Malinowski Romuald cz. 2
Romuald Malinowski (ur. 1929, Warszawa), członek Armii Krajowej (ps. „Orzeł”) i powstaniec warszawski. Walczył na Śródmieściu Północnym w batalionie „Kiliński” (7. kompania motorowa "Iskra"). W czasie niemieckiej okupacji brał też udział w konspiracyjnych rozgrywkach piłki nożnej jako bramkarz drużyny juniorów „Promyka”. Po upadku Powstania Warszawskiego wzięty do niewoli, przebywał w Stalagu 344 Lamsdorf oraz Stalagu IX-C Bad Sulza. Po wyzwoleniu dołączył do 2. Korpusu Polskiego we Włoszech, a następnie wyjechał do Wielkiej Brytanii. Po otrzymaniu informacji o tym, że rodzice przeżyli wojnę, w 1947 r. wrócił do Warszawy. Po powrocie nadrabiał edukację w gimnazjum i liceum dla dorosłych. Zdał maturę i rozpoczął studia, jednak nie mógł ich pogodzić z pracą i zrezygnował po jednym semestrze. Początkowo pracował jako kierowca, był też pomocnikiem fotografa Adama Kaczkowskiego. Z czasem nauczył się od niego fotografii i zajął się fotoreportażem. Pracował w Foto Serwisie, zajmował się głównie fotografią przemysłową. Wskutek wypadku podczas delegacji przeszedł na rentę i wcześniejszą emeryturę. Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych był siatkarzem AZS AWF oraz Spójni Warszawa.
mehr...
weniger
[00:00:07] Przed wojną boh. grał w piłkę nożną z kolegami z podwórka. W czasie okupacji kupiono piłkę i umawiano się na mecze w parku Żeromskiego. Trenowali tam zawodnicy klubu „Promyk”, których kapitanem był Olgierd Budrewicz – propozycja wstąpienia do juniorów „Promyka”. Działalność klubów piłkarskich – rozgrywki juniorów. Po zamknięciu parku przeniesiono się na Żoliborz, grywano też na Grochowie. Boh. został bramkarzem, ponieważ przeczytał książkę o skutecznym bramkarzu Hiszpanie. Wyjazd na mecz do Legionowa.
[00:08:52] Trenerem był Olgierd Burdewicz, w drużynie grali m.in. Roman Florek, Wiktor Natanson, kolega o przezwisku „Siasio”. Przebieg treningu. Kibicowanie na meczach seniorów w parku Żeromskiego. Boh. należał do Armii Krajowej, gdy przygotowywano się do powstania, piłka zeszła na drugi plan.
[00:12:50] Gdy wybuchło powstanie, boh dostał dwie butelki z benzyną, potem dostał rewolwer od starszych powstańców. Butelki były w torebkach papierowych, w których był także biały proszek – ostrożne obchodzenie się z butelkami. Skutki rzucania butelek w czołgi.
[00:15:30] W „Promyku” grali: Jerzyk, Cukanow. W czasie okupacji nie używano nazwisk, tylko pseudonimów. Po wojnie boh. uczył Olgierda Budrewicza jeździć samochodem. Jeździł z nim także na wywiady. Wspomnienie wyjazdu do Wytwórni Wódek Gatunkowych i reportażu w kopalni oraz stoczni. Boh. miał brać udział w połowach dalekomorskich, ale ostatecznie był tylko na Bałtyku – fotoreportaż.
[00:20:40] Pewnego dnia na mecz przyszło kilku niemieckich żandarmów. Boh. nie wie, dlaczego zamknięto park Żeromskiego. Wspomnienie obrony trudnego strzału i oklasków kibiców. Jako bramkarz boh. miał golf i własnoręcznie zrobione nakolanniki.
[00:23:55] Boh. nie miał sympatii, ale spacerował z kolegą za dziewczynami, które im się podobały.
[00:25:40] Boh. miał buty na korkach kupione na bazarze Różyckiego, czapkę z daszkiem i rękawice. Powitanie drużyn na boisku, sędziowanie w czasie meczu. Obrona rzutów karnych. Umiejętności kolegi „Siasia”. Skład siedmioosobowej drużyny – na meczach wyjazdowych grało jedenastu zawodników. Drużyna „Promyka” rywalizowała z Akademickim Klubem Sportowym – mecze z drużynami podwórkowymi. Znajomy szewc zszywał piłkę.
[00:34:26] Będąc w wojsku boh. organizował mecze z Włochami, którzy byli lepszymi piłkarzami niż Polacy. Wspomnienie służby w jednostce czołgów. Boh. grywał też w piłkę podczas pobytu w Anglii.
[00:38:22] Po powrocie do Polski grał w siatkówkę w klubie „Spójnia” Warszawa. Wspomnienie trenera Strycharzewskiego i jego podejścia do gry, żona trenera przynosiła napoje dla męża i graczy. Specyfika piłek do siatkówki. Przez pewien czas treningi odbywały się wieczorami w hali AWF. Boh. jako dziecko złamał rękę, co po latach nie ułatwiało mu gry w siatkówkę. Trenerem studentów AZS był Kraus, który nie był tak sympatyczny jak Strycharzewski.
[00:47:50] W czasie okupacji boh. uczył się na tajnych kompletach, lekcje odbywały się w mieszkaniach. Nie lubiano lekcji łaciny z „Pingwinem” i wymyślano różne historie, by je przerwać. Boh. ukończył szkołę samochodową przy ul. Hożej. Studiował na Wydziale Maszyn Ciężkich Politechniki Warszawskiej – powody przerwania studiów.
[00:52:40] Fotografik Adam Kaczkowski miał samochód i boh. był jego kierowcą, a także pomagał w sesjach zdjęciowych. Potem sam robił zdjęcia.
[00:55:15] Sąsiad Adam Kaczkowski widział boh. naprawiającego samochód i poprosił o pomoc przy swoim aucie. Kaczkowski był fotografikiem, specjalistą od zdjęć teatralnych – fotografie afiszowe wykonywane w czasie prób generalnych. Boh. zajmował się światłami i jeździł z Kaczkowskim, np. do teatru w Olsztynie, pracował także w ciemni. Technika wykonywania dużych powiększeń. Boh. urządził własną ciemnię i dorabiał wywołując zdjęcia z zakładów fotograficznych.
[01:02:20] Boh. dowiedział się, że przy wydawnictwach handlu zagranicznego jest fotoserwis, który poszukuje fotoreportera. Przyjaciel z konspiracji Wiesław Rydygier pracował w Komitecie Centralnym PZPR i załatwił mu pracę. Boh. lubił wyjazdy w teren i często wyjeżdżał, by fotografować zakłady pracy – wysokość diety dziennikarskiej.
[01:08:12] W czasie pracy boh. miał wypadek samochodowy, dostał rentę inwalidzką, a potem przeszedł na wcześniejszą emeryturę.
[01:10:45] Fotoreportaże w stoczni, kopalni, rzeźni. Boh. miał brać udział w połowie dalekomorskim, ale tu pojechał kolega Janusz Czarnecki, który był w partii. Wspomnienie fotografowania w FSO, które chciało wydać katalog. Wyjazd do lasu na zbiory runa leśnego. Specyfika pracy dla wydawnictw handlu zagranicznego, porównanie z CAF. Wyjazd w delegację do Czechosłowacji.
[01:17:50] Odwrót armii niemieckiej w 1944 – żołnierze na furmankach, pociągi ze sprzętem wojskowym jadące na zachód. Kolega Roman Winnicki mieszkał niedaleko Dworca Gdańskiego – obserwacja ruchu pociągów z okien domu. [+]
[01:20:40] Boh. przebywał w punkcie koncentracyjnym, ale powstanie odwołano i wrócił do domu. Idąc do powstania miał dwie butelki z benzyną – walki na ulicy Wolskiej, wycofanie się na Stare Miasto. Boh. przeszedł kanałami z Placu Krasińskich na ul. Warecką, potem znalazł się na Poczcie Głównej. 7 kompania motorowa „Iskra” została przydzielona rtm. Roycewiczowi „Leliwie”.
[01:29:19] Kapitulacja powstania. Boh. miał niemieckie spodnie i kurtkę. Powstańców obserwowali niemieccy żandarmi – zmiana postawy, gdy powstańcy rzucali broń. Jeńców prowadzono ul. Wolską do Ożarowa, tu przebywali kilka dnia na terenie fabryki kabli. Potem wsadzono ich do wagonów towarowych – w rogu wydłubano dziurę do załatwiania potrzeb naturalnych.
[01:35:13] Przyjazd do obozu w Lamsdorfie – warunki w barakach, poranne apele. Boh. trafił z grupą młodocianych jeńców do komando roboczego w obozie Hitlerjugend i pracował w lesie przy wycince drzew. Jeńcy w nocy spali, a członków Hitlerjugend budzono na ćwiczenia. Obserwacja przelatujących alianckich bombowców – naloty dywanowe. [+]
[01:43:20] Odgłosy zbliżającego się frontu. Gdy prowadzono kolumnę jeńców, wachman nie zgodził się na propozycję esesmanów, by chłopaków rozstrzelać – ucieczka jeńców. Chłopcy kierowali się w kierunku frontu. W lesie widziano niemieckich żołnierzy, którzy przebierali się w cywilne ubrania. Spotkanie z Amerykanami, wśród których niektórzy byli polskiego pochodzenia i znali język polski. Skutki otrzymania jedzenia od amerykańskich żołnierzy.
[01:49:55] Boh. trafił do obozu wojskowego i dostał amerykański mundur. Potem był w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Kolega Knoll, który znał niemiecki i francuski, zorganizował wyjazd do Włoch do 2 Korpusu.
[01:54:00] Boh. dostał się do 6 Pułku Pancernego „Dzieci Lwowskich”. Służba w szwadronie szkolnym, który stacjonował w Montecassiano koło Maceraty – musztra. Potem rozdzielano do różnych jednostek i boh., zainteresowany czołgami, wybrał broń pancerną. Boh. zaprzyjaźnił się z kapralem Czerwińskim, kierowcą czołgu, który pozwolił mu prowadzić czołg. Po szkoleniu trafił do załogi czołgu „Majcher”. Ćwiczenia na poligonie – zdobycie uprawnień celowniczego. Zdawanie broni Anglikom – boh. odprowadził „Majchra”, któremu obcięto lufę i zabezpieczono włazy.
[02:02:02] Boh. dowiedział się, że rodzina żyje i zapisał się na wyjazd do Polski. Ostrzeżenia ze strony kolegów, którzy byli w Rosji. Wyjazd do kraju – rejs statkiem, który w czasie wojny woził ropę dla łodzi podwodnych. W miejsce zbiorników na ropę wstawiono piętrowe prycze, statek zabierał ok. 2 tysiące ludzi. Choroba morska w czasie rejsu – sprzątanie statku. Powitanie w Gdańsku przez orkiestrę wojskową. Boh. przyjechał na Dworzec Zachodni, miał walizkę i worek – przejazd rikszą na Żoliborz, zapłata za kurs. Spotkanie z matką. [+]
[02:09:20] Boh. poszedł do szkoły – nauka w trybie przyspieszonym. Po maturze dostał się na studia, ale po pierwszym semestrze zrezygnował, ponieważ nie radził sobie z matematyką. W szkole boh. poznał przyszłą żonę, ożenił się mając 21 lat.
[02:11:50] Boh. widział samoloty lecące bombardować Drezno. Przejazd przez Warszawę po przyjeździe w 1947 r.
mehr...
weniger