Kazimierz Suliga (ur. 1924, Piotrkowice) w 1942 roku wstąpił do Armii Krajowej. W roku 1944 został ranny podczas akcji na dworcu kolejowym w Sędziszowie i był leczony w krakowskim szpitalu św. Łazarza. Po wyzwoleniu wrócił do domu w Piotrkowicach i nawiązał kontakt z oddziałem partyzantki antykomunistycznej, dowodzonym przez Jana Stempkowskiego ps. „Michał”. Po kilku akcjach i zranieniu Stempkowskiego wyjechał do Cieplic, gdzie podjął pracę na poczcie. Po kursie dla inwalidów wojennych w Lęborku wrócił w rodzinne strony i pracował w PGR jako księgowy. Kazimierz Suliga należy do Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i jest prezesem koła w Wodzisławiu.
[00:00:10] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1924 r. w Piotrkowicach.
[00:00:22] W kwietniu 1942 boh., ps. „Żbik” wstąpił do Armii Krajowej – szkolenia wojskowe. Został łącznikiem komendanta podobwodu, potem należał do oddziału dywersji, którym najpierw dowodził Józef Maj ps. „Ballet”, potem Jan Stempkowski ps. „Michał”.
[00:03:16] Boh. brał udział w akcjach niszczenia rejestrów kontyngentów oraz maszyn rolniczych w okolicznych majątkach – karanie złodziei, donosicieli oraz szpiegów. W Skroniowie koło Jędrzejowa były niemieckie magazyny żywnościowe pilnowane przez Ukraińców – kradzież jedzenia i jego rozdysponowanie. Napad na stację kolejową w Sędziszowie – unieruchomienie urządzeń, rozkręcenie torów. Podczas akcji trzech partyzantów zostało rannych – boh. postrzelono w kolano – przewiezienie na operację do Krakowa.
[00:08:34] Zadania boh. jako łącznika, współpraca z pracownikami poczty w Jędrzejowie. Broń podczas akcji podejmowanych przez partyzantów.
[00:11:30] Boh. został zawieziony na leczenie do Krakowa we wrześniu [1944], a do domu wrócił w marcu [1945]. Pobyt w krakowskim szpitalu św. Łazarza, ordynatorem był dr Kubisty – pozostały personel. Bombardowanie miasta przed wkroczeniem wojsk radzieckich. Boh. opuścił szpital i w marcu [1945] wrócił do domu.
[00:15:42] Rekonwalescencja w domu. Dawny dowódca, Jan Stempkowski, stanął na czele oddziału partyzantki antykomunistycznej – nawiązanie kontaktu. Podczas zasadzki zorganizowanej przez UB dowódca został ranny, a boh. poproszono o dostarczenie materiałów opatrunkowych i lekarstw – wizyta w aptece, opieka nad Janem Stempkowskim, który leżał na plebanii w Piotrkowicach – decyzja o przewiezieniu go do Krakowa, gdzie przebywała jego matka, żona komendanta okręgu łódzkiego, płk Michała Stempkowskiego. Doktor Kania ze szpitala św. Łazarza zgodził się leczyć rannego. Jan Stempkowski po wojnie ukrywał się, ale został złapany przez UB i zginął w 1950 r. w kieleckim więzieniu. Po nieudanej akcji odbicia więźniów z więzienia w Pińczowie oddział został rozwiązany. [+]
[00:26:27] Boh. wyjechał do Cieplic i pracował na poczcie, UB się nim nie interesowało. Po dwóch latach boh. zamieszał w Częstochowie – wyjazd na kurs dla inwalidów wojennych do Lęborka. Po kursie boh. wrócił w rodzinne strony i pracował w PGR jako księgowy.
[00:29:58] W gminie Nawarzyce mieszkał rolnik Karol Gąsior, który dzięki współpracy z Niemcami został wójtem. Za złe traktowanie Polaków został skazany wraz z rodziną na karę śmierci, wyrok na rodzinie wykonano, ale Gąsiorowi udało się uciec – w rodzinne strony wrócił w latach 60. Córka, której nie zastrzelono, wyszła za akowca i po wojnie mieszkała w Sosnowcu.
[00:32:48] W 1944 r. we wsi pojawił inżynier, który zajmował się melioracją rzeki – kontakty z kobietą, która jeździła na handel do Łodzi, a jej mąż służył w niemieckiej żandarmerii. Nawiązanie kontaktu z podziemiem – wspólna gra w siatkówkę. Wsypa – przyjazd Niemców, którzy aresztowali siedmiu mężczyzn, których potem rozstrzelano. Okazało się, że inżynier był szpiegiem – wykonanie wyroku. Zabito też kobietę, z którą się kontaktował.
[00:37:55] Atak na stację kolejową – unieruchomienie urządzeń, rozkręcenie szyn, z torów zrzucono trzy parowozy, które Niemcy musieli potem podnosić dźwigiem. W akcji brała udział grupa partyzantów z Sędziszowa, w której byli kolejarze.
[00:41:30] W jędrzejowskim więzieniu przebywało pięciu akowców. W gestapo pracował członek podziemia, który obmyślił plan uwolnienia więźniów. 2 lutego 1944 więźniowie zostali odbici. Akcją dowodził Józef Maj „Ballet”, uczestniczyli m.in. Jan Stempkowski „Michał”, Jerzy Ostrowski „Elza”, Władysław Trątnowiecki „Sarna” i Jan Turek „Kokoto”.
[00:49:04] Alianckie zrzuty – boh. brał udział w przygotowaniach, ale pierwszy zrzut nie odbył się. Powiódł się drugi zrzut, ale boh. w nim nie uczestniczył. Organizacja pola zrzutowego. W zasobnikach była broń, amunicja, materiały wybuchowe, lekarstwa, pieniądze. Przygotowanie bunkrów na magazynowanie rzeczy, po wojnie część z nich dostała się w ręce UB.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.