Rychlik Stanisława
Stanisława Rychlik z d. Niszcz (ur. 1926, Ruchna) opowiada o miejscowej społeczności żydowskiej przed wojną, relacjach pomiędzy społecznością polską i żydowską, a także o okupacji niemieckiej i tragicznym losie ludności żydowskiej.
00:00:01 Autoprezentacja boh. urodzonej w Ruchnej w 1926 r.
00:00:15 Prezentacja rodziców: Michaliny i Seweryna. Boh. miała dwie siostry, rodzina mieszkała w Węgrowie, gdzie rodzice prowadzili gospodarstwo. Do dziś w mieście stoi dom rabina. Żydzi zajmowali się handlem i rzemiosłem – odbieranie butów od szewca. Przypadki łapania Polaków „na macę”. Matka ostrzegała boh., by nie chodziła blisko żydowskich domów. Do szkoły chodziły żydowskie dzieci, ale boh. się z nimi nie bawiła. Bożnica w miasteczku była wyższa od kościoła.
00:06:40 Godzina policyjna podczas niemieckiej okupacji. Boh. wracając od ciotki została zatrzymana przez Polaka i żandarma – ucieczka przed wywózką na roboty. [+]
00:11:20 W piwnicy chowano prosiaka na własne potrzeby, działalność ubojni i masarni dla wojska. Rodzina sprzątała w pałacu hrabiego Łubieńskiego, w którym kwaterowali Niemcy. Powody zrobienia przez ojca schronu w stodole i kryjówki w domu. Podpalenie pałacu przez czerwonoarmistów. [+]
00:15:24 Traktowanie Żydów przez Niemców. Ludzie dokarmiali jeńców z pobliskiego obozu. Reakcja boh., gdy idąc drogą usłyszała z furmanki rozmowę jadących Żydów.
00:17:27 Jedna z mieszkanek Węgrowa ukrywała i wychowała żydowską dziewczynkę, która potem wyjechała do Izraela. We Ruchnej ktoś ukrywał Żydów, ale też zdarzyło się, że chłopak wydał ludzi ukrywających się w sianie.
00:20:57 Zachowanie Niemców podczas okupacji – rodzice mogli w kantynie kupić cukierki dla dzieci. Rosjanie podpalili pałac i nie pozwoli go gasić.
00:22:30 Praca w gospodarstwie, uprawa lnu i wyrób tkanin, szycie odzieży. Ojciec walczył podczas I wojny światowej – starania o uprawnienia kombatanckie, przyjazd kolegi z wojska.
00:28:04 Ojciec trzymał bydło u kuzynów mieszkających na kolonii. Łuna bombardowanego Sokołowa.
00:29:19 Zniszczenie żydowskiego cmentarza w Węgrowie podczas budowy szkoły zawodowej. Współcześnie stojące budynki pożydowskie. Stan ulicy Czystej zamieszkałej przed wojną przez Żydów. [+]
00:31:18 Przyjazdy Cyganów – próba kradzież kur u Krochmalów. Groźby podpalenia gospodarstwa. [+]
00:32:04 Koleżanka boh. została wywieziona na roboty do Niemiec – wypadek podczas pracy i jego skutki.
more...
less