Włodzimierz Domagalski-Łabędzki (ur. 1957, Łódź) - w latach 1980-81 był studentem historii i działaczem Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Łódzkim. Po wprowadzeniu stanu wojennego odbył służbę wojskową na Pomorzu. W lecie 1985 wstąpił do Solidarności Walczącej, był współzałożycielem i organizatorem oddziału łódzkiego SW oraz sieci hurtowego kolportażu niezależnych wydawnictw. W latach 1987-89 był aktywistą Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii św. Elżbiety Węgierskiej w Łodzi przy ul. Spornej oraz redaktorem „Informatora" tego Duszpasterstwa.
[00:00:12] Przystąpienie do Solidarności Walczącej (SW). Po wprowadzeniu stanu wojennego SW w podziemiu: Regionalny Komitet Strajkowy na Dolnym Śląsku. Konflikt między Władysławem Frasyniukiem, szefem RKS a Kornelem Morawieckim. W połowie maja rozejście się, pierwszy numer pisma „SW” ukazał się ok. 12 czerwca [1982]. Ugodowa wobec WRON postawa Kościoła katolickiego. Tymczasowa Komisja Koordynacyjna (TKK) kierowała podziemnymi strukturami „S” w całym kraju. Niejasność celów i strategii.
[00:03:38] Działalność KPN od 1976 r., po 13 grudnia [1981] całkowicie rozbita, dokładnie rozpracowana przez bezpiekę. W Łodzi aresztowanie wszystkich najaktywniejszych działaczy, trafiło do więzień 16 osób. Struktura SW: fraktalna, „zachowuje się jak glon – rozwija się tylko w sprzyjających warunkach”, trudna do rozbicia przez SB. Trzy oddziały SW w Warszawie nie wiedziały o sobie, brak przywództwa z wyjątkiem Morawieckiego, struktura rozproszona.
[00:08:30] Przywództwo Morawieckiego, autorytet, twórca programu, autonomia działania. Program SW: kluczowe odzyskanie niepodległości. Charakterystyka członków, skuteczność działania.
[00:10:05] Program SW opublikowany na początku 1986 r. – solidaryzm i nadrzędny cel: niepodległość. Podział NSZZ „S” – grupa „neoliberalna” Wałęsy i grupa związkowa. Przewidywanie upadku komunizmu w Polsce i ZSRR.
[00:14:28] Wspieranie przez SW działań niepodległościowych w innych krajach bloku sowieckiego. Pod koniec lat 80. powstanie wydziału wschodniego SW (Jadwiga Chmielowska i Piotr Chlebowicz). Obszar działania: Ukraina, Gruzja, Czeczenia, Armenia, republiki bałtyckie, Rosja. Pomoc: dostarczanie sprzętu poligraficznego, szkolenia, środki łączności.
[00:17:02] W Wrocławiu gros członków SW stanowili pracownicy naukowi Politechniki Wrocławskiej. Proste techniki druku („Solidarność drukująca” – największy wydawca podziemny w kraju), szkolenia drukarskie, własna ogólnopolska sieć kolportażu, radio podziemne w całym kraju (600 audycji we Wrocławiu) – bez żadnej wpadki.
[00:20:30] Audycja nadana ze szczytu Gubałówki w Zakopanem, we Lwowie. Organizacja demonstracji ulicznych: 13 czerwca 1982 we Wrocławiu (RKS Frasyniuka nie organizował). 31 sierpnia 1982 największa w Polsce manifestacja organizowania przez SW – zamieszki do rana. Film pokazujący opozycjonistę rozjeżdżanego przez ciężarówkę podczas demonstracji – Jarosław Hyk. Relacje przez Radio SW dla demonstrantów oraz dla zomowców - nadawane w paśmie milicyjnym.
[00:23:28] Stosowanie „mydelniczek”: zagłuszarek milicji przyczepionych do podwozi – przewaga technologiczna. Kontrwywiad SW przeciwko działaniom SB. SW podsłuchiwała komunikaty SB skanerami, przekazywanie informacji innym strukturom opozycyjnym. [+]
[00:26:56] „Długa wojna”, szyfrowanie komunikatów przez tajniaków, rozszyfrowanie kodu SB [+]. Jan Pawłowski z PWr i rzeźbiarka Ludwika Ogorzelec. [+]
[00:29:28] Finansowanie opozycji z Zachodu – ok. 20-40 mln dolarów, SW otrzymała ok. 200 tys. dolarów (1 proc.). Dostawy sprzętu z Zachodu, części do budowy nadajników radiowych i skanery częstotliwości UKF.[+]
[00:32:39] Współpraca z grupą lewicową Joschki Fischera z Frankfurtu (RAF) – zakup skanerów i urządzeń podsłuchowych za pieniądze z Watykanu. Pomoc wywiadu niemieckiego BND. [++]
[00:35:30] Możliwość walki zbrojnej w przypadku kolejnego stanu wojennego. Podłożenie w 1988 r. przez Romana Zwiercana ładunku wybuchowego w koszu na śmieci przed siedzibą Komitetu Miejskiego PZPR w Gdyni. Grupa Edwarda Frankiewicza ze stoczni w Gdyni wyprodukowała i przetestowała prototypy broni (pistolet, karabinek maszynowy).
[00:38:20] Stworzenie oddziału SW w Łodzi, 1986 r., słabość struktur podziemnych, zmęczenie ludzi, część na emigracji, marazm. Ożywienie dzięki zaangażowaniu młodszego pokolenia. Brak wsparcia dla boh., dwaj współpracownicy Krzysztof Napieralski, Piotr Jaworski – studenci historii, członkowie NZS.
[00:43:00] Silna siatka kolportażu z Wrocławia – dostawy materiałów drukowanych przez SW co 2 tygodnie, poszerzenie siatki o Warszawę i Lublin. Kolportaż numerów „Tygodnika Mazowsze” (2 tys. egzemplarzy) , „Przegląd Wiadomości Agencyjnych” (1200 egzemplarzy) w Łodzi. Dobra organizacja i sprawność działania kolportażu SW. W pierwszej połowie 1989 r. w Łodzi działało ok. 34 zaprzysiężonych członków SW. Łódź była słabym ośrodkiem opozycyjnym.
[00:47:02] Zastrzyk kadrowy: Międzyzakładowa Komisja Koordynacyjna (MKK), z niej przeszło do SW wiele osób. Jaworski odpowiadał za pismo, Napieralski za kolportaż. Ofiarny działacz Marian Juraszczyk, studenci z instytutu historii, NZS (Jacek Reginia-Zacharski), bracia bliźniacy Żurawscy vel Grajewscy, kolekcjonerzy ołowianych żołnierzyków, pasjonaci historii.
[00:51:30] Założenie Stowarzyszenia Trójmorze (m.in. Grzegorz Górny, Jarosław Guzy), portal Trimarium. Międzymorze obejmowało też kraje spoza Unii Europejskiej. Federacja Młodzieży Walczącej aktywna w Łodzi (Sebastian Rybarczyk).
[00:55:23] Upadek komunizmu (Okrągły Stół i wolne wybory). Strajki w 1988 r. organizowane przez SW. Niedosyt [+]. Pod koniec lat 80. bliska współpraca ze Stefanem Niesiołowskim (kolportaż na Uniwersytecie Łódzkim). Wyjazd na Zachód Andrzeja Sowika, nowa maszyna offsetowa. Grzegorz Palka, pierwszy prezydent Łodzi, pożyczenie maszyny. Jerzy Banach – drukarz offsetowy, drukarnia na strychu przy ul. Kopcińskiego, szkolenie Adama Borowskiego, druk pism „Wolność”, „Unia”, „Solidarność Ziemi Łódzkiej”, „Solidarność Uniwersytetu Łódzkiego”. Makiety przygotowywał Wojciech Duda (student socjologii) z Magdaleną (żoną Piotra Jaworskiego).
[01:07:03] Współpraca z Banachem, podrobienie klucza do magazynu dubletów książek – bezpieczne przetrzymywanie wydruków. Wiesław Maciejewski miał drukarnię niedaleko. Krzysztof Grafiński, szef działu gospodarczego [+]. Roman Psyk przygotowywał blachy do wydruku.
[01:11:32] „Konspiracja doskonała” – dwaj byli żołnierze NSZ wydawali wspólnie w Łodzi pismo podziemne. Boh. odpowiadał za poligrafię, przygotowanie do wydawania książek. Współpraca z drukarnią centrum komputerowego ZETO – druk wspomnień Czapskiego – ok. 500 egzemplarzy, żmudne ręczne składanie i oprawa. [+]
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.