Bolesław Cieślik (ur. 1925, Myśliwczów) w styczniu 1943 roku został zaprzysiężony w szeregi Batalionów Chłopskich. Początkowo pełnił funkcję łącznika i kolportera broni, od stycznia 1944 w oddziale partyzanckim. Brał udział w walkach w lesie Makuszyńskim, bitwie pod Jackowską Górą i bitwą pod Ewinem. Za walki w partyzantce został uhonorowany Krzyżem Walecznych. W styczniu 1945 roku jego oddział został rozwiązany, po wyzwoleniu wrócił do domu. Nawiązał kontakt z konspiracją antykomunistyczną „Wolność i Niezawisłość”. W październiku 1945 roku został aresztowany i osadzony w areszcie UB w Radomsku. Kilkuletni wyrok odsiadywał w Sieradzu i Wronkach. Zwolniony na mocy amnestii w kwietniu 1947 roku, przyjechał na tzw. Ziemie Odzyskane. Przez rok pracował na poczcie w Dziwnowie, potem został inspektorem Powiatowej Radzie Narodowej w Kamieniu Pomorskim. W 1952 roku przez trzy miesiące był przesłuchiwany przez UB. W 1952 roku pracował m.in. w Od-dziale Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, a potem jako księgowy w Gminnej Spół-dzielni. Następnie przeszedł do kamieńskiego PSS Społem, a potem do PTHW Szczecin, filia w Kamieniu Pomorskim. Po przejściu na emeryturę w 1985 roku zaangażował się w działal-ność kombatancką. W latach 1998-2007 pełnił funkcję prezesa koła Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Kamieniu Pomorskim. Od 2007 jest honorowym preze-sem koła. Obecnie w stopniu kapitana.
more...
less
[00:00:07] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1925 r. we wsi Myśliwczów.
[00:00:36] Przedstawienie rodziców: Anny i Stanisława Cieślików. Rodzice mieli niewielkie gospodarstwo rolne, ojciec był cieślą i budował domy w okolicy. Boh. miał starszego brata Mietka i dwóch młodszych: Władysława i Czesława.
[00:01:55] Wspomnienie szkoły i wymagających nauczycieli. Obchodzenie świąt narodowych przed wojną. Uroczystości po śmierci Marszałka Piłsudskiego.
[00:05:00] Żydzi zajmowali się handlem obnośnym, mieli też sklepy. W okolicy mieszkali także Ukraińcy. Stosunki polsko-żydowskie – uczeń Misztal, za namową nauczyciela, rozciął żydowskiemu handlarzowi worek z pierzem – reakcja handlarza. [+]
[00:07:58] Uprawiano zboża: żyto, i, na lepszych ziemiach, pszenicę. Dzieci pomagały w gospodarstwie i nie miały czasu na zabawę.
[00:09:18] Zaskoczenie z powodu wybuchu wojny. Pierwsi Niemcy, których boh. zobaczył, jechali bryczką, gdy nie powiedział im „dzień dobry” jeden z Niemców uderzył go bykowcem. Wygląd niemieckich żołnierzy.
[00:12:27] Boh. słyszał o rozstrzeliwaniu Żydów. Wspomnienie incydentu z uczniem Misztalem i żydowskim handlarzem.
[00:14:05] W czasie okupacji w szkole uczono języka niemieckiego. Boh. działał w ruchu oporu, należał do Batalionów Chłopskich, współpracowano z Armią Krajową. Słowa złożonej przysięgi. Boh. miał wyjechać na roboty, ale uciekł z transportu i ukrywał się w kryjówce w lesie, jedzenie dostawał z domu. Konspiracyjny pseudonim „Olek” pochodził od skrótu imienia.
[00:19:15] Najstarszy brat Mietek został wywieziony na roboty do Niemiec, po miesiącu uciekł, wrócił do domu i ukrywał się. Brat Czesław był po wojnie nauczycielem.
[00:20:20] Boh. będąc w oddziale partyzanckim wyszukiwał miejsca na zasadzki na Niemców. W lasach Niemcy ścięli drzewa na szerokość 25. metrów od drogi. Boh. nie przeszedł żadnego szkolenia w partyzantce. Partyzantom pomagali mieszkańcy wsi, ale byli też donosiciele – kary dla konfidentów, bicie. Kobieto strzyżono głowy. Boh. nie brał udziału w wykonywaniu wyroków śmierci.
[00:25:58] Sposoby zdobywania broni – kupowanie i zabieranie. Boh. przenosił skrzynkę z tajnymi materiałami. Umundurowanie partyzantów. Boh. nie był ranny. Przypadkowo wystrzelona przez kolegę kula tylko go drasnęła. Jeden z kolegów został postrzelony przez innego partyzanta – pomoc lekarza.
[00:32:30] Boh. był w Armii Ludowej – wspólne akcje z AK. Opinia na temat Narodowych Sił Zbrojnych. Do oddziału BCh przyjeżdżał dowódca na inspekcje. Ukaranie chłopaka, jedynaka, który trudnił się rozbojem.
[00:35:20] Boh. widział egzekucję dokonaną przez Niemców, w odwecie Niemców zabito. Pacyfikacje wsi. Czasem nocowano w domach, ale trzeba było uważać na donosicieli. Stryj został rozstrzelany przez bojówkę.
[00:38:16] Partyzanci obozowali w lasach maluszyńskich. Oddział był uzbrojony w rkm-y. Partyzanci nie brali jeńców.
[00:40:55] Pacyfikacje wsi, boh. widział dziecko trzymane przez martwą kobietę – zwożenie zwłok do mogiły. Niektórzy donosili UB.
[00:43:25] W Jackowskich Górach pilnowano jednego odcinka, akowcy obsadzali drugi odcinek – obrona wsi przed Niemcami. Boh. strzelał z ukrycia. Zwłoki poległych partyzantów oddawano rodzinom.
[00:46:15] Bitwa pod Ewiną – udział Batalionów Chłopskich i oddziału AK. Oddział boh. rozwiązał się po wyzwoleniu – powrót do domu.
[00:48:30] Pewnego dnia boh. przyszedł do domu, umył się i poszedł spać. Nocą przyszli Niemcy i boh. wyskoczył przez okno, jeden z żołnierzy strzelał do niego, ale nie trafił – ucieczka boso do schronu w lesie. Za boh. przybiegł pies – wysłanie go po brata, który przyniósł buty. Matce postawiono ultimatum, ale potem jej nie aresztowano. Propozycja dowódcy oddziału partyzanckiego. [+]
[00:54:36] Radość po wyzwoleniu. Represje wobec partyzantów BCh i AK – aresztowania i rozstrzeliwania. Rozwiązanie oddziału partyzanckiego – boh. zakopał broń w mrowisku. Koledzy boh. zostali rozstrzelani.
[00:58:15] Boh. nie ujawnił się i wstąpił do wojska, pilnował bezpieczeństwa we wsi. Po wojnie był w organizacji podziemnej, ale krótko. Jego koledzy zginęli.
[01:01:57] Boh. był z kolegą na zabawie we wsi Rogi – strzelanina w lokalu.
[01:03:20] Boh. dostał wezwanie do sądu, gdy przyszedł został aresztowany przez UB. Metody śledcze – bicie, torturowanie i wyzwiska. Po likwidacji UB boh. zwolniono.
[01:08:40] Boh. został skazany na 5 lat, karę odbywał w więzieniu w Sieradzu i Wronkach. Osądził go Sąd Wojskowy, adwokat bał się ubeków. Zarzucano boh. m.in. współpracę z WiN i Mieczysławem Kowalczykiem. Różne zachowania więźniów w czasie śledztwa.
[01:11:58] Warunki w więzieniu, w celi na podłodze stała woda. Po wyjściu z więzienia boh. nie miał kontaktu z kolegami współwięźniami. Namowy kapusia. Zachowanie strażników wobec więźniów. Boh. jako więzień nie miał kontaktu z rodziną. Ojciec przyjechał, ale nie zezwolono na widzenie. Listy cenzurowano. Wspomnienie pierwszego grypsu od kolegów. [+]
[01:17:20] Wyżywienie w więzieniu – porcja zupy, herbata. Warunki higieniczne. Pomoc ze strony strażników. Boh. wyszedł po dwóch latach w ramach amnestii.
[01:20:40] Powrót do domu. Boh. ożenił się z koleżanką z pracy na rok przed aresztowaniem. Konieczność meldowania się na UB raz w tygodniu.
[01:22:30] Powody wyjazdu do Kamienia Pomorskiego. Zniszczenia miasta. Reakcja na śmierć Stalina – opowiadany dowcip. W Kamieniu mieszkało wiele Niemek z dziećmi, potem Niemcy wyjechali.
[01:26:33] Boh. często zatrzymywano na noc w areszcie, przestano, gdy zagroził ubekowi.
[01:28:25] Boh. był prezesem Związku Kombatantów w Kamieniu Pomorskim. Namawiano go na wstąpienie do partii. Boh. nie odczuł wprowadzenia stanu wojennego.
[01:31:12] Częste sny o pobycie w więzieniu. Jako były więzień boh. miał zepsutą opinię. Dopiero po zatrzymaniu przez UB żona dowiedziała się o przeszłości boh.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.