Bogucka-Skowrońska Anna cz. 3
Anna Bogucka-Skowrońska (ur. 1942, Radom) – polska polityk, działaczka opozycji antykomunistycznej, prawnik, adwokat, senator I, II i IV kadencji, sędzia Trybunału Stanu. Pochodzi z rodziny radomskich lekarzy. Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1971-1981 działaczka Stronnictwa Demokratycznego. Od 1980 roku związana z NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym internowana m.in. w Strzebielinku i bydgoskim Fordonie. Brała udział w kilkudziesięciu procesach politycznych jako adwokatka m.in. Lecha Wałęsy, Anny Walentynowicz, Bogdana Lisa i Zbigniewa Romaszewskiego. Członkini Komitetu Helsińskiego. Po 1989 roku zasiadała w Senacie I, II i IV kadencji, pełniła funkcję sędziego Trybunału Stanu oraz przewodniczącej Rady Miejskiej w Słupsku. Dama Orderu Odrodzenia Polski III i IV klasy.
więcej...
mniej
[00:00:30] Przez całe lata 80: represje polityczne wobec działaczy „S” („ekstrema solidarnościowa”), obóz karny w Chełmie – zamykani działacze „S”. Dziś: procesy sądowe generałów za organizację tych obozów (m.in. gen Ciastoń). Metody stosowania w obozach, procesy sądowe (proces KOR: zarzut planowania obalenia ustroju: Kuroń, Michnik. Romaszewski, Wujec). Zarzut: propagowanie samorządności, kluby samorządnej rzeczpospolitej. [+]
[00:04:00] Przyjęcie w III RP uchwały o samorządzie gmin, obserwowanie działania samorządów w różnych gminach Europy – boh. we Francji. Postawy obywatelskie. Ograniczanie nadmiernego wpływu jednego ugrupowania. Pierwsze wybory samorządowe – faktyczna zmiana ustroju totalitarnego.
[00:07:30] Niezależna gazeta „Zawsze Pomorze” utworzona przez dziennikarzy z reżimowego „Dziennika Bałtyckiego”. Reguły samorządności: konieczny trójpodział władzy, niezależność Krajowej Rady Sądowniczej – ochrona sędziów przed władzą wykonawczą, niezależne organizacje adwokackie.
[00:09:44] Do wyborów w 1989 r. kolejne amnestie uwalniały oskarżonych (proces Zbigniewa Romaszewskiego), dokarmianie uwięzionych. Kulisy procesu KOR. Magnetofony z ambasady – nagrywanie procesu, utajnianie rozpraw. Odsłuchanie nagrań z procesu z Radia Solidarność na sali sądowej, nadajnik radiowy ukryty w koszu z czereśniami na parapecie sali. [+]
[00:16:25] Płk Monarcha, weryfikacja adwokatów. Podejrzane „zaginięcie” notatek boh. z procesu KOR. Akt oskarżenia działaczy KOR w archiwum Senatu. Proces Wałęsy.
[00:18:29] Poznanie Lecha Wałęsy w Gdańsku podczas Komisji Krajowej, gdy „S” działała legalnie. Zaprzyjaźnienie z Danutą Wałęsową. Wybory do władz regionalnych „S”, kandydaci Lech Wałęsa i Andrzej Gwiazda. Mieszkanie Gwiazdów. Przebieg wyborów, przemówienie Wałęsy, charyzma [++]. „To jest przywódca”. Wałęsa prywatnie „miś”, „jaźń odzwierciedlona”. Pokora Wałęsy, chęć nauki. Rozważania na temat współpracy Wałęsy z UB. Sympatia do Wałęsy.
[00:26:30] Procesy polityczne w Słupsku, emocjonalne przemowy boh., prezentacja etosu „S” na sali sądowej, zakorzenienie w najwyższych wartościach. [+]
[00:28:20] Boh. była główną adwokatką w procesach politycznych w Słupsku, pomoc Mieczysława Hebela z Gdańska. Prośba o obronę „działacza ze Sławna” – rozmowa z ojcem Bogdana Borusewicza, sprawa zakończona amnestią. [++]
[00:31:00] Choroba boh. i Aliny Pienkowskiej. Procesy Anny Walentynowicz. Siła i odwaga Walentynowicz przed szwadronem wojska: „strzelajcie w piersi matki Polki!” [+]. Swetry robione przez Walentynowicz w więzieniu – amulety boh. Szykany Walentynowicz w więzieniu.
[00:33:58] Proces Walentynowicz w Toruniu – zakończony w Wielki Piątek [1985]. Płacz czerwonego dębu – szorowanie krzyża przez esbeków. Mec. Siła Nowicki na procesie Walentynowicz. Kontrola milicyjna jadących na proces: Lech Wałęsa, mec. Siła Nowicki, ks. Jankowski i boh. [+] reakcja Jankowskiego. Wałęsa na sali sądowej. Powrót z procesu do Gdańska z Walentynowicz, podsłuchiwanie częstotliwości policyjnych przez Wałęsę. Przyjazne stosunki Wałęsy z Walentynowicz. [++]
[00:37:47] Niezrozumiały konflikt Wałęsy z Walentynowicz, rozmowa w pociągu. Abp Gocłowski opiekun „S”. [+]
[00:40:08] Proces Walentynowicz w Katowicach za składanie kwiatów pod krzyżem przy Kopalni Wujek – współoskarżeni Ewa Tomaszewska i Kazimierz Świtoń. Uczestnictwo w procesie „kwiatu Solidarności”. Aktorka Byrska gotowała zupę w kotle od bielizny dla koczujących w mieszkaniu Teresy Baranowskiej z KPN. Adwokatka z Gdańska Roma Orlikowska i boh. nocowały u sióstr zakonnych. Lojalny wobec władz prezes sądu, wejście do sali podejrzanej grupy „cywilów”, postawa sędziego, odroczenie sprawy, amnestia. [+]
[00:45:16] Wydarzenia wokół procesów, przygotowania. Na procesie Wałęsy bramka do wykrywania metalu. Pamiątkowy sztylet Wałęsy zdeponowany w pokoju adwokackim. Uruchomienie nagrania muzyki na kasecie magnetofonowej podczas rozprawy, śledząca boh. agentka SB w toalecie. Obserwowanie i wyszukiwanie funkcjonariuszek. [++]
[00:49:35] Zachowanie Michnika na sali sądowej, błyskotliwe repliki, „wynoszenie Michnika”, oskarżenie o obrazę sądu. Prowokacje sędziego. Zatrzymanie samochodu z boh. i Walentynowicz w Słupsku, reakcja Walentynowicz – odmawianie różańca podczas przesłuchania. [+]
[00:53:30] Szykanowanie Walentynowicz w więzieniu: rewizje osobiste, rozbieranie do naga. Praktyki wobec boh. podczas internowania, inny status adwokatów, lepsze traktowanie, stosunek do personelu na oddziale boh. i Joanny Gwiazdy. Wychowywanie klawiszek, uprzejmość. [+]
[00:57:50] Dementowana informacja o przygotowywaniu przez osadzonych list proskrypcyjnych. Przemawianie boh. przed tłumami. [++]
[01:00:15] Porwanie boh. z Anną Walentynowicz koło kina Millenium, zatrzymanie samochodu, przesłuchanie na komendzie. Wyprowadzenie boh. z komendy, Walentynowicz porzucona w Godętowie. Pomoc kolejarzy słupskich, przechytrzenie tajniaków, „odbicie” Walentynowicz.
[00:07:02] Wyprawa na grzyby z Walentynowicz, śledzenie w lesie przez tajniaków. Stosunki ze Służbą Bezpieczeństwa, propozycja „szkolenia” milicjantów. Pasja do nauki, zainteresowanie sztuczną inteligencją. Zagrożenie replikowaniem się AI i klonowaniem ludzi. Podlizywanie się ubeków. [+]
[01:12:20] Werbowanie absolwentów uczelni w Słupsku. Podobne życiorysy sędziów stalinowskich: dzieci sieroty wojenne z placówek PPR i PZPR, wychowani na „zombie komunistyczne”. Postawy sędziów stalinowskich w III RP. [+] „Wszyscy zostaną zbawieni”.
[01:15:18] sytuacja rodzinna boh. w latach 80., pomoc dzieci w działalności, syn działał w NZS razem z Pawłem Adamowiczem. Sprawa w kolegium o rozpowszechnianie nielegalnie wydanego „Umysłu zniewolonego” Miłosza. Szykany na kolegium, by oskarżyć boh. Pomoc trójmiejskich adwokatów, „pieniądze od Romaszewskiego” przygotowane na grzywnę – 30 tys. od osoby. [+] Obawy boh. wobec postawy syna, odmowa mówienia po rosyjsku na lekcjach rosyjskiego.
[01:18:54] Prowincjonalność Słupska utrudniała represjonowanie działaczy i uczniów. Kolportaż ulotek z Warszawy i Gdańska. Zatrzymanie boh. – ulotki w samochodzie [+]. Maskowanie się boh. – peruka blond.
[01:21:40] Groźba śmierci, obawy boh., groźba karalna. Pięć spraw o represje komunistyczne – boh. pokrzywdzona, groźby wobec boh. za obronę Marka Kozłowskiego. Ustawa o przedawnieniu zbrodni komunistycznych.
[01:24:39] Rodzice: Tadeusz, Bronisława dd. Fundowicz. Mama pracowała po śmierci bliźniąt, praktyki studenckie w wodociągach. Kłopoty z napisaniem doktoratu w Poznaniu. Zaprzestanie pracy przez mamę, zajęcie się domem i rodziną – pięć córek. W czasie okupacji ojciec się ukrywał, wyjechał. Nieznane losy ojca, szybka śmierć na nowotwór.
[01:28:38] Pamięć o ojcu, „człowieku renesansu”: życie towarzyskie, spotkania brydżowe, klub inteligencki prowadzony z bratem Gombrowicza, prezes klubu piłkarskiego. Brat mamy lekarz z Wilna, jego żona skończyła rolnictwo na uniwersytecie Batorego, szlachecka rodzina Łopacińskich. Życie rodzinne w Wilnie.
[01:30:29] Śmierć Stalina – „przejaw alternatywnej rzeczywistości”. Edukacja w gimnazjum z przedwojenną kadrą, brak indoktrynacji. Radość w rodzinie, zakaz rozmów o wuju Rybickim z Kedywu. Świadomość „złego pochodzenia” inteligenckiego, brak punktów na studia.
[01:32:33] Spotkanie Władysława Broniewskiego, przygotowanie wiersza lirycznego. Upadek pijanego Broniewskiego na spotkaniu autorskim – boh. klęcząca nad poetą. [++]
[01:34:52] Marzec 1968: tłum idący na komitet partii, brak emocjonalnych wspomnień i świadomości wagi wydarzeń. W grudniu 1970 boh. jeździła na szkolenie adwokackie do Gdańska, spotkanie Jacka Taylora. Siostra pracowała naukowo na uniwersytecie, jej mąż był asystentem na politechnice. Spalony budynek PZPR.
więcej...
mniej