Andrzej Kiełbasiński (ur. 1927, Warszawa) – syn chemika Stanisława Kiełbasińskiego, matematyk, specjalista w zakresie algebry numerycznej. Podczas Powstania Warszawskiego walczył na Powiślu w szeregach Grupy Bojowej „Krybar”. Po upadku powstania dostał się do niewoli i przebywał w Stalagu VI J w Dorsten. Po powrocie do kraju ukończył Wydział Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego. Był wieloletnim pracownikiem oraz prodziekanem Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW, współorganizatorem Instytutu Informatyki UW, członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego.
[00:00:10]: Autoprezentacja boh. urodzonego w 1927 r. w Warszawie.
[00:00:20] W 1935 r. rodzice stracili pracę i rodzina wyprowadziła się do Jadwisina, gdzie ojciec zajmował się sadownictwem. Boh. chodził w Warszawie do przedszkola dla dzieci wojskowych, a do szkoły powszechnej w Serocku. Na Saskiej Kępie mieszkała rodzina Hirszfeldów (pani Hirszfeldowa była przyrodnią siostrą matki), w ich domu zamieszkał boh. chodzący do szkoły przy ul. Szerokiej i siostra, gimnazjalistka. Po wejściu Niemców do Warszawy boh. wrócił z rodziną do domu w Jadwisinie.
[00:04:45] Wiadomość o wybuchu wojny – rodzice podjęli decyzję o przyjeździe do Warszawy i podczas walk o miasto rodzina przebywała w domu Hirszfeldów przy ul. Obrońców. Rodziny Kiełbasińskich i Hirszfeldów nie były przygotowane do życia w oblężonym mieście – brak zapasów żywności – przeprowadzka do Śródmieścia. Powrót do Jadwisina. [+]
[00:09:30] Jadwisin został wcielony do Rzeszy, Żydów wywieziono do Generalnej Guberni. Ojciec studiował w Niemczech i namawiano go do podpisania volkslisty – gdy odmówił, wywieziono go do Dachau. Po zwolnieniu z obozu przyjechał do Warszawy i zamieszkał u Hirszfeldów.
[00:12:08] Rodzina Radziwiłłów przeprowadziła się podczas okupacji do Nieporętu. Konstanty Radziwiłł działał w konspiracji, ale został złapany przez Niemców i rozstrzelany.
[00:15:10] Po wypuszczeniu ojca z Dachau rodzina zamieszkała w Warszawie u Hirszfeldów – brak zapasów żywności. Okupacyjna rzeczywistość – zakupy za złoto i dolary. Siostra Ludwika Hirszfelda była żoną zamożnego lekarza, który wspierał finansowo rodzinę, dopóki nie został wraz z żoną zamordowany.
[00:20:30] Działalność naukowa prof. Hirszfelda. Na rok przed wybuchem wojny boh. przyjechał z siostrą do Warszawy i tu chodził do szkoły powszechnej, w 1939 r. zdał egzamin do gimnazjum im. Batorego. Podczas okupacji uczył się na tajnych kompletach i ukończył pierwszą klasę liceum, a siostra zdała maturę.
[00:23:54] Hirszfeldowie ukrywali się i przeżyli okupację, rodzinom pomagał doktor Sterling, którego żoną był siostra Hirszfelda. Córka Hirszfeldów chorowała na anoreksję i zmarła podczas okupacji. Po wojnie Hirszfeldowie pracowali w Lublinie, potem przenieśli się do Wrocławia.
[00:27:10] Po kapitulacji Powstania Warszawskiego boh. został wywieziony do Niemiec. Boh. działał w konspiracji na Saskiej Kępie – akcje rozbrajania Niemców, gdy wybuchło powstanie miał parabellum. Dowódcą drużyny był Leszek Grodecki, jego zastępcą poznaniak Zbyszek Woźny – na dwa dni przed wybuchem powstania drużyna przeszła na Wolę. Boh. został wysłany po broń na Powiśle – dotarcie na ulicę Smulikowskiego, gdzie boh. wstąpił do napotkanego oddziału. Po zdobyciu elektrowni powstańcy mieli broń maszynową. Przejście do Śródmieścia. [+]
[00:36:20] Sytuacja akowców po kapitulacji powstania – boh. trafił do Stalagu w Dorsten, potem razem z komando roboczym do Düsseldorfu – porządkowanie miasta po nalotach. W opuszczonych domach znajdowano jedzenie. Przed okrążeniem miasta pozwolono wyjść z niego robotnikom przymusowym. W Hausbergu nad Wezerą doczekano wyzwolenia – powrót do Polski.
[00:41:35] Rodzice mieszkali w Łodzi, ojciec był profesorem chemii na uniwersytecie. Boh. w Łodzi zdał maturę, potem studiował matematykę na Uniwersytecie Warszawskim i z tą uczelnią związał życie zawodowe.
[00:42:38] Boh. nie był po wojnie szykanowany przez władze. Po ślubie rodzina zamieszkała w domu opuszczonym przez budowniczych Pałacu Kultury.
[00:45:05] Ludwik Hirszfeld pochodził z rodziny niemieckich Żydów osiadłej w Warszawie po I rozbiorze. Hanna Hirszfeld była przyrodnią siostrą matki boh., Izabeli. Babcia wysłała obydwie córki do polskiej szkoły.
[00:50:00] Sytuacja rodziny Hirszfeldów podczas okupacji – przewiezienie do getta. Okoliczności ucieczki – ukrywanie się Hirszfeldów do końca wojny. [+]
[00:56:12] Stanisław Kiełbasiński został odznaczony medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
[00:57:12] Doktor Sterling i jego żona, siostra Ludwika Hirszfelda, zostali przez Niemców zamordowani. Kiełbasińscy i Hirszfeldowie nie byli przygotowani do wojny – w domu nie było jedzenia.
[00:59:10] Ojciec uczył się w łódzkim gimnazjum, potem studiował chemię w Niemczech. Dziadek, kowal z Tuszyna zadbał o edukację czterech synów, najstarszy Antoni został inżynierem i budował mosty w Rosji. Władysław był księdzem i wyjechał do Ameryki.
[01:02:50] Żona Konstantego Radziwiłła próbowała go wydostać z więzienia w Zegrzu, ale Niemcy go rozstrzelali.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..