Danuta Starostka z d. Cedler (ur. 1938, Warszawa) pochodzi z rodziny zawodowego wojskowego. Po wybuchu wojny matka odwiozła dzieci do rodziców mieszkających na Kresach, skąd rodzinę deportowano do Abakanu w Chakasji. Po amnestii rodzina przeniosła się do Małej Minusy, gdzie ciotka podjęła pracę w polskim domu dziecka. W 1945 r. rodzina, dzięki staraniom matki, wróciła do domu na Kresach, skąd repatriowano się do Polski. Danuta Starostka mieszkała w Sulechowie, potem w Malborku. W 1952 r. ojciec wrócił z Anglii i zamieszkał we Wrocławiu. Danuta Starostka ukończyła wrocławską Akademię Ekonomiczną, potem studium położnicze. Pracowała jako kierowniczka studium medycznego. Należy do Związku Sybiraków. Mieszka we Wrocławiu.
00:00:07 Autoprezentacja boh. urodzonej w Warszawie w 1937 r. [potem boh. mówi, że urodziła się w 1938]
00:00:12 Przedstawienie rodziny: ojciec był zawodowym wojskowym, matka zajmowała się domem, boh. miała starszego brata.
00:00:26 Po wybuchu wojny matka zabrała dzieci i wyjechała z Warszawy na wieś do matki. Stamtąd rodzina została deportowana. Długa droga w głąb Związku Radzieckiego. Po przyjeździe do Abakanu rodzinę przewieziono do posiołka – warunki, w jakich zamieszkała sześcioosobowa rodzina.
00:02:38 W Polsce ciocia była nauczycielką, dziadek lekarzem, a babcia zajmowała się domem. Ciocia i dziadek nie przyznali się do swoich zawodów i pracowali fizycznie. Bratu groziła śmierć głodowa – pomoc sąsiadów. Ciocia dowiedziała się o polskim domu dziecka w Krasnojarsku [chodzi o Małą Minusę] i zatrudniła się tam jako wychowawczyni zabierając dzieci ze sobą. Boh. była w domu dziecka do końca pobytu w ZSRR.
00:05:20 Matka, gdy dowiedziała się, że dzieci deportowano razem z jej rodziną, zaczęła starania o sprowadzenie ich do Polski, co jej się udało.
00:06:00 Dzieci rosyjskie nauczyły boh. przeklinać. Ciocia w domu dziecka uczyła matematyki i polskiego.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu – świadek odpowiada na pytania]
00:06:42 Nazwisko panieńskie boh. Ojciec brał udział w kampanii wrześniowej. Gdy matka po odwiezieniu dzieci do rodziców wróciła do Warszawy, już go nie spotkała, w 1948 r. dowiedziała się, że mąż mieszka w Anglii. Ojciec wrócił do kraju w 1952 r. Stan zdrowia brata po pobycie w ZSRR.
00:09:08 Po powrocie do Polski rodzina mieszkała w Malborku. Matka ściągnęła rodzinę w 1945 r. do miejscowości, z której ją deportowano, odzyskała także rodzinne gospodarstwo. Z dawnych Kresów rodzina repatriowała się do Polski i zamieszkała początkowo w Zielonej Górze.
00:11:55 Dyscyplina w domu dziecka, opieka nauczycieli, nauka języka polskiego – boh. chodziła z ciocią na jej zajęcia. Po przyjeździe do Polski podjęła naukę w drugiej klasie szkoły podstawowej. Podczas edukacji zajmowała się także sportem. Wspomnienie zmarłego narzeczonego. Boh. skończyła Akademię Ekonomiczną we Wrocławiu oraz szkołę dla położnych, pracowała jako kierowniczka pomaturalnego studium medycznego.
00:17:22 Niechęć dzieci rosyjskich do polskich rówieśników. Brat stawał w obronie boh. i bił się z chłopakami. Podczas podróży w głąb ZSRR rodzina zjadła zapasy – głód na zesłaniu, niedożywienie brata. Po powrocie do Polski brat chorował i zmarł mając 38 lat. Podczas podróży w głąb ZSRR jakiś Rosjanin wpadł do wagonu i rzucił się na dziadka, który go wyrzucił za drzwi. Wspomnienie babci, która pomagała innym zesłańcom.
00:21:13 Wyjazd z Krasnojarska w 1945 r., babcia miała pieniądze na podróż powrotną – matka odebrała rodzinę na stacji. Boh. opiekuje się najmłodszą siostrą matki, która też była na zesłaniu, a obecnie ma 98 lat. Ojciec zmarł niedługo po powrocie z Anglii.
00:23:05 Pogoda w Krasnojarskim Kraju. Poprawa warunków bytowych po przeprowadzce do Krasnojarska [Małej Minusy]. Babcia stawiała bańki choremu bratu Tadeuszowi.
00:24:43 Rodzina osiedliła się w Sulechowie, potem w Malborku. Matka była z wykształcenia prawniczką. Ojciec po powrocie do Polski zamieszkał we Wrocławiu. Po przyjeździe do Malborka matka podjęła pracę i dostała duże mieszkanie. Boh. studiowała ekonomię we Wrocławiu.
00:27:23 Podczas lektoratu z języka rosyjskiego wykładowczyni zwróciła uwagę na boh., która potem odrabiała lekcje innym studentom.
00:27:58 Boh. spotkała na studiach kolegę, który również był w domu dziecka w Małej Minusie.
00:29:10 Brat skończył Politechnikę, jego córki są nauczycielkami.
00:29:48 Kłopoty z wyżywieniem na zesłaniu, babcia sprzedawała ubrania. Warunki w domu dziecka – ciocia prowadziła zajęcia muzyczne, organizowała wieczorki. Uczniowie po repatriacji utrzymywali z nią kontakt.
00:32:00 Boh. przyjechała na studia do Wrocławia, a mama mieszkała i pracowała w Malborku.
00:32:55 Boh. nie chce się wypowiadać na temat stanu wojennego. Podczas pracy zawodowej pomagała swoim biedniejszym uczennicom, z niektórymi ma kontakt do dziś.
00:34:22 Boh. pamięta psa, z którym bawiła się w Warszawie przed wojną. Pierwszy raz po wojnie pojechała do Warszawy pod koniec lat 60. – mieszkanie rodziny na Pradze przetrwało powstanie.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..