Kazimierz Musur (ur. 1930, Kolonia Edwardówka) w kwietniu 1940 wraz z matką, siostrą i młodszym bratem został deportowany do łagpunktu 17 w miejscowości Suchobiezwodnoje w obłasti gorkowskiej w ZSRR. W 1942 roku udało mu się dostać wraz z siostrą do formowanej Armii Polskiej. Matka i młodszy brat prawdopodobnie zmarli w Kermine – nigdy nie udało się wyjaśnić ich losów. Po ewakuacji z Krasnowodzka do Pahlevi Kazimierz Musur został wraz z innymi polskimi dziećmi przerzucony do Isfahanu, Ahwazu, a następnie do Outshoorn w Republice Południowej Afryki. Uczęszczał do szkoły zawodowej w Cape Town, pracował w fabryce kapeluszy w Johannesburgu. W 1948 roku wrócił do Polski, gdzie spotkał się z ojcem i starszym bratem, którym udało się uniknąć wywózki w 1940 roku. Pracował jako ślusarz w przedsiębiorstwie Polskie Budownictwo Energetyczne. W 1955 roku rozpoczął pracę na kolei, najpierw jako pomocnik maszynisty, a w 1959 roku – jako maszynista parowozu. W 1990 roku przeszedł na emeryturę. Mieszka w Domu Pomocy Społecznej „Pogodna Jesień” w Jeleniej Górze.
mehr...
weniger
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1930 r. w Kolonii Edwardówka.
[00:00:38] Przed wojną boh. pomagał w gospodarstwie. Po wybuchu wojny boh. chodził do czteroklasowej szkoły, ale uczono w niej języka ukraińskiego. Ojciec był sołtysem we wsi, siostra Janina po ukończeniu czterech klas poszła do szkoły w Jaryczowie. Jan Kinal z Ceperowa powiedział ojcu, że Polacy będą wiosną wywożeni – zakopanie zboża pod ulami. 10 lutego ojciec, słysząc hałasy we wsi, wysłał żonę i córkę do ciotki Pierzyckiej w Kukizowie, a boh. i młodszego brata do Jaryczowa, gdzie mieszkała przyrodnia siostra Jadwiga Andrzejczuk. Ojciec i starszy brat poszli do Lwowa. Relacje z sąsiadem Tarasem, Rusinem.
[00:10:56] Budowa domu, opis gospodarstwa – funkcjonowanie kurnika, wyznaczanie kury na rosół. Wyżywienie na wsi – wieprzowinę jedzono w święta. Prace dzieci. Rodzina miała sad i pasiekę. Boh. miał trójkę rodzeństwa oraz starsze przyrodnie rodzeństwo. Brat służył w KOP na granicy z Litwą
[00:17:18] 10 lutego boh. przyszedł do przyrodniej siostry mieszkającej w Jaryczowie. W stajni Bajtarowiczów trzymano polskich jeńców i siostra gotowała dla nich. Wiosną Ukrainiec przyjechał z matką i siostrą, które zabrano z Kukizowa – wyjazd do Lwowa, gdzie rodzinę umieszczono w areszcie. W kwietniu matkę, siostrę, boh. i brata wsadzono do wagonu. Po dwutygodniowej podróży rodzina znalazła się w 17 łagpunkcie w Suchobiezwodnoje – postawa naczelnika Perażyńskiego. Po miesiącu rodzina trafiła do innego łagpunktu, ponieważ w 17. zamieszkali więźniowie budujący kolej. Rodzina utrzymywała się ze sprzedaży ubrań. Wyżywienie w łagrze. Przeniesienie do 2 łagpunktu. [+]
[00:26:50] Wyjazd z łagru jesienią 1940 r. – podczas postoju pociągu w Moskwie żołnierz zaproponował dzieciom zwiedzenie metra. Droga na północ w kierunku Archangielska – przejazd przez zamarznięte jezioro do posiołka Wietka w wołogodzkiej obłasti. Siostra poszła do pracy, a boh. do szkoły. Stan zdrowia matki i młodszego brata – racje żywnościowe dla pracujących i niepracujących. Antyreligijne akcje w szkole. Sprzedaż jagód lotnikom.
[00:38:05] Zachęcanie do pozostania w Wietce, w posiołku został tylko zesłaniec Możdżeń. Brat Tadeusz uczył się fachu u krawca Józefa Barana we Lwowie.
[00:43:20] Brat przyrodni Tadeusz Sowa, z zawodu krawiec, szył ubrania dla komendanta NKWD. Kurza ślepota na zesłaniu – paczki z żywnością i tranem od ojca, który mieszkał podczas okupacji sowieckiej we Lwowie. Boh. przyniósł paczkę z poczty oddalonej o 16 kilometrów.
[00:51:10] Wyjazd z Wietki po ogłoszeniu amnestii. Rejs zatłoczoną barką i droga pociągiem do Czelabińska – boh. poszedł po jedzenie, w tym czasie pociąg odjechał. Dzięki pomocy kolejarza Rosjanina boh. dostał się do innego pociągu i dojechał do Taszkientu, gdzie odnalazł rodzinę. Kradzieże chleba. [+]
[00:58:28] Wyjazd do kołchozu Ałkatyn – boh. nie zmieścił się do arby i szedł na piechotę. Po przybyciu na miejsce zachorował i trafił do szpitala, gdzie był operowany. Boh. wyzdrowiał, a leżący obok niego Żyd zmarł, w jego rzeczach znaleziono pieniądze. Do szpitala przyszła siostra, która zabrała boh. – droga do kołchozu, kradzież cebuli i szczypioru. [+]
[01:07:48] Wyjazd do Kermine, gdzie organizowała się Armia Andersa – matce ukradziono książeczkę do nabożeństwa. Ubranie boh. Boh. chodził na bazar – sposoby podkradania jedzenia handlującym Uzbekom. Rodzina zamieszkała w namiocie wojskowym – choroba brata. Konieczność ogolenia głów. Siostra zapisała się do Junaczek, a boh. do Junaków – obóz w Narpaj.
[01:14:45] Do obozu Junaków przyszła sąsiadka, która powiedziała, że do namiotu, w którym mieszkała matka i brat zakwaterowano Żydówkę. Boh. przyszedł do Kermine, ale już nie odnalazł matki ani brata – wysoka śmiertelność z powodu tyfusu. Wyjazd Junaków z Narpaju do Krasnowodzka – picie wody z Morza Kaspijskiego, zaokrętowanie na pokład „Mołotowa”, choroby pasażerów podczas rejsu do Pahlevi. Rozważania na temat szczęścia. [+]
[01:21:16] W Pahlevi boh. był przez miesiąc – stan zdrowia. Wyjazd do Teheranu – pomidory a kamień w nerce. Pobyt w Isfahanie.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..