Jan Jabłoński (ur. 1952, Łańcut), emerytowany nauczyciel fizyki i chemii, trener piłki ręcznej i sportów pożarniczych, organizator sportu szkolnego. W 1978 r. ukończył studia magisterskie z fizyki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie i podjął pracę jako nauczyciel w Zespole Szkół Włókienniczych w Rakszawie. W 2004 r. przeszedł na emeryturę, ale jeszcze przez osiem lat uczył w Zespole Szkół w Żołyni (gimnazjum i liceum). Działacz sportowy i społeczny. W młodości zawodnik piłki ręcznej KS „Jawor” Krzemienica oraz AZS Rzeszów. Przez 20 lat prowadził w SKS „Anilana” Rakszawa sekcję piłki ręcznej dziewcząt, zdobywając szesnaście razy tytuł mistrza dawnego województwa rzeszowskiego. Instruktor pożarnictwa i kierownik Młodzieżowej Drużyny Strażackiej w Rakszawie. W 1988 r. zdobył ze swoją drużyną mistrzostwo Polski w sportach pożarniczych. Od lat pracuje jako organizator sportu w powiecie łańcuckim, prowadząc wiele imprez sportowych, pożarniczych, turystycznych i kulturalnych. Przemierzył turystycznie rowerem tysiące kilometrów w kraju i zagranicą. Otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi oraz medal „Zasłużony dla Powiatu Łańcuckiego”. Prowadzi społeczne archiwum filmowe gminy Rakszawa, filmuje najważniejsze wydarzenia.
more...
less
[00:00:07] Ur. 14 października 1952 r. w Łańcucie, dzieciństwo i młodość we wsi Krzemienica pow. łańcucki na Podkarpaciu, skąd pochodzili oboje rodzice: Stanisława dd. Łątka i Stanisław. Zabytkowy drewniany kościół św. Jakuba na szlaku Drogi św. Jakuba. Zatrudnienie ojca: jako kierowca w pogotowiu ratunkowym w Łańcucie. Trzech braci, nauka w szkole podstawowej w Krzemienicy od 1959 r., dbałość rodziców o wykształcenie. Nauczyciel biologii i WF Andrzej Pragac, prężna sekcja piłki ręcznej dla chłopców. Elitarne Technikum Mechaniczno-Elektryczne w Rzeszowie przy ul. Obrońców Stalingradu, codzienne dojazdy pociągiem przez 5 lat. Opracowanie własnej metody uczenia się według zaleceń Jarosława Rudniańskiego – wzorowy uczeń w technikum, tytuł: technik budowy maszyn.
[00:04:30] Odkrycie talentu pedagogicznego, pomaganie kolegom w nauce. Pasja do nauki, decyzja o podjęciu studiów w szkole pedagogicznej, specjalizacja: fizyka. Protest dyrektora technikum mgr inż. Tadeusza Barana. Podjęcie w 1972 r. studiów w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie, kierunek fizyka z chemią. Kontynuacja pasji szczypiornistycznej, mgr Marek Mirkiewicz. Przyimek „Moby Dick”.
[00:07:55] Wyczerpujące treningi, metodyka prowadzenia drużyny, umowa w sprawie ewentualnych rozgrywek z drużyną z Krzemienicy, pozycja na boisku.
[00:10:15] Sukcesy drużyny na mistrzostwach Polski wyższych uczelni pedagogicznych i filii uniwersytetów. Brązowy medal w Krakowie w 1972 r., podobnie w Rzeszowie, w 1976 r. wicemistrzostwo Polski w Białymstoku. Boh. – król strzelców w rzutach karnych [+]. Zamieszkanie z kolegą na stancji, na V roku w akademiku. Pilne studiowanie, staranne pismo piórem. Tytuł laureata w konkursie „Primus inter pares” spośród kilku uczelni, medal wręczał prof. Henryk Jabłoński, przewodniczący Rady Państwa.
[00:14:14] Szkolenie wojskowe na studiach (Szkoła Oficerów Rezerwy, „bażanty”). Powołanie do Wyższej Szkoły Wojsk Przeciwlotniczych w Koszalinie. Przekonanie o „pechowym roczniku”.
[00:17:30] Propozycje pracy po studiach, zatrudnienie w Zespole Szkół Zawodowych im. Manifestu Lipcowego w Rakszawie, potem też w technikum mechanicznym, dyrektor Sobuś. Tytuł pracy dyplomowej w technikum, rysunki techniczne suwnicy przemysłowej. Praca w technikum w Rakszawie do 2004 r.
[00:21:40] Kadra nauczycielska, charakterystyka uczniów. Dorabianie w czasie wakacji w gospodarstwach, zarobkowe zbieranie jagód. Pęknięty nos podczas gry w palanta. Pióropusze z indyczych piór. Zabawy zimowe, przytopienie podczas jazdy na łyżwach.
[00:24:57] Przykładanie się do nauki, „pożeranie” książek. Zakładowe kolonie letnie.
[00:26:30] Organizacja sportu w terenie: liga wiejska, treningi przy szkołach, klasa okręgowa, klasa wojewódzka, międzywojewódzka. Najlepsza drużyna regiony Stal Mielec.
[00:29:10] Rozgrywanie meczów w niedziele po sumie, liczni kibice z Krzemienicy. Kłopoty z finansowaniem drużyny.
[00:30:55] Krzemienica w czasie wojny: nie było partyzantki, arsenał znaleziony na strychu sąsiada. Zabranie ojca na roboty przymusowe do Niemiec w wieku 17 lat. Posterunek żandarmerii w czasie wojny w Domu Ludowym.
[00:33:45] Wspomnienia z ważnych rozgrywek, pamiętnych meczów. Przekazanie przez księdza Stanisława Dudę terenu pod boisko do piłki ręcznej, drużyna 7-osobowa. Metody doskonalenia rzutów – treningi piłeczką palantową o ścianę stodoły. [+]
[00:41:35] Bożena Motyl. Początek lat 80. to złote lata technikum i szkoły zawodowej włókienniczej, także technikum wieczorowe, ponad 1200 uczniów, głownie dziewczęta.
[00:45:12] 380 miejsc w szkolnym internacie. W latach 70. autobusy z Łańcuta do Rakszawy. Gra w piłkę ręczną „zawodowa” do 35 roku życia w klubie Jawor Krzemienica. Klub w wojsku i w czasie studiów. Historia powstania sekcji piłki ręcznej w szkole w Rakszawie (zajęcia pozalekcyjne). Początek treningów.
[00:48:30] Roczna służba wojskowa, zawody województwa rzeszowskiego, puchary kuratoryjne, w dalszych latach tytuły mistrzowskie. Metoda dyscyplinowania zawodniczek [+], sukcesy drużyny, 16 złotych medali wojewódzkich w ciągu 20 lat, rywalizacja z drużyną z Tyczyna, trener Bronisław Kubicki. Podkarpacki Związek Szkolny w Rzeszowie.
[00:51:25] Wycofanie drużyny z rozgrywek związkowych pomimo sukcesów w zawodach klubowych z powodu niedostatków finansowych, szkolne zawody międzynarodowe.
[00:54:15] Nabór zawodniczek do drużyny: Lidia bednarczyk, Aleksandra Kobiałka-Wójcik. Codzienne treningi, nacisk na szybkość. Rozgrywki międzyszkolne po 1989 r., przygraniczne współpraca międzynarodowa: Słowacja-Ukraina-Polska-Węgry. Maria Zachara, Ewa Bielecka – leworęczne zawodniczki spoza szkoły wspierające w turniejach. Drużyny: ZSW Rakszawa, Anilana Rakszawa.
[00:58:15] Utworzenie województwa podkarpackiego, zmniejszenie liczebności szkoły, większa konkurencja w zawodach, słabnące zainteresowanie piłką ręczną w Rakszawie. Przejście boh. na emeryturę w 2004 r. Zawodniczki Małgorzata Bąk (Polko), Zofia Chmielowiec prowadzą własne drużyny.
[01:01:30] Duże zainteresowanie sportem wśród uczennic: piłka ręczna, siatkówka (trenerzy Czado i Piechuta, koszykówka, biegi przełajowe). Tytuł najbardziej usportowionej szkoły średniej w Polsce.
[01:03:03] Prowadzenie drużyn dziewcząt, niewielu chłopców w szkole, drużyna siatkarzy. Zawody w sportach pożarniczych. Obowiązkowość i dyscyplina w pracy.
[01:04:45] Sporty pożarnicze – dzięki współpracy z szefem zakładowej straży pożarnej Augustynem Mączką ps. „Generał” – organizacja zakładowej kobiecej drużyny sportów pożarniczych. Organizacja gminnych zwodów pożarniczych, opis dwóch konkurencji: sztafety z przeszkodami i rozwinięcia bojowego.
[01:09:01] Zawody rejonowe w Rakszawie, zwycięstwo w zawodach wojewódzkich w 1988 w Nowej Sarzynie. II Strażackie Dni Młodości w Świeszynie – wygrana zespołu dziewcząt z Rakszawy. [+]
[01:13:02] Od 1987 r. żeńska drużyna pożarnicza zawsze wygrywała zawody powiatowe i połowę wojewódzkich. Początkowo stosowany system radziecki zawodów zamieniony na międzynarodowy europejski system CTIF. Pomoc starszego brygadiera Jana Ciby z PSP w Łańcucie w organizacji pokazu nowego systemu sportów pożarniczych. Rozszerzenie systemu CTIF na szkoły podstawowe. Bezkonkurencyjność drużyn z Rakszawy, protesty innych uczestników zawodów.
[01:18:24] System nagród rzeczowych dla zwycięzców, poszukiwanie sponsorów. Nagrody finansowe ‒ za wygranie zawodów ogólnopolskich 10 tys. zł. Konkursy wiedzy pożarniczej i plastyczne. Budowa toru pożarniczego do treningów, szkolenie instruktorów. Leonarda Bogdan—Zarząd Główny Związku OSP RP.
[01:21:10] Konkurs na najlepsza kronikę drużyny pożarniczej. Słabe zainteresowanie chłopców sportami pożarniczymi. Dokumentowanie zawodów kamerami filmowymi. Warunki przyjęcia do drużyny pożarniczej. Odznaczenia strażackie boh.
[01:26:06] Wielu zawodników sportów pożarniczych zostało zawodowymi strażakami: Roman Poterek z PSP Łańcut), Marek Poterek, Waldemar Nowak, Robert Cyburt. Bogusław Cypryś. Obozy treningowe w Julinie. Turniej piłki siatkowej o memoriał Józefa Gondeli.
[01:28:57] „Strażak musi być szybki”. Kłopoty ze zdrowiem po pandemii covid-19, wycofanie się boh. z prowadzenia drużyny, wspomnienia z dawnych zawodów. Prezes Tadeusz Świątoniowski.
[01:34:07] Wspomnienie z mistrzostw Polski w Częstochowie w 2010 r., zdobycie II miejsca. Zakwaterowanie w domu pielgrzyma. [+]
[01:37:05] Dokumentacja filmowa z zawodów, wypadek (zawalenie się tunelu) podczas zawodów. Drugie pokolenie zawodniczek Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych (MDP) – 30 lat istnienia. Zachęty ze strony nauczycieli do uprawiania sportu.
[01:40:08] Grupa teatralna drużyny strażackiej. Zawodniczka i uczennica Jolanta Szypuła z Baryczki, spotkanie po latach. Rywalizacja między zakładową strażą pożarną (drużyna boh.) a gminną OSP, utworzenie jednej wspólnej drużyny: młodzieżowa drużyna dziewcząt przy OSP Rakszawa.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.