Dariusz Cichor (ur. 1962, Augustów), ojciec zakonnik OSPPE (Paulini), wnuk Mieczysława Cichora, ofiary Obławy Augustowskiej. Chodził do szkoły podstawowej przy ul. Mostowej w Augustowie, gdzie był więziony dziadek. Po ukończeniu I Liceum Ogólnokształcącego im. Grzegorza Piramowicza w Augustowie w 1981 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Zakonu Paulinów na Skałce w Krakowie. Na nowicjat został skierowany do Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej w Leśniowie w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Od tego czasu pełni posługę w różnych ośrodkach Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika. W młodości ojciec Piotr opowiadał mu o dziadku Mieczysławie, który zginął w Obławie Augustowskiej. Mieczysław Władysław Cichor urodził się 4 lutego 1898 r. w Przełaju w powiecie jędrzejowskim (s. Jana i Katarzyny z domu Łysko). Mieszkał w Augustowie, pracował jako robotnik. Żonaty, miał czworo dzieci – najmłodszym był Piotr, ojciec Dariusza Cichora, mający w 1945 r. osiem lat. Mieczysław Władysław Cichor brał udział w wojnie polsko-sowieckiej w 1920 r. Pracował w tartaku na Lipowcu. W czasie II w. św. i tuż po niej żołnierz AK i AKO – pełnił funkcję inspektora broni maszynowej. Po wejściu Sowietów odrzucił propozycję służby w UB, którą składał mu Jan Szostak. Po próbie aresztowania ukrywał się w okolicach Balinki (gm. Sztabin pow. Augustów). Zatrzymany przez Sowietów podczas Obławy Augustowskiej w nocy z 16 na 17 lipca 1945 r. na skutek donosu sąsiadek. Zaginął bez wieści. Źródła: ListaWyklętych.pl (http://listawykletych.pl/katalog/cichor-mieczyslaw-wladyslaw/ – dostęp: 04.05.2023), wywiad własny.
more...
less
[00:00:10] Ur. 8 sierpnia 1962 r. w Augustowie, rodzice Anna dd. Duda i Piotr, członek Zakonu Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika od 1981 r. Szkoła podstawowa i I Liceum Ogólnokształcące im Grzegorza Piramowicza w Augustowie.
[00:01:40] Dziadek z rodziny mieszczańskiej z Jędrzejowa, służył w Augustowie w I Pułku Ułanów Krechowieckich. Poznanie babci, pięcioro dzieci. Opowieści ojca o dziadku, nauka pieśni legionowych i partyzanckich. Żywa legenda Piłsudskiego w Augustowie. Trauma wojenna [ojca] z powodu utraty ojca.
[00:04:50] Działalność dziadka w AK w podziemiu niepodległościowym w 1945 r. Poszukiwanie członków rodzin straconych w obławie augustowskiej, odkrywanie bezimiennych mogił w lesie przez ojca i babcię.
[00:07:44] Okopy nad Jeziorem Sajno – miejsce walk z sowietami. Wakacje u babci Heleny, opowieści o dziadku. Obawy przed ujawnieniem prawdy dzieciom.
[00:10:18] Uwięzienie dziadka w podziemiach budynku dawnej szkoły podstawowej przy ul. Mostowej, grypsy od dziadka. Stryjowie Wiesław i Stanisław. Odkrycie prawdy o obławie augustowskiej po 1989 r. Ojciec miał 10 lat, gdy zabrano dziadka.
[00:14:20] Skrytka w podłodze domu dziadka Mieczysława przy ul. Bystrej, babcia oszukana przez sąsiada donosiciela.
[00:19:00] Przekonanie w rodzinie o zamordowaniu dziadka przez NKWD – nagłe zniknięcie ponad 590 osób z okolicy. Wspomnienie mamy: odpust z wujem Aleksandrem Dudą w lipcu 1945 r. w Studzienicznej – wyłapywanie mężczyzn przed kościołem po mszy. Złapanie wuja przez funkcjonariusza UB, reakcja mamy, wskazanie drogi ucieczki do domu we wsi Blizna.
[00:24:05] Dziadek Józef Duda był pracownikiem kolei. Babcia Bolesława ukrywała przed rodziną prawdę o obławie. Mieszkanie w Suwałkach – nachodzenie dziadka przez „jakichś mężczyzn”. Możliwy scenariusz działań służby bezpieczeństwa wobec dziadka – nagłe karne przeniesienie z dala od rodziny do stacji Orzysz w 1950 r. Wiadomość o tragicznej śmierci dziadka w Orzyszu.
[00:28:00] Uroczysty oficjalny pogrzeb dziadka Józefa Dudy w Suwałkach: „chucpa”. Stryjenka sybiraczka Janina Cichor – ostrożne dawkowanie informacji o wywózce, „to wszystko może jeszcze wrócić”. Nieufność ojca wobec Rosjan i „komunistów”. Rozmowa z ojcem na temat strajków radomskich. [+]
[00:34:12] Moment aresztowania dziadka – w domu przy ul. Bystrej 9 [?] w dzielnicy Baraki/ Limanowskiego, ogród wychodzący na Kanał Bystry.
[00:36:07] Teczka z dokumentami rodzinnymi, zdjęcie dziadka w mundurze. Kuzyn Maciej Cichor z Augustowa. Powściągliwe wypowiedzi babci na temat obławy.
[00:39:30] Przekazywanie przez babcię grypsów do dziadka w ubraniach przekazywanych do uprania. „Komunistyczna mitręga”, ojciec – nieprzejednany przeciwnik komunizmu, wzywanie rodziców do urzędu i przepytywanie na temat boh.
[00:43:00] Ojciec pracował jako elektryk, mama zatrudniona w biurze kontroli sprzedaży. Poznawanie ludzi z podobna historią rodzinną. Jan Szostak, agent komunistyczny, „pieszczoszek władzy”, konfident „zasłużony dla Ziemi Augustowskiej”, wycieczki szkolne pracowni i zwierzyńca w jego domu nad rzeką Nettą. [+]
[00:48:20] Udział młodzieży szkolnej w pogrzebie Szostaka – zamknięcie bramy kościoła przed konduktem. [+]
[00:50:36] Dziadek zwolennik Piłsudskiego, brał udział w bitwie warszawskiej. Uroczystości upamiętniające ofiary obławy augustowskiej w Gibach, ks. Wysocki.
[00:53:58] Nadzieja ojca podczas odkrycia grobów w 1987 r. Niemożność otrzymania aktu zgonu dziadka. Symboliczny grób zbiorowy. Prof. Pawłow z Moskwy.
[00:57:45] Inspiracje do stanu duchownego: duch radykalnego antykomunizmu w domu, głęboki katolicyzm, patriotyzm i kult Maryi. Fascynacja postacią księdza Kordeckiego, patriotyzm paulinów. Wycieczki rodziny do Krakowa i na Jasną Górę („święte miejsca”).
[01:02:00] Krytyka przez boh. braku duchowości, powierzchowności i konsumpcjonizmu współczesnego społeczeństwa. Badanie historyczne okresu zaborów.
[01:04:31] Spędzenie stanu wojennego w nowicjacie w Leśniowie k. Żarek. Seminarium Duchowne paulinów na Skałce w Krakowie. Msza za ojczyznę w katedrze wawelskiej, abp Macharski – seminarzyści przegonieni przez zomowców.
[01:07:27] Symboliczny grób ks. Jerzego Popiełuszki w krypcie zasłużonych kościoła na Skałce – znicze palone przez krakowiaków. Naciski na rektora, by zlikwidować grób. Zaognione stosunki seminarzystów z SB.
[01:10:20] 10 kwietnia 2010 r. na Jasnej Górze – wieść o katastrofie smoleńskiej „zawsze wiedziałem, że to zamach”. Stworzenie muzeum pamiątek po ofiarach katastrofy na Jasnej Górze. [+]
[01:14:53] Marsz rocznicowy w Częstochowie, baner „Żądamy prawdy o Smoleńsku”, miesięcznice. [+]
[01:16:43] Stosunki państwo-kościół: w latach 80. zaprzestanie poboru rekrutów do wojska z seminariów duchownych. Pielgrzymka papieska w 1979 r., pamiątkowy krzyż ze spotkania w kościele św. Anny. W 1983 r. uroczystości 600-lecia klasztoru na Jasnej Górze, zabawna sytuacja przy stole z udziałem Jana Pawła II. [+]
[01:20:23] JPII „biedny i zmęczony” przed mszą dla młodzieży w 1991 r., zachwyt językiem wypowiedzi papieża. Związki JPII z Jasną Górą.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.