Ludwik Paga (ur. 1929, Glinki) – rodzice prowadzili gospodarstwo rolne. Podczas okupacji chodził do szkoły powszechnej w Nowej Suchej. Po wyzwoleniu wyjechał do Ursusa, gdzie podjął naukę w szkole zawodowej, jednocześnie pracując w Państwowych Zakładach Inżynierii (potem Zakłady Mechaniczne Ursus). W 1948 r. rozpoczął naukę w technikum, potem był uczniem szkoły Wawelberga. W latach 50. ukończył studia inżynierskie na Politechnice Śląskiej w Bytomiu i przeprowadził się do Lublina. Pracował m.in. w kuźni jako metalurg oraz w WSK Świdnik i Najwyższej Izbie Kontroli. Zainteresowany problemami gospodarki oraz ekonomią zaocznie studiował handel zagraniczny, promotorem jego pracy doktorskiej był doradca Edwarda Gierka, prof. Paweł Bożyk. Podczas studiów w Bytomiu Ludwik Paga poznał przyszłą żonę Alicję Radzikowską, w 1954 r. w Bytomiu urodził się syn Lesław Paga, twórca polskiego rynku kapitałowego.
[00:00:10] Wizyta w 1948 r. wicepremiera Hilarego Minca w Państwowych Zakładach Inżynierii w Ursusie – przemówienia robotników. Przyjęcie na kilkaset osób – pijaństwo na terenie zakładu. Podczas okupacji w domu boh. pędzono bimber – opinia na temat alkoholu. Przejazd ciągników Lanz Bulldog przed Hilarym Mincem. Zmiana nazwy na Zakłady Mechaniczne Ursus. [+]
[00:08:55] Masową produkcję ciągników rozpoczęto w latach 60. – problemy techniczne i podejrzenia o sabotaże. Niebezpieczeństwa współzawodnictwa w pracy, gdzie ilość nie szła w parze z jakością. [+]
[00:11:27] Boh. przeprowadził się do Lublina i ukończył studia inżynierskie w Bytomiu. Historia rodziny żony – krewnymi byli Radzikowscy i Łuksza, podczas wojny pilot w Anglii. Rodzinę Derflów wywieziono do Kazachstanu, gdzie Derfel został zabrany do wyrębu lasów. Po amnestii wrócił do rodziny – sposób walki z wszami. Rodzina została ewakuowana razem z Armią Andersa. Babcia znalazła się w Afryce, potem w Wielkiej Brytanii, skąd część rodziny wyemigrowała do Peru. Babcia wróciła do Polski i zamieszkała w Bytomiu.
[00:20:08] W 1943 r. Ukraińcy napadli na dom Radzikowskich w Iwaniczach. Przyszły teść był kowalem, został porwany przez Ukraińców, ale udało mu się uciec. Dzieci spały w zbożu, które Ukraińcy podpalili – ucieczka w płonących ubraniach. Przyszła żona, Alicja, została ranna, ale Ukrainiec jej nie dobił. Dzieci zabrali i wywieźli kolejarze.
[00:25:33] Pod koniec lat 90., gdy otwarto filię banku w Łucku, dyrektorem został Ukrainiec mieszkający w Zamościu, boh. był zapraszany na spotkania rezunów – ukraiński nacjonalizm. Postawy życiowe boh. Współczesny wyjazd z wnukami na Wołyń – rozmowa z Ukrainką pamiętającą rodzinę Radzikowskich, która powiedziała, że rękę krewnej wystającą z ziemi zjadł pies. Rozważania na temat sytuacji popegeerowskich wsi. Sytuacja na Ukrainie po przemianach.
[00:34:25] Mentalność mieszkańców wsi podczas okupacji. Współczesne zetknięcie z antysemityzmem.
[00:36:20] Gdy nasiliły się ataki ze strony Ukraińców, rodzina uciekła do Przeworska i zamieszkała u znajomych – mąż i starszy syn byli w AK, żona i młodszy syn podpisali volkslistę – system ochrony przed wywózką do Niemiec. Podczas okupacji boh. dostał zaświadczenie, że pracuje przy budowie bunkra przeciwczołgowego i nie został wywieziony na roboty. Po wyzwoleniu znajomy akowiec został aresztowany i siedział w więzieniu we Wrocławiu – nawiązanie do audycji radiowej „Niewysłane listy”.
[00:41:32] Kolejarze zabrali dzieci z Iwanicz do Włodzimierza Wołyńskiego, stamtąd wyjechano do Przeworska, gdzie rodzina została do wyzwolenia. W 1939 r. po wkroczeniu Armii Czerwonej Alicja Radzikowska musiała chodzić do sowieckiej szkoły – poetycki incydent.
[00:44:38] Alicja Radzikowska skończyła Seminarium Nauczycielskie. W Bytomiu spotkała znajomą folksdojczkę z Przeworska, ale kobieta uciekła na jej widok. Powody, dla których ojciec Alicji podjął pracę w kuźni. Wpływ bytomskiego środowiska kresowiaków. Wychowanie syna Lesława, jego początki w polityce. Wspomnienie Waldemara Pawlaka.
[00:51:54] W Lublinie boh. pracował w kuźni, specyfika pracy na radzieckim sprzęcie. Zespół pracowników kuźni – rozwiązanie przez boh. problemu odkuwki. Stosunki w pracy. Po pięciu latach boh. odszedł do fabryki śmigłowców w Świdniku i zaczął studiować handel zagraniczny. Rozważania na temat współczesnej polityki polskiego rządu i sprawy sądownictwa. Boh. przez kilka lat pracował w NIK – prowadzone sprawy dotyczyły członków PZPR wyższego szczebla.
[01:00:23] Dzięki namowom kolegi boh. zaczął studiować handel zagraniczny – wpływ na syna. Wyjazdy z synem na Targi Poznańskie – zachęta do nauki angielskiego. Prof. Bożyk, doradca Edwarda Gierka, został promotorem pracy doktorskiej boh. Zakres zagadnień z dziedziny gospodarki i ekonomii, którymi boh. się interesował. Prof. Bożyk dostawał z USA biuletyny oceniające polską gospodarkę, czytał je syn boh., który potem zaangażował się w działania Solidarności – rola Lesława Pagi w NSZZ Solidarność. Boh. ukończył drugi kierunek studiów pod koniec lat 70. Wspomnienie prof. Pawła Bożyka.
[01:08:35] W 1968 r. boh. pracował w WSK Świdnik i studiował zaocznie, był świadkiem pałowania studentów w Warszawie na Krakowskim Przedmieściu. Wyjazdy Żydów – kolega boh. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych.
[01:12:35] W 1982 r. syn wyszedł z ośrodka internowania, został stypendystą KUL i wyjechał do Waszyngtonu. Tam poznał Józefa Życińskiego, późniejszego arcybiskupa. Lesław Paga, który już jako licealista chciał zostać menadżerem finansowym, podjął w USA pracę jako wykładowca – zainteresowanie giełdą. Wyjazd z Krzysztofem Lisem i Wiesławem Rozłuckim na sesję giełd międzynarodowych do Chile – przystąpienie do organizacji na trzy lata przed otwarciem giełdy w Warszawie. Spotkanie w Argentynie z wujem Tadeuszem Łukszą.
[01:18:36] Tadeusz Łuksza w 1939 r. latał w bombowcach. Przedwojenna propaganda. Tadeusz Łuksza przedostał się do Anglii, latał w dywizjonie bombowym [radiooperator, 300 Dywizjon Bombowy Ziemi Mazowieckiej], brał udział w nalotach na Niemcy. Podczas Powstania Warszawskiego kilka razy latał ze zrzutami dla powstańców. Gdy został ranny, leżał w szpitalu w Anglii, gdzie poznał przyszłą żonę, z którą potem wyjechał do Ameryki Południowej. Historia rodziny Derflów.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..