Stanisława Choszkiewicz (ur. 1927, Maćkowce) pochodzi z rodziny rolniczej. Przed wojną ukończyła czteroklasową szkołę w Maćkowcach. Edukację kontynuowała w szkole białoruskiej, po ukończeniu X klasy pracowała do emerytury w biurze kołchozu jako księgowa. Wyszła za mąż za kolegę z tej samej wsi, miała dwóch synów, którzy obecnie mieszkają w Mińsku.
[00:00:07] Prezentacja rodziców: Pauliny i Piotra, boh. miała czworo rodzeństwa. W domu rozmawiano po polsku, choć rodzina nie uważała się za Polaków, w 1939 r. boh. nie znała białoruskiego. Sytuacja rodziny przed wojną – ojciec miał 7 ha ziemi i 20 ha lasu. Obecna sytuacja boh., pomoc wnuków.
[00:03:36] Boh. przed wojną ukończyła czteroklasową szkołę w Maćkowcach. Wspomnienie lekcji religii.
[00:06:00] Boh., urodzona w styczniu 1927 r., miała w chwili wybuchu wojny 12 lat. Podczas okupacji uczyła się w białoruskiej szkole. Ukrywanie doktora Kotlera, Żyda, który po wojnie mieszkał w Dołhinowie. Jedzenie podczas okupacji.
[00:10:50] Przed wojną chodzono do kościoła w Olkowiczach, wspomnienie Pierwszej Komunii, księdza Józefa Woźnego i kleryka Kuczyńskiego. Kościół po wojnie. Stan zdrowia boh. Odprawianie nabożeństwa majowego w domach.
[00:15:15] Radość po zakończeniu wojny. Bombardowania wsi podczas wojny, na noc rodzina uciekała do lasu. Zabicie przez sowietów kilkunastu mężczyzn ze wsi w 1944 r.
[00:18:07] Zmiany po wojnie – ziemię i zwierzęta gospodarskie zabrano do kołchozów. Ojciec pracował na gospodarstwie, nie zabrano go do wojska. Rozważania na temat wojny.
[00:19:25] Działalność partyzantki podczas okupacji. Przemarsz wojsk radzieckich w 1944 r. – śmierć kuzyna, który wjechał koniem na minę. Powracające wspomnienia z czasów wojny. Okoliczności śmierci kuzynów. Po spaleniu wsi wiele osób poszło do partyzantki. [+]
[00:25:30] Sytuacja po wyzwoleniu – oddawanie żywności. Boh. ukończyła X klas i do emerytury pracowała w biurze kołchozu jako księgowa. Wiadomość o śmierci Stalina.
[00:29:07] Mąż pochodził z tej samej wsi, także znał język polski – ślub w kościele w Ilii. Młodzi zamieszkali w domu rodziny męża w Maćkowcach.
[00:31:16] Wspomnienie rodziny Bohdanowiczów, którzy mieli dwór w Maćkowcach. Bohdanowiczówna ze Stajek i właściciel majątku w Zaciemieniu zostali rozstrzelani – przeniesienie zwłok na cmentarz w Olkowiczach.
[00:34:50] Prace w kołchozie. Kościół po wojnie – udział w nabożeństwach, które odprawiano po białorusku. Rozważania na temat życia, rodzina boh. Opieka księdza nad parafianami.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.