Barbara Pasiut z d. Michałowicz (ur. 1938, Nowy Sącz) pochodzi z rodziny kolejarskiej. Podczas okupacji niemieckiej mieszkała w dzielnicy kolejowej Nowego Sącza, a po wojnie była świadkiem formowania transportów Łemków wysiedlanych w ramach Akcji Wisła. Barbara Pasiut ukończyła szkołę gastronomiczną Sióstr Niepokalanek w Białym Klasztorze, a potem Liceum Pedagogiczne w Nowym Sączu. Pracowała jako nauczycielka w szkole w Chełmcu. Po reorganizacji szkolnictwa i powstaniu szkół zbiorczych była gminnym dyrektorem szkół – podlegało jej kilkanaście placówek. Po kolejnych zmianach w szkolnictwie pracowała do emerytury jako Inspektor Oświaty i Wychowania w gminie Chełmiec.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1938 r. w Nowym Sączu.
[00:00:48] Podczas okupacji matka chodziła do okolicznych wsi, gdzie sprzedawała ubrania i kupowała żywność: kasze, bób, karpiele (brukiew). Na kartki kupowano chleb, margarynę. Do domu sąsiadów przyjeżdżali żołnierze i żandarmi niemieccy. Inny sąsiad przynosił do domu pomarańcze, jego syn Wiesiek zaczął chodzić w mundurku Hitlerjugend. Pewnego dnia boh. poszła z ojcem i bratem do kamienicy koło koszar, gdzie mieszkały znajome panie, które wcześniej były sąsiadkami rodziny.
[00:08:30] Sytuacja po wojnie – rozwój prywatnego handlu w Nowym Sączu. Pani Paszkiewiczowa, która miała sklep przy ul. Batorego powiedziała, że jej sklep przejmuje Polska Centrala Handlowa (potem MHD). Zamykanie prywatnych sklepów w 1947 r.
[00:12:15] W 1951 r. boh. ukończyła VII klasę i chciała zapisać się do Liceum Pedagogicznego – powód odmowy. Córka sąsiadki chodziła do Technikum Hotelarskiego Sióstr Niepokalanek w Białym Klasztorze i boh. rozpoczęła naukę w pierwszej klasie – wspomnienie budynku szkoły i ogrodu. Wycieczki organizowane przez szkołę. Przedmioty zawodowe prowadziły osoby świeckie – lekcja w kuchni, przygotowywanie przetworów. Organizacja nauki gotowania. We wtorki sprzątano w szkole. Przedmiotów ogólnych uczyły siostry zakonne. Przed wojną siostry prowadziły gimnazjum, do którego chodziły dziewczęta z zamożnych domów.
[00:23:15] Fizyki i chemii uczyła siostra Adriana – wyposażenie pracowni. W liceum pedagogicznym boh. była jedną z dwóch uczennic, które miały piątkę z chemii. Historii i geografii uczyła siostra Grażyna – poziom nauczania. Wspomnienie siostry Anuncjaty, która uczyła religii – lekcja o własności na tle kolektywizacji wsi. Estetyki uczyła artystka Ewa Harsdorf – jej porady. Ewa Harsdorf namalowała portret boh., który zawisł w sekretariacie szkoły. W szkole nie było dewocji, choć w południe odmawiano Anioł Pański, odbywały się też rekolekcje z ks. Nagy. Kradzież butów.
[00:34:35] Nowy Sącz w latach 50. Wspomnienie nauczycielki historii ze szkoły podstawowej: Zofii Janczy. Udział w szkolnych mszach.
[00:37:45] Przed wojną w Białym Klasztorze było gimnazjum ogólnokształcące, po wojnie Technikum Hotelarskie, zamienione po kilku latach na dwuletnią szkołę gastronomiczną. Dyrektorką szkoły była siostra Teofila Pachoń – boh. i jej matka znalazły się w kilkuosobowej delegacji, która pojechała do Warszawy, by podjąć starania o przywrócenie technikum. Wygląd miasta w 1951 r. Szef Centralnego Urzędu Szkolnictwa Zawodowego Janusz Zarzycki przyjął delegację, ale niczego nie załatwiono. Członkinie delegacji zostały zaproszone przez Siostry Niepokalanki do Szymanowa k. Warszawy. Boh. poszła na lekcje w liceum prowadzonym przez siostry. W odwiedzinach u braci zakonnych przeszkodził pożar domu. Wracając kobiety pojechały do Częstochowy i boh. widziała odsłonięcie obrazu Matki Boskiej.
[00:46:30] Siostra Macieja powiedziała boh. o zdejmowaniu krzyży w sądeckim szpitalu. Nagroda książkowa na zakończenie szkoły. Po otrzymaniu świadectwa boh. ponownie poszła do liceum pedagogicznego i przyjęto ją do drugiej klasy. Sporty zimowe propagowane w szkole, uczniowie ćwiczyli na stadionie Sandecji. Boh. brała udział w zawodach narciarskich w Rytrze. Młodzież chodziła na spektakle do Teatru Robotniczego. Na koncerty do szkoły przyjeżdżała grupa „Artus”. Koncerty odbywały się w auli, która przed wojna była kaplicą. Wspomnienie szkolnych zabaw. Zmiany w początkach lat 50.
[00:53:40] W szkole mieściła się Szkoła Ćwiczeń, gdzie uczniowie liceum mieli praktyki. Mimo rejonizacji w szkole uczyły się dzieci z całego miasta, nie było w niej religii. Pedagogiki uczył dyrektor szkoły – analiza tekstów z „Kapitału” Marksa, lektury dzieł Engelsa. Refleksja po przeczytaniu „Poematu pedagogicznego” Makarenki. Bohaterami byli Pawka Morozow i Zoja Kosmodiemjanska. [+]
[01:01:25] Wspomnienie lekcji biologii, propagowanie nauk radzieckich uczonych: Miczurina, Łysenki, Pawłowa. Podczas lekcji na działce nauczyciel objaśnił, jak się sadzi ziemniaki w Związku Radzieckim. Pewnego dnia na lekcję przyszedł dyrektor szkoły, który pytał na wyrywki o III Plenum. Uczennice wypełniały co pół roku ankiety personalne, było tam pytanie o rodzinę za granicą. Boh. wspomniała o ciotce w Niemczech. [+]
[01:06:46] Na lekcjach historii przywoływano postacie Róży Luksemburg i Karola Liebknechta, Marcelego Nowotki, gen. Świerczewskiego, Janka Krasickiego. Uczono się życiorysów Bieruta, Rokossowskiego. Program nauczania języka polskiego – czytanie książek autorów radzieckich. Poznawanie historii Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii Bolszewików. Czytelnictwo na emeryturze, lektura książek Ossendowskiego.
[01:14:28] Uczniowie szkoły przygotowywali tzw. „składanki” – występy na scenie Teatru Robotniczego dotyczyły np. kułaków i spółdzielni produkcyjnych. Boh. krytykowała na scenie kułaków, dopiero potem zdała sobie sprawę z tego, o kim mówiła.
[01:17:24] Pewnego dnia w niedzielę uczniowie musieli przyjść do szkoły – wyjazd na wieś i udział w akcji agitującej za spółdzielniami produkcyjnymi. Boh. i kolegę Danka Janika zawieziono do wsi Janczowa, gdzie czytała ulotkę propagandową na wiejskim zebraniu. Efekty jej starań. [+]
[01:21:52] W szkole wisiały portrety Marksa, Engelsa, Lenina I Stalina. Śpiewano piosenki o Leninie i Stalinie. Różne reakcje po śmierci Stalina – zebranie w auli. Jedna ze starszych uczennic zerwała boh. czarną wstążkę z warkocza – na scenie powieszono portret Stalina opasany jej wstążką. [+]
[01:25:05] Podczas lekcji polskiego analizowano poezję Majakowskiego i Broniewskiego. W 1955 r. boh. zdała maturę. Miała 17 lat i nie obowiązywał jej nakaz pracy, ale wyjechała do pracy w Piwnicznej, potem pracowała w szkole Chełmcu. Uczniami byli m.in. późniejszy radny Janusz Kwiatkowski i Jerzy Giza. Zmiany w szkolnictwie – powstanie szkół zbiorczych. Życie zawodowe w zmieniającym się szkolnictwie – boh. do emerytury pracowała jako Inspektor Oświaty i Wychowania w gminie Chełmiec.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..