Wacław Opacki (ur. 1924, Wólka Bachańska k. Kozienic) dzieciństwo i okres okupacji spędził w domu rodzinnym. Ukończył Gimnazjum Gospodarstwa Wiejskiego w Zwoleniu, tam też w 1946 roku wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego do drużyny prowadzonej przez hm. Zdzisława Kuleszę. Egzamin maturalny zdał w szkole rolniczej w Lublinie. Następnie studiował na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, gdzie zdobył tytuł inżyniera. Z nakazu pracy otrzymał pracę w Wydziale Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach. W 1956 roku przeniósł się do Radomia. Podjął pracę w Wydziale Rolnictwa i Leśnictwa, a następnie w Wojewódzkim Ośrodku Postępu Rolniczego, gdzie pracował do emerytury. Jest czynnym instruktorem ZHP, udziela się w społecznie i kulturalnie. Wydał trzy książki wspomnieniowe: „Obrazki mojej młodości”, „Pieśnią okraszone” oraz „Tamte dni”.
[00:00:08] Ur. 14 czerwca 1924 r. w Wólce Bachańskiej na Mazowszu 3 siostry i 4 braci. Bracia umarli, boh. najmłodszy, rozpieszczany beniaminek. Dostatnie życie w rodzinie, nierówności społeczne w innych domach, powszechna bieda na wsi. Śpiewał z mamą „Kiedy ranne wstają zorze”.
[00:04:20] We wsi szkoła trzyklasowa w domu gospodarza Dziuby, kierownik Szoc przyjeżdżał na kasztance z Borku. Na początku i na końcu lekcji modlitwa, pisanie stalówką, atrament z kałamarza. [+]
[00:06:40] Po 3 klasie większość dzieci kończyła naukę. Dalsza edukacja w szkole w Zawadzie [Starej] z kolegą Stasiem Majchrem, dalsza nauka w Gniewoszowie – dojeżdżał na rowerze. Po wojnie nauka w Gimnazjum Gospodarstwa Wiejskiego w Zwoleniu, rozpoczęcie działalności w harcerstwie, druh Kulesza – wychowanie w prawdzie, obowiązkowe robienie dobrych uczynków.
[00:09:44] Atmosfera przed wybuchem wojny: przygotowania, braki w zaopatrzeniu (sól, nafta). 1 września 1939 młócenie żyta, boh. poganiał konie w kieracie – niemieckie samoloty krążące nad głową w kierunku Dęblina, wybuchy - powracające wciąż wspomnienie.
[00:13:00] Wojsko polskie uciekało w popłochu przez wieś, ułan na podwórku. Tworzenie się ugrupowań partyzanckich. Widok niemieckich żołnierzy na motorach. W czasie okupacji częste napady rabunkowe band podszywających się pod partyzantów. Okradzenie rodziny z całego majątku i zapasów żywności. „Każda noc była strachem”. [+]
[00:18:33] Mniejszy był strach przed Niemcami. Łapanki, rozstrzelania. Kolczykowanie świń. Szwagier aresztowany w Radomiu za przełożenie kolczyka. [+]
[00:20:25] Ucieczka wysiedleńców znad Wisły przed ruszeniem frontu w 1944 r. Rodzina Pachniów koło opactwa spod Dęblina: kolega Antoś. W gospodarstwie boh. schroniło się 10 rodzin – spali na słomie na podłodze. [+]
[00:24:06] Wypędzenie ludzi ze wsi przez Niemców, ucieczka w nieznane. Wysiedlenie rodziny do krewnych ze wsi Krasna pod Pionkami, mama została w domu ze zwierzętami, spała pod snopkami żyta w stodole. Odgłosy zbombardowania obory sąsiada. Powrót do domu, powitanie mamy.
[00:28:41] We wsi boh. nie było zniszczeń wojennych. Skład 24 min talerzowych pod stodołą boh. – niewybuchy, sąsiad Antoni z 15 pp w Dęblinie wyniósł je do dołu w rzece. Minerzy z Dęblina.
[00:32:14] Życie po wojnie. Młócenie zboża cepami we wsi zimą, u boh. była młockarnia. Lampy naftowe – jedyne oświetlenie po wojnie. Zimą przychodziły do domu kobiety prządki. [+]
[00:37:18] Sąsiad Bachanek przychodził do taty, wspominali I wojnę światową, kiedy wojska carskie spaliły całą wieś. Rodzina mieszkała w ziemiance. Piosenka. Przyjemne wspomnienia z dzieciństwa. [+]
[00:39:35] Najstarsza siostra [Maria] mieszkała w Gródku, przyjeżdżała z mężem do rodziny. Choroba szwagra, „nie szkoda mi umierać”.
[00:42:12] Elektryfikacja wsi. Gimnazjum Gospodarstwa Wiejskiego w Zwoleniu. Harcerstwo, komendant dh Kulesza, żołnierz AK i Szarych Szeregów, powstaniec warszawski, komendant hufca w Zwoleniu. Studia na Wydziale Rolnym UMCS, nakaz pracy z prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. Przeniesienie do Radomia – wydział Rolnictwa i Leśnictwa, potem do Wojewódzkiego Ośrodka Postępu Technicznego – do emerytury.
[00:45:05] Pisanie wspomnień na emeryturze. Druhna Zofia Walkiewicz – nauczycielka pisania. Filmy wspomnieniowe. Śmierć żony i obu synów. Sposób na pogodną starość: chór „Jedynka”, krąg ZHP, spotkania czwartkowe.
[00:49:06] Przyjazd do Zwolenia po wojnie, szkoła nie została zniszczona. Dyżury w szkole - poranne oporządzanie zwierząt. Zbiórki harcerskie. Nocne spotkanie pod pomnikiem wymordowanych mieszkańców Zwolenia – przyrzeczenie harcerskie według przedwojennego rytuału, prześladowanie dh Kuleszy przez UB. Boh. został zastępcą Kuleszy.
[00:54:50] Praca wychowawcza w harcerstwie w czasach realnego socjalizmu. Prezentacja boh.: ur. 14 czerwca 1924 r. we wsi Wólka Bachańska, ojciec Antoni, mama Ludwika. Bandyta z sąsiedniej wsi rozstrzelany przez partyzantów za nękanie ludności.
[00:58:58] Żydzi z Gniewoszowa przekazali zaufanym Polakom na przechowanie swoje cenne rzeczy, np. materiały na ubrania. Przed wojną: szklarz z Gniewoszowa nosił szkło na plecach. Żyd Zelcman/Salzman, żona Ruhla kupowali owoce z sadu boh. – w czasie zbiorów mieszkali w budzie w sadzie. Ryba po żydowsku.
[01:05:17] Dziedzic w drodze na stację w Bąkowcu urwał koło w bryczce, pomoc rodziców boh., podarowanie skarpet.
[01:08:35] Rekrutacja na studia w Lublinie. Niechęć do działaczy ZPM, „czerwone krawaty”. Możliwość zdobycia tytułu magistra zależała od przynależności partyjnej. Dziewczyny z medycyny w akademiku przy ul. Leszczyńskiego. Zadowolenie z życia. Skończony Wydział Rolniczy, produkcja roślinna.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.