Bornecka Stanisława
Stanisława Bornecka z d. Robak (ur. 1930, Stryjówka) wychowała się jako jedynaczka w dużym gospodarstwie rolnym we wsi Stryjówka na Podolu. Jej rodzina została deportowana 10 lutego 1940 do sowchozu w Oziorkach w obłasti swierdłowskiej. W 1945 zostali przerzuceni do Żmyranki na Ukrainie. Stamtąd udało im się przedostać do rodzinnej wsi, gdzie zastali swoje gospodarstwo w rękach ukraińskich. Repatriowani jesienią 1946 do Polski, objęli gospodarstwo poniemieckie w Sławie Śląskiej. Pani Stanisława ukończyła gimnazjum i liceum przemysłu odzieżowego we Wrocławiu. Po wyjściu za mąż w 1954 roku przeniosła się wraz z mężem do Zielonej Góry. Pracowała w zakładach krawieckich. Mieszka w Nowej Soli.
więcej...
mniej
STRESZCZENIE NA MATERIALNE NIE ZMONTOWANYM! P1010482 [00:00:17] Bohaterka opowiada o wsi [Stryjówka], gdzie przed wojną w zgodzie mieszkali Polacy, Ukraińcy i Żydzi.
[00:02:10] Wybuch wojny. Całą rodzinę deportowano na Syberię. Na sanie zapakowali cały dorobek, zawieźli do wagonów i tam trzeba było czekać trzy doby.
[00:04:30] Dojechali do Swierdłowska, tam musieli się przesiąść do innych wagonów i dojechali do Taboryńska, a później na saniach jechali przez dwa tygodnie do sowchozu Oziorki. Ojciec bohaterki robił obuwie, dziadek łapcie, matka pracowała przy ścince drzewa, babcia w polu.
[00:08:04] Tam mieszkali do 1945 roku. Armia Andersa. Bohaterka skończyła szkołę, dziadkowie zmarli. Liczne zgony z głodu.
[00:10:35] Cukierki. Zapomoga. Życie w sowchozie.
[00:12:55] W 1945 wszystkich wsadzono na barkę i przywieźli do wsi Żmierinka pod Winnicą. Zostali przemyceni do swojej rodzinnej wsi, ale gospodarstwo już było zajęte przez Ukraińców. Zaproponowano im albo przyjąć obywatelstwo Związku Radzieckiego, albo wyjechać na Zachód. Wyjechali do Sławy Śląskiej.
[00:16:19] Tam bohaterka skończyła szkołę, wyszła za mąż i wyjechała do Zielonej Góry.
P1010483 [00:00:18] Życie w Stryjówce. Szkoła, rodzinne gospodarstwo: 15 hektarów, 2 krowy. Ksiądz Szczerbiński.
[00:04:45] Dziadek urodził się w Kanadzie, ożenił się w Polsce i chciał wrócić do Kanady z babcią i całą rodziną bohaterki, ale nie zdążył, bo wybuchła wojna.
[00:06:40] Relacje polsko-ukraińskie. Z rodziny nikt nie ucierpiał od UPA.
[00:08:25] Życie na Syberii. Ubrania, które rodzice wymienili na krowę.
[00:10:58] Śmierć dziadków. Szkarlatyna.
[00:13:00] Wilki. Praca przy ścince drzew. Kartki na chleb. Premie w postaci kiszonej kapusty.
[00:17:41] Rodziny, które mieszkały w sowchozie. Koleżanka – córka komendanta Rimce.
[00:20:38] W rodzinie się modlili rano i wieczorem, obchodzili wszystkie święta kościelne. Nie było represji z tego powodu. Nie było żadnych wiadomości, nie było radia.
[00:22:05] Informacja o tworzeniu się armii Andersa. O wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej nie mieli żadnych informacji. Polaków nie brali do wojsk sowieckich.
[00:25:15] Ogłoszenie końca wojny, można wracać do domu. Trudny powrót do Polski. Dylematy.
[00:27:15] Przed wojną ojciec wybudował nowy dom, w którym zamieszkali Ukraińcy.
[00:32:15] Nocna straż cywilów. Napady UPA.
[00:33:30] Zabrane rzeczy do deportacji. Ojciec zostawił cały swój warsztat. Skrzypce, które zrobił ojciec. Na Syberii robił buty, potrafił zbudować piec.
[00:38:05] Koleżanka Niemka. Praca w Niemczech.
P1010484 [00:00:25] Zabawki, lalki ze szmatek. Kora z brzozy, używano jej zamiast papieru. Sok z brzozy.
[00:04:20] Wybuch wojny.
[00:06:23] Gospodarstwo. Robieniu tkanin ze lnu.
[00:08:15] Deportacja. Nikt nie sądził, że ich przesiedlają na długie lata.
[00:09:53] Wszy. Kurza ślepota.
[00:12:20] Transport do Polski w bydlęcych wagonach. Przybycie na tereny poniemieckie i szukanie miejsca do zamieszkania.
[00:15:05] Świadectwo ze szkoły na Syberii. Szkoła w Polsce.
[00:16:50] Pierwsze wrażenia po przyjedzie do Polski. Zapomoga.
[00:19:45] Gospodarstwo w Polsce.
[00:21:19] Wyniszczony Wrocław, życie w internacie. Niemiłe doświadczenia.
[00:26:17] Ojciec bohaterki był „złotą rączką”. Zmarł w dość wczesnym wieku. Grał na skrzypcach. Pracował w fabryce i tkał piękne tkaniny, szył dla pani Stanisławy zjawiskowe buty.
[00:32:00] Kanada. KsiążkI meldunkowe po wojnie.
[00:34:15] Bohaterka otrzymała zaproszenie do Zachodniego Berlina. Wyjazd do Danii do koleżanki. Problemy po powrocie.
[00:39:18] Wyjazdy pociągami do krajów obozu socjalistycznego.
[00:43:20] Wyjazd z mężem do Stryjówki.
[00:46:50] Wolny czas w internacie.
[00:48:43] Poznanie męża.
[00:51:24] Mąż bohaterki był w obozie jenieckim. Teść był w wojsku austriackim podczas I wojny światowej, przez to męża wyrzucili z wojska. Mąż trafił do obozu.
[00:55:51] Szabrownicy.
[00:59:25] Zamieszki w Zielonej Górze w 1960 roku.
więcej...
mniej