Barbara Tarnowska (ur. 1934, Kościelisko), lekarka, działaczka opozycyjna i społeczna. Podczas okupacji jej rodzice Wanda i Wacław Zarugiewiczowie ukrywali w domu Żydówkę Cylę Bukfirer. Barbara Tarnowska ukończyła Akademię Medyczną w Łodzi. W latach 1980-1981 była przewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność" przy Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Zakopanem, a także delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Brała udział w zorganizowanym w Zakopanem w dniu 1 maja 1983 r. kontrpochodzie, za co została ukarana grzywną przez kolegium do spraw wykroczeń. W maju 1984 r. z jej inicjatywy grono lekarzy zakopiańskich wystosowało petycję do Sejmu PRL o uwolnienie więźniów politycznych. W latach 1980-1988 była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa. Mieszka w Zakopanem.
[00:00:06] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1934 r. w Kościelisku.
[00:00:28] Mama była góralką, a ojciec Ormianinem, studentem Politechniki we Lwowie – powód przyjazdu do Kościeliska. Patriotyczne tradycje w rodzinie. Podczas okupacji kilku członków rodziny ze strony mamy było więźniami obozu w Auschwitz i Bergen-Belsen. W obozie zginął jeden z zięciów babci (Franciszek Mrowca) oraz jej brat Jan Krzeptowski. Po wkroczeniu sowietów do Lwowa siostra ojca została deportowana do Kazachstanu.
[00:03:03] Przed wybuchem wojny rodzina mieszkała w Puszczy Sandomierskiej, gdzie ojciec pracował jako leśniczy. Podczas okupacji rodzice ukrywali w domu sąsiadkę z Zakopanego, Żydówkę. Boh. i siostra nie chodziły podczas okupacji do szkoły. Przed ofensywą Armii Czerwonej rodzice odesłali córki do Zakopanego.
[00:05:35] Po wojnie nie rozmawiano o ukrywaniu Cyli Bukfirer, której rodzice mieli przed wojną karczmę w Kościelisku. Po wybuchu wojny dwie ciotki przywiozły Cylę do leśniczówki. Pod koniec wojny Cyla mająca fałszywą kenkartę wyjechała na roboty do Niemiec, podobno po wojnie wyjechała do Ameryki. Historia rodziców została zgłoszona do IPN i Yad Vashem. [+]
[00:10:47] Boh. i siostra nie wiedziały, że Cyla jest Żydówką. Powodem wyjazdu Cyli było zainteresowanie ze strony sąsiada, osadnika niemieckiego, faszysty. [+]
[00:12:08] Po wojnie ojciec był komendantem RKU w Gdyni, potem komendantem Nowego Portu w Gdańsku. Został aresztowany i osadzony w Sztumie za kontakty z „imperialistami”, czyli kapitanami statków. Boh. wróciła z matką do Zakopanego, siostra Anna wyszła za mąż i została w Gdyni. Szwagier Jerzy Dobrowolski został wyrzucony z Marynarki i podjął studia na Politechnice.
[00:14:29] Boh. skończyła Akademię Medyczną w Łodzi. Ojciec po wyjściu z obozu w Sztumie nie mógł dostać pracy. Gdy zapisał się do partii, dostał pracę w fabryce włókienniczej w Andrychowie. Groźby podczas przesłuchania szesnastoletniej boh. przez UB – przygotowywanie oskarżenia księdza katechety. [+]
[00:16:32] Boh. dostała się na studia dzięki zaświadczeniu o działalności w ZMP. Studia w czasach stalinowskich. Boh. mieszkała z dziewczyną, która była donosicielką – dwukrotna samokrytyka. [+]
[00:18:30] Po studiach boh. wróciła do Zakopanego i większość życia zawodowego spędziła pracując w miejscowym szpitalu. Babcia, Jadwiga Zarugiewicz, jest matką chrzestną Grobu Nieznanego Żołnierza.
[00:19:32] Praca w pogotowiu ratunkowym i jako szefowa punktu krwiodawstwa – konsekwencje nie należenia do partii. Założenie niezależnego związku zawodowego w szpitalu – w październiku 1980 boh. została jego przewodniczącą. Działania w pierwszym okresie powstania związku – list do premiera Pińkowskiego i jego skutki. Boh. została członkiem MKZ i brała udział w I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku.
[00:29:04] Zainteresowanie ze strony Służby Bezpieczeństwa. 13 grudnia 1981 boh. miała dyżur w szpitalu, internowanie działaczy Solidarności. O wprowadzeniu stanu wojennego dowiedziała się od kolegi, dyspozytora na kolei. Powody, dla których boh. nie została internowana, a tylko zabrana na przesłuchanie. Działalność podziemnej Solidarności – pomoc rodzinom uwięzionych. Do domu boh. przyjeżdżały na wakacje dzieci internowanych. Kolegia za udział w niezależnych manifestacjach. [+]
[00:39:00] Szykany ze strony SB oraz w pracy. Współpraca z warszawskim kościołem Św. Marcina. W domu boh. ukrywał się Bogdan Borusewicz z żoną. Pomoc finansowa rodzinom internowanych, drukowanie ulotek, akcje plakatowe. Boh. razem z Janiną Gościejową założyła duszpasterstwo służby zdrowia – spotkania z księdzem Tischnerem. Mąż boh. odwoził Wałęsę z Zakopanego do Gdańska.
[00:44:22] Po reaktywowaniu Solidarności boh. ponownie została przewodniczącą związku. Po rezygnacji z funkcji była wiceprzewodniczącą Rady Miasta. Postawa jednego z adwokatów, który odmówił obrony osób mających się stawić na kolegium. Działalność podczas I Zjazdu. Po transformacji ustrojowej boh. dowiedziała się, kto z jej otoczenia na nią donosił. Udział w pielgrzymkach ludzi pracy.
[00:48:40] Boh. była mężem zaufania w sztabie Zofii Kuratowskiej podczas wyborów w 1989 r. Zaangażowanie Kościoła w politykę.
[00:49:25] Wspomnienie przesłuchania przez UB – zeznania wymuszone bronią. Boh. była świadkiem podczas rozprawy księdza przed Sądem Wojskowym – odwołanie zeznań. [+]
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.