Krzyżańska Maria
Maria Krzyżańska z d. Mikołajczak (ur. 1924, Gniezno) w listopadzie 1940 roku wraz z rodziną została przez Niemców wysiedlona z domu rodzinnego. Trafiła do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie wkrótce zaangażowała się w konspirację razem z siostrą Ewą – najpierw w ramach NSZ, a potem w AK, wprowadzona przez Hilarego Moraczewskiego „Morusa”, komendanta Kedywu na Inspektorat Piotrków Trybunalski. Pani Maria składała przysięgę na ręce swojego przyszłego męża – Henryka Krzyżańskiego „Stefana”. W jej domu był punkt kontaktowy AK, nocowali tam członkowie konspiracji, ona sama była łączniczką. W wyniku wsypy w maju 1944 roku rodzina musiała uciekać, ale po uspokojeniu sytuacji wróciła do Piotrkowa. Pani Maria wraz z siostrą zostały aresztowane w październiku 1944. Podczas przesłuchań na gestapo w Piotrkowie pomógł im Ślązak, który dał im czas na ustalenie wspólnej wersji. Po wypuszczeniu pani Maria ukrywała się do końca wojny. Na początku 1945 roku, po wkroczeniu Armii Czerwonej, została aresztowana przez UB. Po zwolnieniu osiedliła się w Gnieźnie. W 1946 roku wyszła za mąż za Henryka Krzyżańskiego. W 1953 roku na mieszkanie Krzyżańskich odbył się nalot. Było to najprawdopodobniej związane z ukrywanym u nich przez kilka tygodni Kazimierzem Załęskim „Bończa”. Pani Maria ukończyła Akademię Handlową w Poznaniu, była księgową w rozlewni piwa, potem w Zjednoczeniu Przemysłu Terenowego i Motoryzacyjnego w Gnieźnie. Po przeprowadzce do Poznania pracowała w zakładach Tarpan.
more...
less