Danuta Woś z d. Kasprowicz (ur. w Stryju) – ojciec był kolejarzem i właścicielem pasieki. Podczas okupacji niemieckiej rodzina ukrywała się przed banderowcami. W 1945 roku Danuta Woś została repatriowana wraz z rodziną ze Stryja do Przemyśla – tu skończyła szkołę średnią. Po ukończeniu studiów pracowała jako nauczycielka. Mieszka w Piekarach Śląskich.
[00:00:09] Autoprezentacja boh. urodzonej w Stryju.
[00:00:20] W 1945 r. rodzina przyjechała do Przemyśla, boh. została przywieziona w naczyniu do zagniatania ciasta. Obawy przed deportacją spowodowane tym, że zimą 1941 r. wywieziono ciotkę Marię Kosierowską wraz z dwójką dzieci. Podczas podróży jedno z dzieci zmarło i zwłoki wyrzucono z wagonu – warunki życia na zesłaniu, pretensje ciotki, że rodzina nie przysyłała jej paczek. Kilkuletni syn zachorował na tyfus, został zabrany od matki i zaginął. Ciotkę ewakuowano razem z Armią Andersa, przebywała w obozie dla uchodźców w Afryce, po wojnie zamieszkała w Wielkiej Brytanii, gdzie boh. ją odwiedziła.
[00:05:10] Z powodu zagrożenia ze strony banderowców rodzina nocowała w zbożu. Chrzestną piętnastoletniej siostry boh. była Ukrainka, która ukrywała dziewczynę w swoim domu pod pierzynami. Relacje ojca z sąsiadami Ukraińcami, którzy ostrzegali rodzinę przed ewentualnymi atakami. Podczas repatriacji rodzinę dogonił pies, z którym potem wychowywała się boh. [+]
[00:08:15] Rodzina zamieszkała na przedmieściach Przemyśla w nowym domu po wysiedlonych Ukraińcach – strach przed banderowcami, łuny pożarów okolicznych wiosek. Przesiedlenia Ukraińców do Związku Radzieckiego, ale też na Ziemie Odzyskane. Nadzieje ojca na powrót do Stryja, gdzie został dom i pasieka. Relacje w rodzinie. Rodzina miała krowę holenderską, jadąc do Polski zabrano beczkę miodu. Powody zamiany domu.
[00:12:43] Przedwojenny Stryj w opowieściach członków rodziny boh. Powody zamordowania członków wielodzietnej rodziny ukraińskiej. Spotkania z ciotką mieszkającą w Anglii – jej stan psychiczny.
[00:15:10] Sytuacja ojca po wojnie, brak renty. Powody zamiany drewnianego domu na murowany, który okazał się trudny do ogrzania. Siostra matki wyszła za Ukraińca Zapłatyńskiego i po wojnie została na Ukrainie, inna z ciotek wyszła za Niemca Hakimera i w 1933 r. wyjechała do Niemiec. Reakcja boh. na pożary – rozważania na temat lęków.
[00:20:12] Boh. zajmowała się siostra, która była krawcową. Brat pracował w fabryce dywanów w Kowarach. Gruźlica w Polsce. Rodzina miała możliwość przeprowadzki do Poznania, gdzie czekał na nich dom, ale nie skorzystano z tego. Opinia na temat odszkodowań i kondycji ludzkości.
[00:24:46] Sytuacja podczas okupacji. Charakter ojca, jego stosunek do innych narodowości. Po wkroczeniu sowietów ojciec został zwolniony z pracy na kolei. Ukrywanie się członków rodziny podczas napadów Ukraińców. Jeden z braci ciotecznych nie chcąc wstąpić do banderowców wstąpił do Armii Czerwonej i zginął na froncie.
[00:30:50] Boh. odwiedziła ciotkę mieszkającą w Manchesterze – spotkania z Ukraińcami. Jeden ze znajomych miał w domu kapliczkę Bandery.
[00:32:45] Nasilenie ruchów antypolskich na Kresach. Strach przed banderowcami po wojnie – nazwanie kogoś Ukraińcem było obelgą. Stosunki polsko-ukraińskie przed wojną.
[00:35:23] Boh. miała mieć na imię Stefania – kłopoty z imieniem Danuta. Pomoc Ukraińców podczas okupacji.
[00:37:55] Reakcja szesnastoletniego brata po zniknięciu rodziny z domu – chęć podpalenia ukraińskich domów. Bombardowanie Stryja. Rodzina chowała się w polu, a jedną z sióstr zabierała na noc chrzestna, Ukrainka, w której domu biesiadowali banderowcy. [+]
[00:40:30] Charakter ojca, jego podejście do dóbr materialnych. Chrzestna boh. także była Ukrainką. Wiadomości o Katyniu – najstarszy brat chciał wstąpić do Milicji Obywatelskiej – reakcja matki, która uważała, że mundurowi są narażeni na „Katyń”. Opinia na temat bandytyzmu i jego braku związków z narodowością.
[00:45:28] Podczas okupacji rodzice uprawiali ziemię i mieli pasiekę. Do prac polowych zatrudniano okolicznych chłopów. Po wyzwoleniu, podczas reformy rolnej, ludzie bali się brać ziemię. Ciotka, która została na Ukrainie, wyparła się sióstr, które mieszkały w Anglii i Niemczech. Opinia na temat działalności bytomskiego klubu lwowiaków [Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich].
[00:49:20] Kuzyn, chłopak w wieku poborowym, był długo ukrywany przez rodzinę przed poborem do Armii Czerwonej oraz przed banderowcami. Boh. w 1960 r. pracowała w Bieszczadach i wiedziała o osobach, które się ukrywały. Powojenne lęki.
[00:51:10] Ciotka Kosierowska została deportowana razem z rodziną, mąż został oddzielony i zaginął. Głód na zesłaniu – radość z posadzonych kartofli. Ewakuacja z Armią Andersa, stosunek ciotki do rdzennej ludności Afryki – incydent na cmentarzu w Manchesterze. Wspomnienie ciotki z Iranu. Możliwość wyboru kraju po wojnie – dwaj znajomi Ukraińcy wyjechali do Anglii, ponieważ mieli żony Niemki.
[00:59:00] Choroby wśród zesłańców – syn ciotki zachorował na tyfus i zaginął. Stan psychiczny ciotki po wojnie – wyparcie przeszłości, robienie zapasów żywności, strach przed Rosjanami. Ciotka w Afryce poznała swojego drugiego męża. Boh. wyjeżdżając z Anglii miała w bagażu perukę, którą ciotka wyrzuciła wkładając jej do walizki chleb. Pretensje do boh. z powodu braku paczek od rodziny podczas wojny. [+]
[01:05:10] Repatriacja w 1945 r. – zamieszkanie w domach opuszczonych przez Ukraińców. Zachowanie sąsiadki podczas kolędy, gdzie dzieciaki zamieniły Józefa starego na Józefa Stalina. Strach przed Ukraińcami po wojnie. Boh. była w Stryju w 1975 r. – przyjęcie przez sąsiadów, kradzieże z kołchozu.
[01:09:35] Wspomnienie charakteru ojca i matki. Sytuacja boh., która była dzieckiem starszych rodziców – na wywiadówki chodziła siostra. Podejście do życia.
[01:12:06] Rodzice wyjeżdżając do Polski zabrali beczkę z miodem i zapasy żywności – długa podróż. Pomoc z UNRRA po przyjeździe. Pierwszy dom stał niedaleko lasu – szukanie innego domu z obawy przed bandami. Strach przed obcymi.
[01:16:30] Ucieczka z przedszkola, gdy przyszedł lekarz, który badał dzieci. Boh. była we Wrocławiu podczas epidemii ospy – zatrzymanie przez milicję na dworcu i przymusowe szczepienie – zapach lizolu. [+]
[01:19:44] Rodzice do końca życia mieli nadzieję na powrót do Stryja i dlatego zostali w Przemyślu. Boh. miała koleżanki Żydówki. Wybór zawodu nauczycielki. Rodzice po wojnie zajmowali się rolnictwem. Zainteresowanie przeszłością rodzin Bratkowskich i Kasprowiczów. Wspomnienie krowy rasy holenderskiej.
[01:24:35] Wspomnienia z dzieciństwa – pasienie krów, bielenie domu przed Wielkanocą. Refleksja na temat nauki w szkole średniej i studiów. Nauka religii w szkole. Apel po śmierci Stalina – reakcja boh.
[01:30:51] Traktowanie repatriantów z Kresów przez mieszkańców Przemyśla. Limity rzeczy możliwych do zabrania podczas repatriacji.
[01:32:33] Wspomnienie psa, który dobiegł do pociągu i przyjechał do Polski. Boh. dawała koleżance chleb i dostawał za niego kredki, które były w paczkach z UNRRA. Boh. chodziła do szkoły jako pięciolatka – wyjście z klasy przed odmówieniem modlitwy. [+]
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..