na północ Włoch, droga powrotna do Krosna, powitanie rodziców.
[00:30:34] Podczas przekraczania granicy rumuńskiej wiadomość o ataku ZSRR na Polskę, puste ulice we Lwowie, nocleg w domu akademickim. Trudny powrót do Polski, niepewność.
[00:38:03] Powrót do Krosna w 1939 r. W czasie okupacji niemieckiej obowiązek pracy, budowanie dróg w Baudienst przez rok, także w niedziele, następstwo: przewlekła choroba zatok. Pobicie przez strażnika za niestawienie się do pracy w niedzielę. [+]
[00:44:35] Ukończenie korespondencyjnego kursu kreślarskiego w szkole Gajewskiego w Warszawie, dyplom kreślarza. Praca na stanowisku kreślarza (Bauzeichner) w firmie wydobywczej Karpaten Öl, przełożony inż. Żylakiewicz. Relacja Żylakiewicza z wyjazdu do Warszawy – „groby na każdym podwórku”.
[00:49:02] Początki konspiracji, przysięga. Ostrzał radziecki pod Krosnem, ucieczka Niemców rowerami. Kolega Jacek, oficer przedwojenny.
[00:58:20] Kolega Strojanowicz, kreślarz, mógł zabierać rysunki kreślarskie do domu, mógł je udostępnić komórce konspiracyjnej.
[01:03:30] Dyrektor gimnazjum Stanisław Bobak rozstrzelany przez Niemców.
[01:06:10] Hangary niemieckie w Krośnie. Ostrzał niemiecki z Odrzykonia: zastrzelenie kilku Polaków na dworcu kolejowym.
[01:10:47] Radość z końca wojny. Uprzątanie i zagospodarowanie budynku Akademii Górniczo-Hutniczej po wojnie. I i II rok studiów – zajęcia w budynku na wzgórzu Wawelu, potem w budynku po wojsku. Wydziały politechniczne przy AGH.
[01:20:54] Znajdowanie kwatery – pomoc dla studentów na dworcu w Krakowie. Przyjazd do Warszawy następnego dnia po uzyskaniu dyplomu latem 1950 r., skierowanie do Ministerstwa Obrony Narodowej w Cytadeli warszawskiej – niezrealizowany plan przygotowania koncepcji odbudowy kościoła na terenie cytadeli, represje władz wobec przełożonego. Miejsce pracy: Wojskowe Biuro Studiów i Projektów Budowlanych.
[01:30:40] Wezwanie do biura Informacji Wojskowej, propozycja współpracy, odmowa boh. Trzej koledzy kosztorysanci „nigdy nie wrócili”.
[01:39:20] Studia architektoniczne na AGH zakończone w 1955 r.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.