Edward Janocha (ur. 1922, Krosno) – inżynier, w czasie okupacji mieszkaniec Krosna. We wrześniu 1939 w wyniku pogłosek, że Niemcy zabierają młodych chłopaków do wojska, uciekł z rodzinnego miasta. Udał się do Lwowa, następnie trafił do Rumunii i Włoch, a stamtąd jeszcze w 1939 roku wrócił do Krosna. Rozpoczął pracę w ramach Baudienst pod Krosnem. Po roku zrobił kurs kreślarski i pracował jako kreślarz. Miał związki z AK. Po wojnie, w 1950 r., ukończył wydział architektoniczny przy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i dostał skierowanie do pracy w Warszawie. Pracował m.in. w Wojskowym Biurze Studiów i Projektów Budowlanych.
[00:00:08] Ur. 6 czerwca 1922 r. w Krośnie, rodzice: Zofia dd. Socha, Antoni Janocha. Dzieciństwo w Krośnie, Ukraińcy, liczni Żydzi. Koleżanka szkolna: „polubiłem ją, mimo, że była Żydówką”.
[00:03:54] Wydobywanie ropy naftowej w okolicy, odwierty, przy których pracował ojciec. Mama zajmowała się domem, pomoc służących. Służąca „wpadła” do studni po zawodzie miłosnym.
[00:06:50] Przynależność ojca do partii socjalistycznej, zjazdy członków przed 1 maja. Przyjazd żołnierzy od strony Czechosłowacji. Początek wojny, zbombardowanie hangarów z myśliwcami na lotnisku w Krośnie, pomoc uczniów w przygotowaniu ewakuacji lotniska. Plakaty „Uważaj, wróg podsłuchuje”. Odlot samolotów na Polesie.
[00:14:05] Samotny powrót z lotniska. Przysposobienie wojskowe w gimnazjum.
[00:18:06] Obawa przed poborem do wojska, ucieczka boh. z kolegami na wschód w towarzystwie tramwajarzy śląskich.
[00:20:57] Przychylni ludzie po drodze, dotarcie do Lwowa, Tarnopola, wieści o ucieczce rządu polskiego do Rumunii, boh. w obozie dla uchodźców w Rumunii.
[00:24:50] Odesłanie Polaków statkiem na północ Włoch, droga powrotna do Krosna, powitanie rodziców.
[00:30:34] Podczas przekraczania granicy rumuńskiej wiadomość o ataku ZSRR na Polskę, puste ulice we Lwowie, nocleg w domu akademickim. Trudny powrót do Polski, niepewność.
[00:38:03] Powrót do Krosna w 1939 r. W czasie okupacji niemieckiej obowiązek pracy, budowanie dróg w Baudienst przez rok, także w niedziele, następstwo: przewlekła choroba zatok. Pobicie przez strażnika za niestawienie się do pracy w niedzielę. [+]
[00:44:35] Ukończenie korespondencyjnego kursu kreślarskiego w szkole Gajewskiego w Warszawie, dyplom kreślarza. Praca na stanowisku kreślarza (Bauzeichner) w firmie wydobywczej Karpaten Öl, przełożony inż. Żylakiewicz. Relacja Żylakiewicza z wyjazdu do Warszawy – „groby na każdym podwórku”.
[00:49:02] Początki konspiracji, przysięga. Ostrzał radziecki pod Krosnem, ucieczka Niemców rowerami. Kolega Jacek, oficer przedwojenny.
[00:58:20] Kolega Strojanowicz, kreślarz, mógł zabierać rysunki kreślarskie do domu, mógł je udostępnić komórce konspiracyjnej.
[01:03:30] Dyrektor gimnazjum Stanisław Bobak rozstrzelany przez Niemców.
[01:06:10] Hangary niemieckie w Krośnie. Ostrzał niemiecki z Odrzykonia: zastrzelenie kilku Polaków na dworcu kolejowym.
[01:10:47] Radość z końca wojny. Uprzątanie i zagospodarowanie budynku Akademii Górniczo-Hutniczej po wojnie. I i II rok studiów – zajęcia w budynku na wzgórzu Wawelu, potem w budynku po wojsku. Wydziały politechniczne przy AGH.
[01:20:54] Znajdowanie kwatery – pomoc dla studentów na dworcu w Krakowie. Przyjazd do Warszawy następnego dnia po uzyskaniu dyplomu latem 1950 r., skierowanie do Ministerstwa Obrony Narodowej w Cytadeli warszawskiej – niezrealizowany plan przygotowania koncepcji odbudowy kościoła na terenie cytadeli, represje władz wobec przełożonego. Miejsce pracy: Wojskowe Biuro Studiów i Projektów Budowlanych.
[01:30:40] Wezwanie do biura Informacji Wojskowej, propozycja współpracy, odmowa boh. Trzej koledzy kosztorysanci „nigdy nie wrócili”.
[01:39:20] Studia architektoniczne na AGH zakończone w 1955 r.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.